از جمله ادویه هایی که علاوه بر استفاده به عنوان خوراکی، دارای خواص دارویی و سلامتی نیز هستند، دارچین است. خواص دارچین ریشه در تاریخ دارد و از نظر طب سنتی نیز بسیار توصیه شده است.
به گزارش به اندام دکتر کرمانی، انواع مختلفی از این ادویه وجود دارند که هر کدام تاثیر خود را به جا می گذارند. روش های مختلفی برای مصرف این ادویه قهوه ای رنگ مانند پودر و دمنوش وجود دارند که ما در این مقاله بررسی جامع خواص دارچین خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.
دارچین، یک ادویه قهوه ای رنگ با بوی بسیار دلنشین است که به صورت پودر و چوب در بازار موجود است. این ادویه پر خاصیت از پوست درخت آن به دست می آید و در اصل بومی سریلانکا می باشد. این ادویه سابقه ای طولانی در آشپزی و طب سنتی دارد و در انواع غذاها، دسرها، نوشیدنی ها و شیرینی ها استفاده می شود. این چوب به دلیل خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد قارچی فواید بسیاری برای سلامتی دارد.
دارچین از تنه درخت دارچین تهیه می شود و سپس به صورت چوب خشک یا پودر به بازار روانه می گردد.
ادویه دارچین، بومی منطقه سریلانکاست و از دیرباز در فرهنگ ها و تمدن های مختلف جایگاه ویژه ای داشته است. مصریان باستان از این ادویه در مومیایی کردن و رومی ها و یونانی ها از آن به عنوان یک دارو استفاده می کردند و مشکلات سرماخوردگی و گوارشی خود را با آن مرتفع می نمودند.
در قرون وسطی، این ادویه به عنوان کالایی لوکس به اروپا راه یافت و تجارت پر سودی را برای بازرگانان عرب، ونیزی، پرتقالی، هلندی و انگلیسی رقم زد.
این ادویه، یاد آور سفری طولانی در تاریخ تجارت و تمدن بشری است و عطری دل انگیز و طعمی دلنشین به سفره های مردم سراسر جهان می بخشد.
دارچین دارای انواع مختلفی است که هر کدام تاثیرات خود را بر روی بدن می گذارند. این ادویه را از نظر انواع می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
دارچین دارای دو نوع اصلی است که در چین و یا سریلانکا کشت می شوند
هر چند که نمی توان برای دارچین ارزش غذایی به عنوان یک غذا در نظر گرفت و در واقع یک ادویه است، اما در اینجا جدولی از ارزش غذایی این ادویه در هر ۱۰۰ گرم تهیه کردیم تا بیشتر با محتویات این چوب پر خاصیت آشنا شوید.
ارزش غذایی دارچین در هر ۱۰۰ گرم
| ماده مغذی | مقدار |
| کالری | ۲۶۱ کیلوکالری |
| کربوهیدرات | ۸۰.۵۹ گرم |
| قند | ۲.۱۷ گرم |
| فیبر | ۵۴ گرم |
| پروتئین | ۳.۹۹ گرم |
| آب | ۱۰.۵۸ گرم |
| کلسیم | ۱۲۲۸ میلی گرم |
| منیزیم | ۶۰ میلی گرم |
| آهن | ۳۸ میلی گرم |
| منگنز | ۵.۴۵ میلی گرم |
| ویتامین سی | ۲۸.۵ میلی گرم |
| ویتامین ب ۱ الی ب ۶ | بین ۰.۰۲ الی ۱.۳۳ |
| ویتامین K | ۳۱.۲ میکروگرم |
ارزش غذایی دارچین می تواند بسته به نوع، محل کشت و روش فرآوری آن کمی متفاوت باشد. مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد و دوز توصیه شده روزانه حدود ۶ گرم است.
این ادویه، علاوه بر عطر و بوی بی نظیر دارای خواص شگفت انگیزی برای بدن است. این ادویه به دلیل داشتن ماده فعال سینامالدئید (Cinnamaldehyde) می تواند تاثیرات بسیار مثبتی برای بدن داشته باشد.
خواص دارچین عبارتند از:
دارچین، ادویه ای بسیار مفید با خواص سلامتی متعدد است. مهم‌ترین خواص دارچین که بالاتر اشاره شد را در ادامه به طور مفصل بررسی خواهیم کرد:
مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف دارچین می‌تواند به طور قابل توجهی قند خون ناشتا و قند خون بعد از غذا را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد. بدین صورت که این ادویه می تواند باعث افزایش حساسیت سلول ها به انسولین شود.
دارچین برای بیماران دارای دیابت نوع ۲ بسیار مناسب است
خواص دارچین برای کاهش کلسترول نیز مفید است. مصرف آن می‌تواند به طور قابل توجهی سطح LDL (چربی بد) و تری گلیسرید را در خون کاهش و سطح HDL (چربی خوب) را افزایش دهد. این امر باعث می شود نسبت کلسترول خوب به بد بهبود پیدا کند و در نتیجه بیماری های قلبی و عروقی کاهش یابند.
یکی از دیگر خواص دارچین، خاصیت ضد التهاب است. این مورد می تواند فاکتورهای التهابی مانند NF-kB و COX-2 را در بدن مهار کند و باعث افزایش پروتئین ضد التهاب مزمن در بدن شود. التهاب مزمن با بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری های قلبی، سرطان، آرتروز و بیماری های خود ایمنی مرتبط است.
مصرف منظم دارچین می تواند باعث کاهش التهاب کلی در بدن شود
ترکیبات فعال مانند سینامالدئید و اپی کاتچین (Catechin) که در دارچین موجود است می توانند به افزایش متابولیسم و چربی سوزی کمک کند و بدین ترتیب در روند لاغری و تناسب اندام موثر است.
این ادویه می تواند باعث سیری و کاهش اشتها نیز بشود، در نتیجه بدن نیاز کمتری برای خوردن غذا احساس می کند و این امر به کاهش وزن می انجامد. معمولا در رژیم غذایی که به کاهش وزن و لاغری مربوط است از آن به عنوان ادویه‌های طعم دهنده استفاده می‌شود.
یکی از خواص دارچین، افزایش جریان خون در بدن است. این خاصیت باعث می شود تا جریان خون در مغز نیز بهبود پیدا کند و باعث افزایش عملکرد شناختی مغز شود. همچنین این ادویه می تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر (Alzheimer) و پارکینسون (Parkinson) کمک کند.
دارچین می تواند تاثیر مثبتی بر عملکردهای شناختی نورون ها بگذارد و باعث کاهش علائم آلزایمر شود
دارچین، به واسطه داشتن ترکیبات فعالی مانند اوژنول (Eugenol) و کارواکرول نقش اساسی در تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا می کند. این ادویه می تواند گلبول های سفید خون را تحریک کند و فعالیت سیستم ایمنی را تقویت کند.
افزایش تولید آنتی بادی و فعالیت ضد میکروبی نیز از جمله خواص این ادویه استثنایی است. آنتی بادی ها پروتئین‌هایی هستند که به طور خاص به عوامل بیماری‌زا متصل شده و آنها را برای نابودی توسط سلول‌های ایمنی علامت گذاری می‌کنند.
تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی از جمله خواص دارچین است. این ادویه می‌تواند به بهبود هضم غذا و کاهش نفخ و معده درد کمک کند. همچنین دارای خواص ضد اسپاسم نیز می باشد که باعث کاهش دردهای شکمی مانند درد قاعدگی می شود.
مصرف دارچین تاثیر فراوانی بر روی دستگاه گوارشی دارد و باعث ترشح بیشتر آنریم های گوارشی می شود
اگر می‌خواهید دندان‌های سالم و سفید داشته باشید از دارچین استفاده کنید. این ادویه دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی است که می تواند رشد باکتری های دهانی را مهار کند و باعث کاهش پلاک و جرم دندان شود. این مورد باعث می‌شود تا بوی بد دهان نیز از بین برود.
دارچین می تواند جریان خون در رگ‌ها را افزایش دهد و خون رسانی به اعضا را در بدن بهبود ببخشد. اما نکته جالب‌تر اینجاست که اگر دارای فشار خون بالا باشید این ادویه می‌تواند فشار خون را کمی کاهش دهد و آن را تنظیم نماید. شل شدن عروق خونی در بدن نیز از خواص آن می باشد.
افرادی که دارای فشار خون بالا هستند بایستی دارچین را رژیم غذایی خود بگنجانند
مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده‌اند که خواص دارچین برای کنترل انواع سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ، سرطان سینه، سرطان ریه و سرطان خون مفید است.
این ادویه می تواند رشد سلول های سرطانی را مهار کند و باعث القا آپوپتوز (Apoptosis) شود. آپوپتوز به مرگ برنامه ریزی سلولی گفته می شود که باعث می شود سلول های سرطانی کاهش یابند و نابود شوند.
دارچین دارای خواص ضد اسپاسم عضلات است و می تواند باعث تسکین دردهای شکمی شود، درد قاعدگی نیز شامل این مورد می شود. این ادویه می تواند به تنظیم سطح هورمون های زنانه مانند استروژن و پروژسترون کمک کند. عدم تعادل این هورمون ها یکی از عوامل اصلی اختلالات قاعدگی و PMS (سندرم پیش از قاعدگی) است.
مصرف منظم دارچین می تواند هورمون ها زنانه را تنظیم کند و باعث کاهش علائم سندرم قاعدگی شود
افزایش سطح سروتونین و دوپامین در مغز یکی از خواص دارچین است. این ادویه با دارا بودن لینالول می تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند و در نتیجه باعث بهبود خلق و خو خواهد شد. همچنین این ادویه خاکی رنگ موجب افزایش تولید BDNF (عامل تقویت و محافظت از سلول های عصبی) می‌شود.
کارواکرول موجود در دارچین می تواند عاملی برای افزایش آنتی اکسیدان ها در بدن و تحریک کبد برای دفع سموم باشد. این مورد باعث می شود تا علائم کبد چرب کاهش پیدا کند و سم زدایی خون بهبود پیدا کند. از طرفی افزایش آنتی اکسیدان‌های موجود در بدن باعث می شود تا رادیکال های آزاد موجود در سلول‌های کبدی کاهش پیدا کنند.
دارچین می تواند به کاهش التهاب کلی در بدن کمک کند و باعث کاهش علائم کبد چرب نوع ۲ شود
دارچین، یک ادویه با طبع گرم است و اکثر خوراکی‌های دارای طبع گرم باعث افزایش میل جنسی می‌شود. این ادویه می‌تواند باعث افزایش گردش خون در نواحی تناسلی و تحریک هورمون ها شود، در نتیجه کیفیت رابطه جنسی افزایش می یابد و میل جنسی بیشتر می شود.
خواص دارچین برای التهاب بسیار فراوان و عالی است. این مورد بر روی پوست نیز تاثیرگذار است به طوری که می تواند التهاب را در نواحی مختلفی پوست کاهش دهد و از پوست در برابر آفتاب و سوختگی محافظ کند. این ادویه همچنین می تواند پوست را در برابر آسیب های UV یاری رسانی کند.
ویتامین سی موجود در دارچین می تواند به محافظت از پوست صورت و بدن کمک کند
دارچین دارای طبع گرم و خشک است و این موضوع در طب سنتی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. این ادویه می‌تواند برای افراد با مزاج سرد و تر فواید زیادی داشته باشد. خواص سلامتی متعدد این ادویه باعث شده تا به خوراکی محبوبی در بین مردم تبدیل شود، اما مصرف بیش از حد آن می تواند برای سلامتی مضر باشد. دوز توصیه شده روزانه توسط متخصصین حدود ۶ گرم است.
مانند هر ماده غذایی دیگری در صورتی که دارچین نیز زیاد مصرف شود می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. اگر چه این ادویه به صورت عمومی بی خطر تلقی می شود اما مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد.
مصرف زیاد دارچین مخصوصا نوع کاسیا می تواند تاثیرات منفی بر روی بدن بگذارد
عوارض مصرف بیش از حد دارچین عبارتند از:
دوز مصرف متعادل دارچین در طی روز به معادل ۱ تا ۲ قاشق چای خوری است و کودکان زیر ۶ سال باید از مصرف آن خودداری کنند.
دارچین را می توان به روش های مختلفی به رژیم غذایی خود اضافه کرد. در اینجا چند روش رایج را ذکر خواهیم کرد:
پودر دارچین را می توانید به اکثر غذاها مانند غلات، ماست، جو دوسر، سوپ، خورشت، مرغ، ماهی و سالاد اضافه کنید و از خوردن آنها لذت ببرید. همچنین از این پودر در پخت و پز و شیرینی پزی نیز استفاده می شود. اگر تمایل داشتید می توانید این پودر را به نوشیدنی های گرم و سرد مانند چای، قهوه، شیر گرم و اسموتی اضافه کنید.
دارچین پودری و یا چوبی را می توانید در اثر غذاها و نوشیدنی ها استفاده کنید
چوب دارچین را می توان به صورت کامل یا شکسته شده در غذاهایی که دم می شوند مانند برنج و یا غذاهایی که دارای خورشت یا آب هستند مانند آبگوشت استفاده کنید. همچنین می توانید چوب آن را داخل قوری و یا فرنچ پرس قرار دهید و از آن به عنوان دمنوش لاغری استفاده نمایید.
مکمل ها و قرص های دارچین، محبوبیت زیادی در بین مردم ندارند و زیاد توصیه نمی شوند. اما صرفا جهت اطلاع بدانید که این ادویه به صورت کپسول و قرص در بازار وجود دارند.
دارچین یک ادویه همه کاره برای سلامتی اعضا و جوارح بدن است. خواص دارچین از سلامت دهان و دندان گرفته تا سلامت قلب و عروق را پوشش می‌دهد. این ادویه خاکی رنگ در طب سنتی ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و دارای طبع گرم است و به همین دلیل خواص فراوانی برای آقایان و بانوان و افزایش میل جنسی در آنها دارد. در پایان این خوراکی نیز دارای عوارضی است، پس در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید و دوز روزانه ۶ گرم را در نظر بگیرید و یا اگر جزء بانوان باردار و یا شیر ده هستید حتما با پزشک تغذیه مشورت کنید.
تحقیقات نشان می دهد که دارچین می تواند به کاهش وزن در افراد کمک کند. دارچین باعث افزایش متابولیسم و کاهش اشتها می شود.
بله، دارچین دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش علائم سرماخوردگی و آنفولانزا در افراد کمک کند. البته مقادیری ویتامین سی نیز در این ادویه موجود است که در این مورد موثر است.
دو نوع اصلی دارچین سیلان و کاسیا می باشند که هر دو برای لاغری مفید هستند اما باید مصرف نوع کاسیا را به دلیل کومارین بیشتر محدود کرد. در کنار مصرف این ادویه باید رژیم غذایی و ورزش را هم برای کاهش وزن در نظر بگیرید.
به طور کلی مصرف کم دارچین در دوران بارداری و شیردهی بی خطر است. با این حال بهتر است قبل از مصرف این ادویه در این دوران با پزشک خود مشورت کنید. مصرف زیاد دارچین می تواند باعث سقط جنین در بارداری شود.
منابع: