شکور زیرک، روزنامهنگار و کارشناسارشد علومسیاسی، در یادداشتی برای "راهبرد" نوشت:
در ایران دونگاه نسبت به سیاست خارجی و نحوه تعامل با جامعه جهانی وجود دارد. هریک از این نگاهها علاوه بر تفاوت آشکار با یکدیگر، هرکدام اثرات مستقیمی بر حوزههای مختلف دارد. تاثیرگذاری بر سفره مردم، یکی از اثرات مهم نحوه تعامل دستگاه دیپلماسی با محیط بینالملل است.
جریان اصولگرا با همه طیفهای وابستهاش، بر این باور است که برای مواجهه با دولتها و بازیگران محیط بینالملل بایستی بر مبنای باید و نبایدهای کهنه و فاقد کارآیی برخورد کرد. این نگاه باعث میشود که منافعملی و خواسته اکثریت مردم قربانی تفکرات این طیف اقلیت شود و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور سامان نگیرد.
به تعبیر دیگر، چیدمان جریان اصولگرا در محیط بینالملل در مواجهه با دشمن است؛ دشمنی که شاید وجود خارجی نداشته باشد، اما افکار و برنامههای دولت برِآمده از جریان اصولگرا، حول دشمن و جنگ میچرخد. طبیعی است که در این نوع سیاست خارجی، برخی دولتها تمایل ندارند با دولت ایران ارتباط اقتصادی و سیاسی برقرار کنند.
از سوی دیگر، جریان اصلاحطلب در محیط بینالملل واقعگراست و سعی میکند با بازیگران و دولتهای مختلف تعامل سازنده و مفید داشته باشد و از این طریق منافع کشور را تامین کند.
تنشآفرینی، دشمن و جنگ از اساسیترین کلیدواژههای سیاست خارجی جریان اصولگراست و هر دولت اصولگرا، از این قاعده تبعیت کرده و میکند. در چنین شرایطی، کاملا معلوم است که سفره مردم به مخاطره میافتد. مگر امکان دارد در دولتی که آرایش جنگی به خود گرفته، در صلح و آرامش زندگی کرد؟
تنشزدایی، دوستیابی، صلح و تعامل مفید با دولتهای مختلف، اساسیترین کلیدواژههای سیاست خارجی دولت برآمده از جریان اصلاحطلب است. این نوع نگاه، به دنبال تامین منافع اکثریت مردم است. در این نوع نگاه صلح، ثبات و سفره مردم مهم است.
تقابل و درگیری با دولتهای مختلف نشاندهنده اقتدار نیست. عدهای اقلیت نمیخواهند ببینند که تقابل و تنشآفرینی با بازیگران بینالمللی، سفره مردم را کوچک و ناچیز کرده است. آنها باور دارند که اقتدار یک دولت از سفره مردم، از آرامش مردم و از حمایت مردم آغاز میشود؛ اما منافع آنها در این است که همچنان تنشآفرینی کنند.
آیا نترسیدن از جنگ، مزیت است یا فراهم کردن صلح؟ قرار است چقدر هزینه دهیم؟ قرار است چقدر سفرههای مردم کوچک شود؟ قرار است چقدر ناامیدی در کشور پخش شود؟ قرار است چه تعداد از نخبگان از کشور مهاجرت کنند؟ تا به این نتیجه برسیم که دولت کارآمد، دولتی است که صلح، ثبات و آرامش را به مردم هدیه کند؛ نه جنگ را.