در خودروهای امروزی، پیشرانه‌های توربو به دلایلی چون افزایش کارایی موتور، قدرت بیشتر و کاهش مصرف سوخت به یکی از انتخاب‌های اصلی خودروسازان و خریداران بدل شده‌اند. اما باید بدانید که پیشرانه‌های توربوشارژ به روش‌های نگهداری خاصی نیاز دارند که در صورت عدم انجام آن‌ها، ممکن است بهترین عملکرد خود را ارائه نکنند یا حتی به سرعت خراب شوند.
به گزارش گجت نیوز، با وجود مزایایی که برای موتورهای توربوشارژ برشمردیم، باید بدانید که به‌دلیل طراحی پیچیده و شرایط خاص کارکرد این پیشرانه‌ها، نیاز است از خودروهای مجهز به چنین موتورهایی مراقبت ویژه‌ای صورت بگیرد. یکی از مهم‌ترین وجوه این مراقبت‌های ویژه از موتور توربو، استفاده از مکمل‌های مخصوص است.
یکی از دلایل نیاز خودروهای مجهز به توربو شارژ به مکمل سوخت، مسئله افزایش مقاومت روغن موتور است. در پیشرانه‌های توربو به‌علت فرآیند فشرده‌سازی هوا و افزایش فشار در محفظه احتراق، دمای کارکرد موتور به نسبت موتورهای معمولی بیشتر است. این دمای بیشتر می‌تواند منجر به تجزیه سریع روغن‌های معمولی شده و باعث ایجاد رسوبات مضر شود.
مکمل‌های مخصوص توربو از افزودنی‌های خاصی برخوردار هستند که می‌توانند مقاومت روغن موتور در برابر حرارت را تا حد زیادی افزایش دهند. این افزودنی‌ها معمولا شامل آنتی‌اکسیدان‌های قوی و پلیمرهای مقاوم در برابر دما هستند که مانع از تجزیه مولکول‌های روغن در مواجهه با حرارت بالا می‌شوند و در نتیجه به حفظ خاصیت روان‌کنندگی روغن در طولانی‌مدت کمک می‌کنند.
مسئله دیگر در خودروهای مجهز به موتور توربو شارژ که آن‌ها را نیازمند مکمل سوخت می‌کند، فشار زیادی است که در نتیجه فرآیند فشرده‌سازی هوای ورودی به موتور به اجزای داخلی آن وارد می‌شود.
فشار مذکور در درجه اول می‌تواند سرعت سایش قطعات حساسی مانند رینگ‌های پیستون، یاتاقان‌ها و میل‌لنگ‌ها را افزایش دهد. از سویی از آنجا که خود توربوشارژ نیز در دما و فشار بالایی فعالیت می‌کند نیاز به روان‌کاری مناسب دارد.
یک مکمل سوخت مناسب توربو که حاوی روان‌کننده‌های باکیفیت باشد می‌تواند لایه محافظتی خوبی برای قطعات ایجاد کند و مانع از سایش شدید آن‌ها و فرسودگی قطعات در کوتاه‌مدت شود. جالب است بدانید برخی از مکمل‌های سوخت از نانوذراتی برخوردارند که در تماس با سطوح فلزی یک لایه محافظ نازک، اما بسیار مقاوم ایجاد می‌کنند.
از آنجایی که موتورهای توربو در دمای بالا و با فشار زیادی کار می‌کنند، احتمال تشکیل رسوبات و کربن در آن‌ها بیشتر است و افزایش حجم این رسوبات نیز می‌تواند ضمن افزایش مصرف سوخت، بر عملکرد موتور تاثیر منفی گذاشته و به خرابی قطعات آن منجر شود. این رسوب‌ها ممکن است در بخش‌های مختلفی مانند سوپاپ‌ها، پیستون‌ها یا حتی خود توربوشارژ شکل بگیرند.
مکمل‌های مخصوص توربو از مواد پاک‌کننده و پراکنده‌کننده بسیار خوبی استفاده می‌کنند که نه‌تنها مانع از تجمیع رسوبات می‌شوند، بلکه می‌توانند به‌مرور، رسوبات قبلی را نیز از بین ببرند. همچنین انواعی از مکمل‌های مذکور با مواد شیمیایی مخصوص وجود دارد که قادر به از بین بردن رسوبات کربنی هستند.
همان‌طور که تا اینجا چندین بار اشاره شد، موتورهای توربو معمولا در شرایط دشوارتری نسبت به موتورهای معمولی کار می‌کنند. این شرایط دشوارتر ممکن است رانندگی طولانی‌مدت در ترافیک سنگین، حمل بارهای سنگین یا حتی جابه‌جایی در آب‌وهوای بسیار سرد یا بسیار گرم باشد.
وقتی یک موتور توربو تحت چنین فشارهایی قرار می‌گیرد، ممکن است با فشار زیاد خود سبب شود روغن موتور به‌سادگی خواص و کارکردهای خود را از دست بدهد.
مکمل های سوخت باعث می‌شوند تا پایداری و کارایی موتور و روغن موتور در شرایط دشوار به‌طور کلی بهتر باشد. این مکمل‌ها حاوی مواد خاصی هستند و به‌نحوی فرموله شده‌اند که ویسکوزیته روغن را در شرایط و دماهای مختلف حفظ کرده و مانع از کف کردن یا اکسیداسیون روغن شوند.
دیگر دلیل نیاز خودروهای مجهز به توربو شارژ به مکمل سوخت، خود توربوشارژ است. اساسا توربوشارژها قطعات پیچیده و به‌شدت گران‌قیمتی محسوب می‌شوند که هزینه تعمیر یا تعویض آن‌ها بالاست. همان‌طور که گفتیم کار کردن تحت فشار بالا و دمای زیاد می‌تواند به این قطعات فشار زیادی وارد کند و منجر به سایش یا رسوب در قطعات حساس آن‌ها شود.
اما یک مکمل باکیفیت با روان‌کاری مناسب قطعات توربوشارژ منجر به افزایش طول عمر آن می‌شود و می‌تواند پایداری آن در دماهای بسیار بالا را نیز تضمین کند.
اگرچه کاهش مصرف سوخت را به‌عنوان یکی از مزایای موتورهای توربو معرفی کردیم، باید بدانید که این مزیت در شرایط سلامت توربوشارژ و عملکرد بهینه آن حاصل می‌شود.
بروز رسوبات، خرابی یا فرسودگی در قطعات موتور می‌تواند منجر به کاهش کارایی آن شده و نه‌تنها مصرف سوخت را کاهش ندهد، بلکه افزایش داده و آلایندگی بیشتری را نیز به‌همراه داشته باشد.
مکمل‌های سوخت مخصوص توربو شارژ می‌توانند ضمن کاهش اصطکاک قطعات، سلامت موتور را نیز فراهم کرده و در مجموع منجر به کاهش مصرف سوخت و آلایندگی شوند.
استفاده از اکتان بوستر در پیشرانه‌های توربوشارژ می‌تواند یک روش مناسب برای افزایش کارایی و عملکرد موتورهای احتراقی باشد. اکتان بوسترها در واقع ترکیبات شیمیایی هستند که با افزایش عدد اکتان سوخت، مانع از خودسوزی آن می‌شوند. اهمیت این مسئله از آنجاست که در موتورهای توربوشارژ با افزایش فشار تراکم، نیاز به سوخت با اکتان بالا افزایش پیدا می‌کند تا پدیده خودسوزی رخ ندهد.
ناک یا خودسوزی سوخت قبل از جرقه شمع، می‌تواند آسیب‌های شدیدی برای موتور به‌دنبال داشته باشد. این پدیده نتیجه افزایش فشار هوای ورودی به سیلندر در توربوشارژهاست که منجر به افزایش تراکم می‌شود و راه‌حل آن استفاده از سوخت‌هایی با اکتان بالا است. استفاده از اکتان بوستر در خودروهای مجهز به توربو شارژ می‌تواند مانع از وقوع پدیده ناک شود.
مسئله دیگر این‌که استفاده از مکمل سوخت اکتان بوستر در خودروهای مجهز به موتور توربو شارژ می‌تواند بدون نیاز به هیچ تغییر فنی یا ساختاری در خودرو به افزایش توان خروجی خودرو منجر شود.
دلیل این موضوع نیز این است که استفاده از این مکمل با افزایش عدد اکتان سوخت، شرایط را برای استفاده از زمان‌بندی جرقه پیشرفته‌تر فراهم می‌سازد. این مسئله به‌نوبه خود باعث می‌شود تا احتراق در بهترین زمان رخ داده و بیشترین انرژی ممکن از سوخت آزاد شود تا توان خروجی نهایی افزایش یابد.
دیگر مزیت استفاده از اکتان بوستر، مصرف بهینه سوخت است. افزایش عدد اکتان سوخت و امکان استفاده از فشار تراکم بالاتر، منجر به افزایش راندمان حرارتی موتور خودرو می‌شود و این یعنی استخراج انرژی بیشتر از هر واحد سوخت ممکن خواهد بود. این مسئله به‌نوبه خود به کاهش نیاز خودرو به سوخت و در نتیجه کاهش مصرف سوخت منجر می‌شود.
از سویی، بهبود کارایی فرآیند احتراق و ممانعت از وقوع پدیده ناک، مانع از ایجاد آلاینده‌هایی مانند اکسیدهای نیتروژن و هیدروکربن‌های نسوخته می‌شود و این مسئله نیز در کاهش آلایندگی خودرو موثر است.
امروزه اکتان بوسترها در انواع مختلفی با مزایا و معایب خاص خود در دسترس هستند. از جمله معروف‌ترین انواع اکتان بوستر باید به متیل ترشیری بوتیل اتر، اتانول، متانول و آنیلین اشاره کرد. شما برای انتخاب نوع مناسب اکتان بوستر باید به مواردی از جمله توصیه‌های خودروساز، نوع موتور، شرایط کاری آن و ملاحظات زیست‌محیطی توجه داشته باشید.
بد نیست بدانید با وجود تمام مزایایی که برای استفاده از مکمل سوخت اکتان بوستر در خودروهای مجهز به موتور توربو شارژ برشمردیم، این محصولات مشکلاتی نیز دارند.
در درجه اول، برخی از اکتان بوسترها نسبتا گران‌قیمت هستند و این مسئله می‌تواند برای برخی هزینه‌بر به‌نظر برسد. همچنین بعضی از اکتان بوسترها امروزه به‌دلیل عواقب زیست‌محیطی خود با محدودیت استفاده مواجه هستند.
البته که در سالیان اخیر تحقیقات بسیاری جهت بهبود فرمولاسیون اکتان بوسترها، تولید آن‌ها با روش‌های کم‌هزینه‌تر و البته کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی‌شان انجام شده است.
در پایان بار دیگر تاکید می‌کنیم که در خودروهای مجهز به موتور توربوشارژ، برای دستیابی به عملکرد بهینه موتور، افزایش طول عمر آن، مدیریت مصرف سوخت و کاهش آلایندگی نیاز به مکمل سوخت از جمله اکتان بوستر وجود دارد. این مکمل‌ها با مواد خاص خود مانع از فشار به موتور در دما و فشار بالا شده و از ایجاد رسوب و فرسایش قطعات نیز جلوگیری می‌کنند.
لازم به ذکر است که مالکان خودروهای مجهز به موتور توربو شارژ برای استفاده از مکمل سوخت مناسب باید حتما به توصیه‌های رسمی خودروساز توجه داشته باشند. در واقع، انتخاب یک مکمل سوخت مناسب برای خودرو و استفاده به موقع و منظم از آن است که می‌تواند به بهره‌مندی کامل رانندگان از مزایای پیشرانه‌های توربوشارژ منجر شود.