عصر ایران؛ اهورا جهانیان - در چهارمین روز جام ملت‌های اروپا، فرانسه و اسلواکی و رومانی موفق شدند حریفان خود را شکست دهند.
در نخستین مسابقۀ دیروز، رومانی 3 بر صفر تیم جنگ‌زدۀ اوکراین را شکست داد. در مسابقۀ دوم، اسلواکی شگفتی‌ساز شد و بلژیک را 1 بر صفر برد. فرانسه نیز دیشب کمتر از حد انتظار ظاهر شد و اتریش را با برد کمرنگ 1 بر صفر پشت سر گذاشت.
در دیدار رومانی و اوکراین، نیکولا استانچیو، رضوان مارین و دنیس دراگوش در دقایق 29 و 53 و 57 برای رومانی گل زدند. گل‌های اول و دوم رومانی با دو شوت زیبای از راه دور رقم خورد و زردپوشان رومانی نشان دادند تیمی شوت‌زن و میراث‌دار گئورگی هاجی، اسطورۀ تکنیکی و شوت‌زن فوتبال رومانی هستند.
در مسابقۀ بلژیک و اسلواکی، گل دقیقۀ 7 شرانز اسلواکی را پیش انداخت و بلژیکی‌ها علیرغم حملات مکررشان نتوانستند نتیجۀ بازی را تغییر دهند. روملو لوکاکو، مهاجم بلژیک، دو بار دروازۀ اسلواکی را باز کرد ولی داور هر دو بار گل او را مردود اعلام کرد.
کار بلژیک با این شکست، حداقل برای صعود از گروه به عنوان تیم اول، سخت شد. بلژیک که در جام جهانی 2018 و یورو 2020 مدعی قهرمانی هم بود، با وجود بازیکنان خوب پرشمارشان، هنوز نتوانسته شخصیت لازم برای قهرمانی در یک تورنمنت بین‌المللی را کسب کند و بعید است که در این جام هم دستش به جام برسد.
اما در مهم‌ترین دیدار دیشب، فرانسه با وجود حملات زیاد، فقط با یک گل‌به‌خودی به پیروزی رسید. سانتر امباپه در دقیقۀ 38 با ضربۀ سر ماکسیمیلیان ووبر، مدافع بلژیک، راهی دروازۀ این تیم شد.
آسیب‌دیدگی امباپه در اواخر نیمۀ دوم، موجب شستگی بینی امباپه شد. ستارۀ تیم ملی فرانسه بازی بعدی مقابل هلند را از دست داده ولی شاید به بازی سوم مقابل لهستان برسد.
تیم ملی فرانسه با رهبری دیدیه دشان، تا به حال دو بار در جام ملت‌های اروپا ناکام بوده. بار اول در یورو 2016 که میزبان مسابقات بودند و در فینال به پرتغال باختند، بار دوم هم در یورو 2020 که در مرحلۀ یک‌هشتم نهایی در ضربات پنالتی مغلوب سوئیس شدند.
دیدیه دشان که در دوران بازی در میادین فوتبال، هافبک دفاعی بود، در سال‌های اخیر با این انتقاد مواجه بود که تیمش ساختاری دفاعی دارد و بیشتر در ضد حملات به گل می‌رسد. او این بار فرانسه را با سیستم 3-3-4 روانۀ جام ملت‌های اروپا کرده تا از استعدادهای هجومی تیمش کاملا استفاده کند.
ناکامی دشان در این رقابت‌ها خطر چند سالۀ نشستن زیدان به جای او را در بر دارد. اصرار دشان بر فتح جام ملت‌های اروپا در کنار جام جهانی با تیم ملی فرانسه، خلاف عرف دنیای کنونی فوتبال است. امروزه کمتر مربی‌ای در سه دورۀ جام ملت‌های اروپا یا جام جهانی، هدایت یک تیم را بر عهده دارد.
آخرین مورد از این دست، یواخیم لو بود که سه بار با آلمان در جام ملت‌های اروپا ناکام ماند. او دو بار آلمان را به نیمه‌نهایی یورو رساند (2012 و 2018) ولی در یورو 2020 در مرحلۀ یک‌هشتم نهایی مغلوب تیم ملی انگلیس به رهبری گرت ساوتگیت شد.
دشان هم تا به حال یکبار به فینال یورو آمده و یکبار در یک‌هشتم نهایی حذف شده. هر نتیجه‌ای جز قهرمانی در این دوره از مسابقات، برای او در حکم ناکامی است. اگرچه رسیدن به فینال مانع تشدید فشارها برای استعفای او و نشستن زیدان به جای او خواهد شد.
مسابقۀ فرانسه و هلند نشان خواهد داد که آیا تیم دشان را باید مدعی اصلی قهرمانی در یورو 2024 بدانیم یا خیر؟ در صورت شکست فرانسه در برابر تیم هجومی هلند، احتمال دارد که دشان به همان روش بازی دفاعی‌تر سابق خودش بازگردد. شیوه‌ای که دست کم دو بار تیم او را به فینال جام جهانی رسانده است (2018 و 2022).
تیم ملی فرانسه در فینال جام جهانی 2018 با سیستم 1-3-2-4 و در فینال جام جهانی 2022 با سیستم 3-2-1-4 بازی می‌کرد. بنابراین روی آوردن دشان به سیستم 3-3-4 تحول هجومی آشکاری برای دفاع خطر برکناری‌اش به دلیل محبوبیت زیدان است.
منتقدین دشان به درستی می‌گفتند زیدان به فوتبال تهاجمی علاقه دارد و این نسل از بازیکنان فرانسه هم سرشار از استعدادهای هجومی است و نمایش دفاعی تیم ملی فرانسه در شأن این بازیکنان نیست. آن‌ها زیدان را مربی مناسب‌تری برای این گروه از بازیکنان می‌دانستند.
علاقۀ امباپه به حضور زیدان روی نیمکت تیم ملی فرانسه نیز فشار مضاعفی بر دشان وارد می‌کرد و به همین دلیل او در یورو 2024، فرانسه را با سیستمی کاملا هجومی وارد زمین کرده است.
با این حال این سیستم در بازی اول فرانسه چندان کارا نبود و اگر در بازی با هلند یا در بازی لهستان هم در حد انتظار دشان عمل نکند، ممکن است دیدیه دشان در مسابقات مراحل حذفی به همان سیستم‌های کمتر هجومی سابقش بازگردد و تاکتیک تیمش را هم تغییر دهد. یعنی توپ را به حریف بدهد و بیشتر روی گل زدن در ضد حملات، با پاس‌های عمقی هافبک‌ها و فرارهای سریع امباپه، حساب باز کند.
دیدیه دشان در سال 2000 به عنوان کاپیتان تیم ملی فرانسه کاپ قهرمانی جام ملت‌های اروپا را بالای سر برده و حالا می‌خواهد به عنوان مربی دوباره فاتح جام ملت‌های اروپا شود. او این موفقیت بزرگ را در جام جهانی تجربه کرده. در سال 1998 به عنوان کاپیتان و در جام جهانی 2018 به عنوان مربی فاتح جام جهانی شده.
اگر دشان در یورو 2024 فرانسه را قهرمان اروپا کند، به افتخاری دست می‌یابد که هیچ کس در قارۀ اروپا به آن دست نیافته. دو بار قهرمانی در جام جهانی و جام ملت‌های اروپا، به عنوان کاپیتان و مربی.
اما واقعیت این است که علیرغم این افتخارات، باز هم کسی دشان را بهترین کاپیتان و بهترین مربی نمی‌داند. نه در جهان و اروپا، بلکه حتی در فرانسه. چون همه می‌دانند که کاپیتان معنوی تیم ملی فرانسه در جام جهانی 1998 و یورو 2000 زیدان بود نه دشان.
دشان صرفا به دلیل بازی‌های ملی بیشتر، بازوبند کاپیتانی را بر بازو داشت وگرنه رهبر تیم، زیدان بود و به قول خود دشان، بازیکنان فرانسه هر بار که نمی‌دانستند با توپ چه باید بکنند، توپ را به زیدان پاس می‌دادند.
در عرصۀ مربیگری نیز، هیچ کس دشان را مربی‌ای در حد گواردیولا و یورگن کلوپ و یواخیم لو و مورینیو نمی‌داند. بنابراین افتخارات دشان هر چقدر هم روی هم تلنبار شوند، او را به فردی آس و خاص ارتقا نخواهند داد. او قطعا هافبک دفاعی خوبی بود و مربی خوبی هم است. ولی همه می‌دانند او در کنار انبوهی از ستارگان، به موفقیت رسیده. چه در جام‌های جهانی 1998 و 2018. و چه در یورو 2000 و شاید نیز یورو 2024.
دشان مدیر خوبی است و تیمش را به خوبی جمع و جور می‌کند و از حاشیه دور نگه می‌دارد ولی مدیر خوب لزوما یک مربی بی‌نظیر و اعلا نیست. با این حال برای فدراسیون فوتبال فرانسه، به درستی پربارتر شدن کارنامۀ تیم ملی فرانسه اهمیت دارد. اینکه تیم دشان چطور بازی می‌کند و خود دشان آیا شایسته‌ترین فرد برای هدایت این نسل پرستارۀ فوتبال فرانسه بوده یا نه، برای فدراسیون فوتبال فرانسه مسائلی فرعی و بلکه بی‌اهمیت‌اند.