رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی به مصرف بالای نان در کشور اشاره کرد و گفت: ایران بزرگترین مصرفکننده نان در جهان است، در ایران مردم بین 37 تا 40 درصد از نرم جهانی بیشتر نان مصرف میکند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، علیرضا زالی امروز یکشنبه بیستم اسفندماه در نخستین همایش آرد کامل نان سالم اظهار کرد: این همایش علمی و اجرایی با حضور سیاستگذاران حوزه تغذیه و تولیدکنندگان نان و آرد سالم در حال برگزاری است.
رییس این همایش نقش محوری و اثرگذار "نان" بر سفرههای مردم و اقتصاد کشور را مورد توجه قرار داد و افزود: این موارد موجب شده تا نان به عنوان ابزار وکالایی راهبردی در کشور تلقی شود.
زالی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه نان صرفا ماده غذایی تامین کننده کالری در بدن نیست، اضافه کرد: در فرهنگ ایرانیان، نان فینفسه واجد برکت است به همین دلیل نان در کشور ما فقط کالای مصرفی نیست بلکه نقش راهبردی دارد.
وی با اشاره به مصرف بالای نان در کشور، ضرورت سالم بودن آرد و استفاده از نان کامل را مورد تاکید قرار داد و اضافه کرد: کشور ایران بزرگترین مصرفکننده نان در جهان است در ایران مردم بین 37 تا 40 درصد از نرم جهانی بیشتر نان مصرف میکند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به الگوی متفاوتتر استفاده از نان در جوامع روستایی و شهری اشاره کرد و گفت: در جوامع روستایی مقدار مصرف نان در مقایسه با شهرهای کشور به مراتب بالاتر است، با ترکیب این دو الگو، در ایران بین 45 تا 65 درصد کالری شهروندان از طریق نان تامین میشود.
زالی با بیان اینکه در برخی مناطق کشور، تامین منابع پروتئینی و لبنی از طریق نان انجام میشود، اضافه کرد: بین 47 تا 35 درصد مواد پروتئینی و لبنی و 80 درصد ریزمغذیها و آهن مورد نیاز بدن در برخی نواحی کشور توسط مصرف نان تامین میشود.
وی از افزایش سرانه مصرف نان در کشور خبر داد و افزود: هر ایرانی تقریبا در دو نیم وعده غذایی بین 180 تا 320 گرم نان در روز مصرف میکند وهمچنان ایران با فاصله پرمصرفترین کشور مصرف کننده نان است.
رییس دانشگاه گفت: کشور ترکیه یکی از پرمصرفترین کشورها به لحاظ استفاده از نان در منطقه است و یا در برخی کشورهای آمریکای لاتین نان بخش عمده غذای مردم را به خود اختصاص میدهد، در مقایسه با این کشورها نیز بالاترین سهم مصرف نان در سبد غذایی، متعلق به ایرانیان است.
زالی تاکید کرد: نان به عنوان پرمصرفترین منبع تغذیهای در کشور، میتواند ابزار مناسبی برای اصلاح فرآیند تغذیهای باشد چرا که با غنی کردن آرد و تولید نان سالم میتوانیم سلامت را به مردم هدیه دهیم.
ضرورت تغییرات اساسی با هدف تامین نان سالم از مزرعه تا سفره، مهمترین موضوعی بود که دکتر زالی در این جلسه به آن اشاره کرد.
وی با بیان اینکه برای اصلاح زنجیره آرد کامل و نان سالم درکشور گامهای بلندی برداشته شده، اما ادامه داد: متاسفانه هنوز نان سفید بیشترین مطلوبیت را بین مردم دارد، مسیر بسیار پیچیده و دشواری پیشروست چرا که باید سلیقه و ذائقه مردم را با نان سالم جایگزین کرد.
رییس دانشگاه با اشاره به اینکه آرد سالم و نان کامل در زنجیره غذایی سهم اندکی به خود اختصاص میدهد، به برخی ویژگیهای نان کامل اشاره کرد و افزود: نان کامل نانی است که در زمان برداشت، فرآیند خالص کردن، آسیاب و سایر فرآیندهای تولید و طبخ به گونهای عمل کنیم که حداقل جداسازی عناصر گندم انجام شود.
زالی با بیان اینکه آرد کامل، آرد انباشته از سبوس و دارای جوانه است اضافه کرد: جوانه گندم به عنوان بخش پنهان منبع مهمی از نشاسته و ذرات پروتئینی است، همچنین بخش مهمی از مواد معدنی و فیبرهای مهم برای دستگاه گوارش در سبوس نان است.
وی با اشاره به اینکه استاندارد تولید نان سالم از کشوری تا کشور دیگر با توجه به امکانات و ذائقه مردم متفاوت است، گفت: باید درباره استاندارد کردن نان کامل ضمن برگزاری نشستها و همفکری به توافق کامل در اجرا برسیم.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: نان کامل ویژگیهای ساختاری دارد به طور مثال پروتئین، فیبر، ریزمغذیها و ویتامینها از جمله مواردی هستند که باید درنان مصرفی وجود داشته باشد.
زالی با بیان اینکه نان حاوی آرد کامل سلامت افراد را بهبود میبخشد عنوان کرد: آرد کامل حاوی ویتامینهای گروه B مانند تیامین، ریبوفلاوین و نیاسین است که نقش موثری در بهبود قدرت بینایی دارد و یا برخی عناصر دیگر در آرد کامل باعث استحکام دندان و استخوان در کودکان خواهد شد، منیزیم موجود در آرد در ساختار عضلات، رباتها و سیستم عصبی نقش دارد.
رییس دانشگاه صنعت تولید نان را صنعتی راهبردی توصیف کرد و گفت: پیام روشن این همایش و متولیان حوزه سلامت، دسترسی همگانی به آرد کامل و نان سالم است.
زالی با بیان اینکه بذر مناسب، نان سالم را به سفرههای مردم میرساند، توضیح داد: در کشورهایی که در در زمینه نان سالم حرفی برای گفتن دارند، کشاورز بیش از دوسال از یک بذر استفاده نمیکند و این در شرایطی است که در برخی مناطق کشور ما عمر بذرها به دودهه نیز میرسد.
به گفته وی شرکتهای دانشبنیان و مراکز تحقیقاتی میتوانند گامهای موثری درزمینه تولید آرد کامل نان سالم بردارند و ضمن به اشتراکگذاری آخرین تحقیقات در این زمینه فعالیت کنند.
مبارزه با آفات بیولوژیک، استفاده از کودهای سالم، مدرنسازی کشاورزی، عدم استفاده از روشهای که منجر به خسارت در استحصال گندم میشود، برداشت بهموقع و استفاده از روش درست در انبارداری از جمله مواردی بود که رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی برای تهیه آردی کامل و نانی سالم به آن اشاره کرد.
زالی افزود: چنانچه در انباشت وبستهبندی گندم از روشهای استاندارد استفاده نشود سلامت نان بهخطر خواهد افتاد.
وی به شغل شریف خبازان اشاره کرد و ادامه داد: مردم کشور ما نان را کالایی عجین شده با برکت میدانند، نان در فرهنگ ایران مقدس است و نگاه مردم به شغل خبازی نگاهی با عزت و احترام است.
رییس دانشگاه استفاده از فناوریهای نوین و بروزرسانی آموزشها برای خبازان را مورد تاکید قرار داد و افزود: باید ضمن تامین منابع شرایطی را فراهم کنیم که خبازان با علاقه و انگیزه بیشتری به کار خود ادامه دهند.
وی با بیان اینکه اضافه شدن جوش شیرین و یا جوهر قند به نان، اتفاقی تلخ و توجیه نشدنی است، ادامه داد: این مواد افزودنی برای سیستم گوارش بسیار مضرو حتی سرطانزا هستند مثلا جوهر قند در صنایع رنگرزی استفاده میشود و یا در برخی موارد سلولهای انسولین را خاموش میکنند.
زالی با بیان اینکه ماندگاری طبیعی نان کامل به دلیل وجود اسیدهای چرب به مراتب کمتر است، ادامه داد: نگهداری نان کامل متدها و مهارتهای بیشتر و شکیبایی بیشتر خباز را میطلبد.
رییس دانشگاه با بیان اینکه چنانچه نان در شرایط مناسب طبخ نشود به مراتب دورریز نیز بیشتر خواهد شد ادامه داد: برای بهبود شرایط و سالم سازی در طبخ و تولید نان باید ضمن ارتقای کار تیمی، اهتمام جدی در تولید نان سالم داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه بیشترین میزان دورریز مربوط به نان است ادامه داد: استانداردهای مدرن و جدیدی با مولفههای نوین برای تولید نان سالم تدوین شده و در قانون توسعه هفتم به این موضوع پرداخته شده است.
زالی با بیان اینکه ایران جمعا از 27 کشور اروپایی، بیشتر دورریز نان دارد ادامه داد: باید ضمن اصلاح ساختارها، سازوکاری برای کاهش دورریز نان ایجاد شود، ساماندهی یارانه اختصاص یافته به تولید نان و مشارکت دستگاههای ذیربط از جمله راهکارهای اصلاح این موضوع است.
در ادامه این همایش دکترحیدر محمدی معاون وزیر و رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت نیز با اشاره به اینکه مسئله نان سالم و کامل باید تبدیل به مطالبه عمومی شود، اظهار کرد: تامین امنیت غذا در تمام کشورهای مترقی و یا در حال توسعه به عنوان موضوعی اساسی مطرح است.
وی با بیان اینکه امنیت ملی و امنیت غذا دو موضوع در هم تنیده است اضافه کرد: موضوع تامین سلامت از طریق استفاده از غذای سالم بسیار مهم و حیاتی است.
رییس سازمان غذا و داروی با تاکید بر اینکه تامین غذای سالم مستلزم ایجاد زیرساخت مطلوب است، نقش کلیدی نان در سبد غذایی ایرانیان را مورد توجه قرار داد.
وی با بیان اینکه استفاده از نان در مقایسه با نرم جهانی بیش از 37 درصد است ادامه داد: به طور متوسط هر ایرانی روزانه 300 گرم نان مصرف میکنند.
محمدی با اشاره به اینکه نان سالم، یک نان کامل نیست، افزود: نانی که مصرف میکنیم برای داشتن سلامت وکامل بودن به لحاظ مواد معدنی و ریزمغذیها شاخصهایی دارد به طور مثال اگر نان مصرفی ما به عنوان قوت غالب از فیبر کافی برخوردار باشد، بسیاری از مشکلات گوارشی فرد برطرف خواهد شد.
سنگک حاوی بیشترین مقدار سبوس است
رییس سازمان غذا و داروی با بیان اینکه نان سنگک حاوی بیشترین مقدار سبوس است ادامه داد: خوشبختانه سنگک در سبد غذایی مردم جایگاه ویژهای دارد.
وی با بیان اینکه متاسفانه تمایل عموم مردم به استفاده از آرد سفید و فاقد سبوس است، خاطرنشان کرد: باید ضمن ایجاد سازوکارهایی رغبت مردم برای استفاده از نان سبوسدار و سالم را بیشتر کنیم.
محمدی گفت: اولویت تولید نان صنعتی و اصلاح روش پخت نان است.
مهدی اسلامپناه رییس سازمان ملی استاندارد کشور نیز در این همایش با بیان اینکه اهمیت و ضرورت تولید نان کامل و سالم را نمیتوان منکر شد، ادامه داد: باید برای رسیدن نان سالم به سفرههای مردم همکاریهای فرادستگاهی ارتقا یابد.
وی با بیان اینکه تولید نان سالم با استاندارد مطلوب نیازبه بازنگری در چرخه تولید دارد، ادامه داد: باید نظام تهیه و تولید آرد سالم و نان کامل با نیاز مردم منطبق باشد و افزایش کیفیت، بهرهوری و سلامت آحاد جامعه در دستور کار باشد.
محمدرضا مرتضوی دبیرکل خانه صنعت معدن تجارت ایران نیز در این همایش با بیان اینکه اگر با استانداردهای روز جهانی حرکت کنیم، با توجه به زیرساختهای مناسبی که در زمینه کشت گندم وجود دارد به یکی از برترین صادرکنندگان گندم تبدیل خواهیم شد، اظهار کرد: باید با استفاده از روشهای نوین تولید و عرضه گندم سالم، از منابع داخلی بهترین بهرهبرداری را انجام دهیم.
یکنواختی در کشت گندم، استفاده از بذر مناسب و عرضه استاندارد آرد از مهمترین مواردی بود که دبیرکل خانه صنعت معدن تجارت ایران به آن اشاره کرد و جدول افت مفید و غیر مفید گندم برداشتی را تشریح کرد.
به گفته وی استفاده از ابزار غیر استاندار در برداشت و تقلب در تحویل آن به کارخانجات و مهمترین فاکتور افزایش آفت غیر مفید گندم است.
مرتضوی خاطرنشان کرد: گندم در سفره ایرانیان جایگاه ویژهای دارد، اگر این کالای پاک به کالایی ناپاک مبدل شود، سلامت جامعه را دچار چالش جدی خواهد شد.