باغ‌وحش‌های غیراستاندارد ایران به قتلگاه حیات‌وحش تبدیل شده‌اند. خبر بیماری و تلف شدن گونه‌های ارزشمند حیات‌وحش در باغ‌وحش‌ها هرازگاهی در رسانه‌ها جنجال به پا می‌کند و صدای مردم و حامیان حیوانات را درمی‌آورد، اما پس از مدت کوتاهی فراموش می‌شود.
انتشار تصاویر «ریشا» شیر لاغر و نحیف باغ‌وحش وکیل‌آباد مشهد که نای بلند شدن ندارد هم این روز‌ها در رسانه‌ها و فضای مجازی دست به‌دست می‌شود؛ گربه‌سان ارزشمند آفریقایی که به‌گفته مدیر این باغ‌وحش «به بیماری انگلی مبتلا شده و همانطور که آدم‌ها بیمار می‌شوند، این حیوان هم بیمار شده است.»
به گزارش همشهری آنلاین، گفته‌های مدیر باغ‌وحش وکیل‌آباد مشهد، در حالی مطرح می‌شود که ۴سال پیش هم ۷توله ببر این باغ‌وحش به‌دلیل عفونت تنفسی تلف شدند. این وضعیت منحصر به شیر باغ‌وحش وکیل‌آباد مشهد نیست و در دیگر باغ‌وحش‌های ایران هم وضعیت مشابهی دیده می‌شود. سال گذشته «کیجا» ماده پلنگ پارک ارم بر اثر عفونت تلف شد. خرس باغ‌وحش شیراز هم به‌دلیل محبوس بودن در فضای غیراستاندارد دچار زوکوزیس (بی‌قراری و روان‌پریشی) شد و حالش وخیم است.
به‌گفته کارشناسان و مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست، شرایط غیراستاندارد برخی باغ‌وحش‌های کشور آنقدر نامطلوب است که حیوانات در این مراکز که برای اهداف علمی، آموزشی، تحقیقاتی و تفرجی مجوز فعالیت گرفته‌اند، شرایط وخیمی را تجربه می‌کنند و برخی از آن‌ها هم تلف می‌شوند. با این حال، غلامرضا ابدالی، مدیرکل دفتر مدیریت و حفاظت حیات‌وحش سازمان محیط‌زیست در گفتگو با همشهری با اعلام راه‌اندازی سامانه یکپارچه نظارت بر باغ‌وحش‌ها از برخورد و پلمب مراکزی که نتوانند خودشان را به حداقل استاندارد‌های مطلوب و جهانی برسانند، خبر داد.
مدیرکل دفتر مدیریت و حفاظت حیات‌وحش سازمان محیط‌زیست در این باره گفت: طبق گزارش‌هایی که از استان خراسان رضوی دریافت کردیم، «ریشا» شیر باغ‌وحش وکیل‌آباد مشهد، به بیماری انگلی و دستگاه گوارش مبتلا شده است. این شیر آفریقایی که ۸ساله است و در همین باغ‌وحش متولد شده در حال حاضر سیر درمانی‌اش را طی می‌کند.»
غلامرضا ابدالی افزود: «پیگیر شرایط سلامتی این‌گونه ارزشمند هستیم و بر مراحل درمان ریشا نظارت کامل داریم و امیدواریم درمان آن نتیجه بدهد. متأسفانه استاندارد باغ‌وحش‌های کشور متوسط است و با رساندن این شرایط به حد خوب و عالی فاصله‌ای وجود دارد که نیاز است نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست بیشتر شود و باغ‌وحش‌ها مسئولانه رفتار کنند. بر این اساس، سامانه رصد باغ‌وحش‌های کشور در مرحله اجرایی قرار گرفته و یک دور ارزیابی اولیه باغ‌وحش‌های سراسر کشور انجام شده است.»
او گفت: «مرحله دوم این نظارت یکپارچه در دست اجراست و با راه‌اندازی سامانه نظارت بر باغ‌وحش‌ها سیر رو به رشد نظارت بر باغ‌وحش‌ها طی می‌شود. این نظارت بر باغ‌وحش‌ها سختگیرانه‌تر می‌شود تا این مراکز بتوانند به استاندارد مطلوب و بین‌المللی برسند. با باغ‌وحش‌هایی که شرایط زیست مطلوب را فراهم نکنند، به‌شدت برخورد می‌کنیم و برای پلمب کردن مراکز غیراستاندارد هیچ تردیدی نداریم. اگر در جریان نظارت سازمان حفاظت محیط‌زیست بر این مراکز، از باغ‌وحشی قطع امید کردیم، قطعا آن را پلمب می‌کنیم.»
دامپزشک اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی هم در این باره توضیح داد: «سلامت ریشا، شیر نر باغ‌وحش مشهد و روند درمان بیماری‌اش توسط تیم متخصص دامپزشکان در حال بررسی است. ریشا، شیر باغ‌وحش مشهد که بیش از ۳هفته پیش تشخیص بیماری انگلی برایش انجام شد در حال درمان است، اما با هدف کنترل بیشتر بر روند درمان، با حضور یک تیم مجهز از بیمارستان تخصصی دامپزشکی و با هدف تشخیصی، اقدام به بیهوش کردن شیر شد و علاوه بر مایع درمانی، برداشت نمونه‌های لازم مانند خون، مدفوع و... نیز از این حیوان انجام شد.»
علیرضا بنی‌اسدی گفت:همچنین معاینات پزشکی کامل شامل نوار قلب، سونوگرافی و رادیوگرافی انجام شد که نتایج آزمایش اعلام می‌شود. شرایط فعلی ریشا هم‌اکنون مساعد است و روند درمان تا بهبود کامل ادامه دارد. این شیر دارای تیپ بدنی لاغر اندام است و از لحاظ رتبه بدنی هیچ‌وقت متوسط و چاق نبوده و پس از اینکه تست انگلی این‌گونه مثبت اعلام شد، درمان ضدانگلی روی ریشا در حال انجام است.»