ازدواج نوعی شراکت است که تنها سرمایه ای که هزینه می شود صرفا پول نیست. در نتیجه افراد به روش های مختلف به دنبال تضمین موفقیت و به ثمر رسیدن این شراکت هستند.
اما سنت مهریه، از گذشته راهکاری برای تضمین ازدواج و شرایط زندگی زن پس از شکست در این شراکت یعنی طلاق و جدایی بوده است. در هر دوره ای مهریه بر اساس آنچه در جامعه پذیرفته شده و قول و قراری که پیش از ازدواج تعیین می شود، مشخص می شد. اما گاهی مهریه ها در هیچ چارچوبی نمی گنجند و باعث تعجب می شوند. در ادامه با برخی از عجیب ترین مهریه های تاریخ ایران آشنا شوید.
به گزارش شرق، هر از گاهی از گوشه و کنار در مورد مهریه های عجیب و غریب چیزهایی می شنویم. مهریه‌هایی که اگر به دادگاه و شکایت کشیده نشود، شاید هرگز به گوش کسی نرسد. با این حال، خیلی از کسانی که در گوشه و کنار این کشور ازدواج می‌کنند، با هزار و یک دلیل سراغ این مهریه‌ها می‌روند؛ ترس از آینده، خلاقیت یا حتی علاقه های عجیب شخصی!
یکی از عجیب ترین مهریه های تاریخ ایران در شعبه ۲۶۴ دادگاه خانواده به اجرا گذاشته شد. یک کیلو بال مگس! سال ۸۶ زنی با مراجعه به دادگاه خانواده به قاضی گفت تنها در صورتی حاضر به طلاق می‌شود که همسرش یک کیلو بال مگس مهریه او را بپردازد! او که سومین ازدواج خود را شکست خورده می‌دید، دلیل جدایی از همسرش را فریبکاری او عنوان کرد و گفت: «همسرم علی رغم متاهل بودن، با من ازدواج کرده و حالا من تا مهریه‌ام را نگیرم از زندگی اش بیرون نمیروم.»
پرونده دیگر در مورد زنی است که چشم های شوهرش را به عنوان مهریه انتخاب کرده. این پرونده در شعبه ۲۷۹ مجتمع قضائی عدالت رسیدگی شد. در واقع مهریه این خانم ۵هزار سکه طلا بود که بخشیده شد اما او برای داشتن چشمان همسرش کوتاه نیامد و در نهایت چون طبق قانون شرع اعضای اصلی بدن قابل جدا کردن نیست و تعهد مالی ایجاد نمی‌کند داماد فقط محکوم به پرداخت پنج هزار سکه طلا شد.
یکی دیگر از مهریه‌های عجیبی که در عقدنامه یکی از دختران ایرانی به ثبت رسیده است ۱۰۰۰ سفر پیاده به کربلاست. این مهریه ارزش مالی ندارد، اما کاری است که طبق تقاضای عروس‌خانم، داماد باید آن را انجام دهد تا حکم طلاق صادر شود.
اما مهریه های عجیب و غریب به اینجا ختم نمی شود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این بار پدر داماد، علاوه بر هزار سکه طلا و ۱۰۰ میلیون تومان پول نقد، دست و پای خودش را به عنوان مهریه به عروس تقدیم کرده است.
یکی دیگر از عجیب ترین مهریه ها، ۵ هزار مرجان دریایی است. دلیل انتخاب این مهریه آشنایی در کنار دریاست. به گفته خانم ۵ هزار مرجان دریایی، حق من است و می‌خواهم بعد از دریافت مهریه‌ام به این زندگی پایان دهم. این درحالی است که قاضی پرونده به دو طرف وقت داده تا بر سر تعیین مهریه به یک نتیجه برسند.
اما به چه دلیل برخی از زوج های جوان چنین مهریه‌هایی را مطرح می کنند؟
امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس با اشاره به دلایل انتخاب چنین مهریه‌هایی از سوی زوج های جوان عنوان می‌کند: عامل دیگر تعیین مهریه، امنیت در برابر ناامنی اجتماعی است که زنان در جامعه با آن روبه‌رو هستند.
ناامنی اجتماعی؛ ناامنی فکری و روحی به وجود می‌آورد و چون برخلاف غرب، زن در ثروت مرد شریک نمی‌شود، زن باید به فکر آینده باشد درنتیجه شرایط اقتصادی و فرهنگی، روحی و روانی در تعیین مهریه اثرگذار است.
بشر ذهنیت عقلانی را پشت سر گذاشته
او همچنین می گوید: از نظر تئوری های علمی، ایران و جهان در دوره تمدن ذهنی، حسی و مادی به سر می برند. بر اساس این نظریه‌ها امروز ذهنیت بشر مرحله عقلانی و شهودی را پشت سر گذاشته در ذهنیت مادی و حسی به سر می برد و این مسائل ظاهری است که شخصیت شما را بیان می کند. در تمام جهان این اصل وجود دارد اما در ایران شدت یافته و مردم آنچه را که می بینند قضاوت می کنند.
مهریه عجیب زندگی را حفظ نمی کند
به گفته این جامعه‌شناس زمانی که اعتماد بین افراد کم باشد، روابط و خواسته‌ها به این سمت و سو می رود و زنان از روی ترس انتخاب هایی می کنند که مثلا جدایی را سخت کنند. وقتی در هر ساعت ۲۰ طلاق ثبت می شود، زن می خواهد چیزی را به عنوان مهریه انتخاب کند که مرد از پرداخت آن ناتوان است. در این شرایط مهریه های عجیب و زیاد به لنگری می‌ماند که قرار است زندگی را نجات دهد.
مهریه‌هایی که بی اثر است
حالا این سؤال مطرح می‌شود که وقتی قانون این گونه مهریه های فانتزی و رویایی را غیرمجاز و غیرقابل اجرا می‌داند پس چه اتفاقی در برخی دفترخانه‌ها می‌افتد که زنی با نشان دادن سند ازدواجش درخواست ۵ هزار مرجان دریایی را به عنوان مهریه مطالبه می‌کند؟
علی مظفری نائب رئیس کانون سردفتران ازدواج و طلاق در این باره می‌گوید: در قانون مدنی کشور برای مهریه زوجه شروطی معین شده است، ازجمله اینکه مهریه باید مالیت داشته باشد. یعنی قابل دریافت و استفاده باشد، برای همین مهریه‌هایی که جنبه فانتزی و رویایی دارند نباید در سند ازدواج درج شوند، اگرچه عقد صحیح است، ولی مهریه اثری ندارد.