پریسا هاشمی*
عصر ایران- در حالی‌که چند عضو شورای شهر تهران تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در حوزه هوشمندسازی را کلید زده‌اند علیرضا زاکانی، شهردار تهران می‌گوید: از این تحقیق و تفحص خبر ندارد.
برخی از اعضای شورای شهر تهران به دنبال رفع مشکلات بسیار ساده در حوزه هوشمندسازی شهر (به ویژه در حوزه حمل و نقل؛ اتوبوسرانی و مترو)اند و حالا چاره را در تحقیق و تفحص از شهرداری دیده‌اند. هوشمند سازی می‌تواند از زیان روزانه 2 میلیارد و 800 میلیون تومان به شهرداری در حوزه اتوبوسرانی و مترو جلوگیری کند یا آن را کاهش دهد.
علی اصغر قائمی، عضو شورای شهر تهران در این مورد اعلام کرده «بدون توجه به فشارهای موجود به وظیفه خود عمل می‌کنیم و تحقیق و تفحص از شهرداری در حوزه هوشمندسازی به ویژه در اتوبوسرانی و مترو را کلید می‌زنیم.»
تشکری هاشمی که خود در حوزه حمل و نقل شهری کار اجرایی کرده می‌گوید: «در صورتی که تخلفی انجام شده باشد حتما آن را پیگیری و از ظرفیت‌های نهادهای نظارتی مانند سازمان بازرسی کل کشور و قوه‌قضائیه نیز استفاده خواهیم کرد.» این سخن او به معنی آن است که در صورت اثبات تخلف مدیران متخلف در شهرداری به قوه‌قضائیه معرفی خواهند شد.
ترافیک‌های شهر تهران عادی نیست
سیدجعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران درباره تحقیق و تفحص از شهرداری به عصر ایران گفت: «موضوعات هوشمندسازی شهر تهران در خبر تحقیق و تفحص مطرح شده آن هم به دلیل دل‌نگرانی‌هایی که به وجود آمده است. روش اداره شهرها مانند چند دهه قبل نیستند و با روش‌های سنتی و ابزارهای قدیمی نمی‌توان ابرشهری مانند تهران را اداره کرد. وضعیت عمومی شهرها - مانند؛ جمعیت تهران، تعداد خودروهای آن، طول معابر و... – به هیچ وجه قابل مقایسه با چهل پنجاه سال پیش نیست و طبیعتا باید برای اداره شهر به دنبال راه‌حل‌های جدید باشیم. این راه‌حل‌ها وجود دارد و نیازی نیست که آن را ابداع کنیم، کافی است از تجربه جهانی استفاده کنیم و به طور مستمر و دائم به روز رسانی شوند و توسعه پیدا کنند».
او به ترافیک اشاره کرده و افزود: «ترافیک را امروزه نمی‌توان با صرفا نیروی انسانی و عوامل پلیس در سطح تقاطع و خیابان مدیریت کرد. این دوربین‌های ترافیکی هستند که با داده های آن به ترافیک شهرهای بزرگ مانند تهران کمک می‌کنند. ترافیک‌های شهر تهران در خیلی از موارد عادی نیستند و بخش زیادی مربوط به عواملی مربوط می‌شود که به راحتی کنترل و مدیریت می‌شوند و امروز مدیریت نمی‌شوند. وقتی یک تقاطع به صورت هوشمند عمل نمی‌کند و سنسورها و کامپیوترها به دلیل نقص فنی قادر به دادن زمان‌بندی دقیقی نیستند، آشفتگی به وجود می‌آید که دود آن به چشم مردم می‌رود و موجب نارضایتی شدید شهروندان می‌شود. ما در گزارش‌ها، شکایات و بازدیدهای میدانی به این نقصان به طور جدی رسیدیم.»
تشکری هاشمی با اشاره به این که سایر موضوعات نیز با سیستم‌های هوشمند به خدمت مدیریت شهری می‌آیند، بیان کرد: «موضوع هوشمندسازی از دهه 70 در شهر تهران شروع شده و باید هر روز توسعه پیدا کند. خوشبختانه این توسعه انجام شده و انتظار می‌رفت این توسعه تداوم پیدا کند. اما این روزها اطلاعات این سیستم‌ها ناامیدکننده است و شاهد خرابی‌های بسیار هستیم. این موضوع باعث شده که اعضای شورای شهر تهران نگرانی خود را از این وضعیت اعلام کنند. طبیعتا اگر مشکلاتی که به سادگی قابل رفع هستند، مرتفع شود، به هیچ وجه دنبال ایجاد چالش در اجرای ماموریت‌های بین شورای شهر تهران و شهرداری نیستیم. چرا که این چالش‌ها به زیان مردم شهر و هر دو مجموعه است. اما اگر ببینیم که زیان و خسران بزرگتری در حال رخ دادن است، مجبوریم که به آن موضوع ورود پیدا کنیم».
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران درباره آن چه در حال حاضر در پارلمان شهری پایتخت مطرح است، بیان کرد: «ریاست و اعضای شورای شهر تهران و شهرداری بر این تاکید دارند که معایب و اشکالات رفع شوند. اگر شهرداری بتواند این اشکالات را رفع کند طبیعتا خواسته ما و مردم به نحو شایسته محقق شده است.»
تشکری هاشمی در پاسخ به این سوال که از شهرداری سوال کردید که چرا شهری را که تصویر می‌کنند مردم در زندگی روزمره خود نمی‌بینند؟ گفت:
«بهترین قضاوت، قضاوت مردم است. وقتی ادعای مسئولان مورد تایید مردم قرار می‌گیرد که آن را در زندگی خود ببینند. اگر می‌گوییم شبکه اتوبوسرانی معیوب است؛ شهروندان این موضوع را با مشاهده اتوبوس فرسوده پر از اشکالات فنی یا سرفاصله تردد اتوبوس‌ها آن 45دقیقه یا یکساعت است، می‌بینند. این که مدیریت شهری تفاهمنامه‌ای با جایی منتقد کرده برای مردم جذابیت ندارد چرا که با تفاهمنامه‌ها مشکل آنها حل نمی‌شود. یا اگر شهرداری قراردادهایی بسته باید تبدیل به خدمت شود. ممکن است اعلام کنند: «برای رسیدن به نتیجه زمان لازم است.» ما هم موافق این موضوع هستیم. به نظر من کسی که ادعا کند؛ «آلودگی هوا، مشکل ترافیک یا موضوعات دیگر چند ماهه یا یک ساله حل کرد.» یا ناشی و بی‌اطلاع است یا گفته‌هایش رنگ و بوی شعار پوپولیستی می‌دهد. متوجه هستیم بحران ترافیک یک شبه، یک ماهه و یک ساله به وجود نیامده که در همین زمان رفع شود. اما یک برنامه علمی، با تداوم و البته با سیر مراحل قانونی و طبیعی در طول زمان برای رفع مشکلات اثرگذار هستند».
او با اشاره به این که اقدامات را رصد کرده و به مردم گزارش می‌دهیم، افزود: «9 ماه از سال گذشته و باید 9 دوازدهم برنامه‌های یکساله محقق شده باشد. در بودجه پیش‌بینی کردیم پرداخت‌ها یک دوازدهم انجام شود تا در پایان سال برخی مدیران ادعا نکنند که ما بودجه نداشتیم و نتوانستیم که برنامه‌ها را اجرا کنیم. اما بعد از 9 ماه بودجه به طور کامل محقق، قراردادها منعقد نشده و خروجی‌ها به اندازه کافی نیست و حاکی از آن است که رویه ایراد و اشکال دارد. گاهی اوقات دوستان ناراحت می‌شوند اما نمی‌توانیم برای ناراحتی یا خوشحالی افراد حقوق مردم شهر را نادیده بگیریم. تاکید می‌کنیم اگر نقصی وجود دارد به رفع آن کمک می‌کنیم و اگر مورد غفلت قرار گرفته از ابزارهای قانونی – تذکر، طرح سوال، تحقیق و تفحص و... – استفاده می‌کنیم تا باعث رفع غفلت شود. اما نمی‌پذیریم که بودجه و اختیار بدهیم اما مردم سخت در تنگنا باشند. بنر زدن در خیابان و تبلیغات کار خوبی است، برنامه‌های اجتماعی نیز مورد پسند مردم است اما وقتی این موضوعات اثربخشی دارند که با عمل مواجه شوند و مردم بگویند شعاری که مدیران شهری دادند محقق شده است».
تشکری هاشمی در پاسخ به این سوال که چقدر مراودات و موضوعات سیاسی و خارج از مدیریت شهری در تصمیم‌گیری اعضای شورای شهر تهران دخیل است؟ گفت:
«در قانون تاکید شده که شوراها یک نهاد مردمی و غیرسیاسی‌اند که برای پیگیری مطالبات شهروندان فعالیت می کنند. بنابراین به هیچ وجه شایسته نیست فضای شورای شهر سیاسی شود. ما حتما از این مدیریت شهری حمایت می‌کنیم اما معنی حمایت این نیست که در مقابل اشکالات سکوت یا آن را پنهان کنیم و برای آن لباس موجه بدوزیم. حمایت به این معناست که دست مدیران را به لحاظ قانونی باز بگذاریم و اولویت‌ها را تعریف کنیم تا مسیر درست را طی کند. ولی این که محو و ذوب در یک جریان شویم و اشکالات را نبینیم، اشتباه است چرا که مردم این ایرادات را می‌بینند و قضاوت می‌کنند. حداقل حقوق قانونی، شرعی و مسئولیت شورای شهر این است که از اقدامات خوب تقدیر و تشکر کنیم، تسهیل‌گر باشیم تا مدیران برنامه‌ها و اهداف را به نتیجه برسانند و اگر اشکالی وجود دارد آن را عنوان کند.
به نظرم اگر در شورای شهر تهران انتقاد می‌کنیم به هیچ عنوان رنگ و بوی سیاسی ندارد چرا که از اقدامات خوب قدردانی می‌کنیم و مدیران را تشویق تا بدانند که اقدامات درست مورد حمایت قرار می‌گیرد. جایی که اشکالی وجود دارد هم بدون ملاحظات سیاسی، ارتباطات و رفاقت‌های محفلی مطرح می‌کنیم، حتی اگر دوستان دل‌خور شوند.»
او در پاسخ به این سوال که اگر تخلفی صورت گرفته اعضای شورای شهر پای‌بند سوگند خود هستند که این تخلف را به قوه‌قصائیه ارجاع دهند؟ تاکید کرد:
«برای این که چرخ محرک شهرداری به حرکت در بیاید از یک سو سیاست‌های حمایتی داریم و از سوی دیگر موضوعات را قاطعانه پیگیری می‌کنیم. دلیلی برای مماشات و سکوت در مقابل ضعف و اشکالات وجود ندارد همان طور که کار خوب و تلاش‌ها را نادیده نمی‌گیریم. اگر لازم باشد از هر ابزار قانونی برای شتاب دادن به چرخ شهرداری استفاده می‌کنیم اما نوع استفاده از این ابزارها به عکس‌العمل‌های شهرداری بستگی دارد. اگر واکنش‌های شهرداری مثبت باشد از اقدامات آن حمایت می‌کنیم. اما اگر بی‌تفاوتی‌ها و پاسخ‌گو نبودن‌ها تداوم پیدا کند طبیعتا از تمام ابزارهای قانونی استفاده می‌کنیم و در صورتی که تخلفی انجام شده باشد حتما آن را پیگیری و از ظرفیت‌های نهادهای نظارتی مانند سازمان بازرسی کل کشور و قوه‌قضائیه نیز استفاده خواهیم کرد.»
تشکری هاشمی تاکید کرد: «پاسخ محترمانه، غیرمحترمانه، مثبت و منفی شهرداری به تذکرات و سوال اعضای شورای شهر تهران یک سوی موضوع است و تلاش برای رفع اشکالات سوی دیگر موضوع. ما به دنبال نتیجه هستیم. اقدام ما به تذکر، پیگیری و مکاتبه خلاصه نمی‌شود و اگر این اقدامات جواب ندهد نقص‌ها را با همان شتاب و سرعت بالا پیگیری خواهیم کرد.»
-----------------------
* خبرنگار حوزۀ شهری