عصرایران ؛ رضا غبیشاوی - جنگ اسرائیل – حماس بعد از 48 روز به آتش بس 4 روزه رسید. به این بهانه می توان گفت:
* مسئله اسرائیل و فلسطین باید از طریق راه عادلانه و به صورت دائمی و برای همیشه، حل شود. درغیر این صورت دوباره در آینده ای نزدیک، جنگ و درگیری در این منطقه دوباره آغاز خواهد شد. تحت اشغال علیه اشغالگر می شورد و این روند طبیعی است. همان گونه هندی ها علیه اشغالگری انگلیسی ها، الجزایری ها علیه اشغالگری فرانسوی ها و اهالی لیبی علیه اشغالگری ایتالیایی ها شوریدند. همان گونه که سیاهان آفریقای جنوبی علیه آپارتاید سفیدها شوریدند.
راه حل این مسئله هم از طریق به رسمیت شناختن موجودیت و حقوق ملت فلسطین به ویژه حق آنها در تعیین سرنوشت و داشتن کشور و دولت مستقل و پایان دادن به اشغال فلسطین توسط اسرائیل است. اسرائیل راهی جز پایان دادن به اشغال سرزمین وملت فلسطین و خروج از خاک فلسطین ندارد مگر اینکه خواهان ادامه درگیری و نزاع باشد. وضعیتی که تندروهای اسرائیلی مشکلی با آن ندارد.
* آینده غزه چه خواهد شد؟ اگر اسرائیل، بتواند گروه حماس را کاملا نابود کند گروه های دیگری شبیه حماس وجود دارند که در شرایط غزه، رشد و گسترش می یابند و به حماس های دیگری تبدیل می شوند.
این گروه ها می توانند بزرگتر و برای اسرائیل، خطرناک تر باشند. ضمن اینکه شرایط فلسطین و غزه تحت اشغال اسرائیل به گونه ای است که به صورت خودکار منجر به تولد گروه های مقاومت و آزادیبخش می شود.
اگر اسرائیل بتواند حماس را از حکمرانی در غزه کنار بزند شرایط این منطقه احتمالا به قبل از 2007 برمی گردد یعنی حماس در قالب گروه مقاومت و نه دولت حاکم، همچنان به حملات و عملیات های ضداسرائیلی خود ادامه می دهد. حماس که سابقه درگیری ها و رویارویی های مختلف با ارتش اسرائیل را دارد هیچ مانعی را در برابر عملیات های ضداسرائیلی خود نمی بیند.
مقامات اسرائیل اصرار دارند غزه بعد از جنگ، بدون حاکمیت حماس خواهد بود و کنترل نظامی درون آن در اختیار اسرائیل خواهد بود. این یعنی برای طولانی مدت ارتش اسرائیل درمعرض حملات گروه های فلسطینی و در راس آنها حماس خواهد بود. ضمن اینکه با اشغال نظامی اسرائیل، حملات به آنها هم در دسترس تر خواهد بود و هم مشروعیت بیشتر خواهد بود.
غزه بخشی از فلسطین است. تا مسئله اشغال فلسطین حل نشود غزه هم آرام نخواهد بود.
اسرائیل منطقه غزه را به مانند کرانه باختری در اشغال خود دارد. نه آنها را بخشی از خاک خود اعلام می کند و به شهروندان فلسطینی ساکن آن شهروندی و گذرنامه اسرائیلی می دهد زیرا در تناسب جمعیتی مسلمان / فلسطینی و یهودی / اسرائیلی در جمعیت اسرائیل تغییر ایجاد می شود. نه حاضر است به اشغال آنها پایان دهد و کشور و دولت مستقل فلسطین برای اداره آنها برپا شود.
اگر اسرائیل منطقه غزه را تحت اشغال خود نگه دارد و هر گونه چشم انداز زندگی خارج از اشغال و عادی را از آنها بگیرد همچنان باید شاهد حملات حماس و گروه های شبیه آن باشد چه حماس باشد یا نباشد.
* کشتار و تخریب حداکثری در جبهه دشمن در واکنش به آسیب انسانی – مادی حداقلی در جبهه خودی، سیاست دائمی و یکی از سیاست های بازدارندگی اسرائیل است. این سیاست حتی اگر در برابر کشورهای همسایه و ارتش های کلاسیک نتیجه بدهد در برابر گروه های آزادیبخش ومقاومت، تاثیرگذاری ندارد.
کشتار گسترده و تخریب خانه ها و ساختمان ها و زیرساخت ها در غزه شاید این منطقه را به عقب براند اما انگیزه حملات بعدی علیه اسرائیل را تقویت می کند و به شمار و قدرت اعضای گروه های مقاومت و ضداشغالگری می افزاید.
* جنگ حماس - اسرائیل از 7 اکتبر / 15 مهر با حمله بی سابقه و غافلگیرکننده نیروهای حماس و دیگر گروه های فلسطینی به اسرائیل آغاز شد. بعد از آن هم حملات اسرائیل به غزه شروع شد و به مدت 48 روز ادامه یافت تا اینکه به آتش بس موقت 4 روزه رسید.
آتش بس موقت میان اسرائیل و حماس از جمعه گذشته به مدت 4 روز آغاز شد. در 7 هفته جنگ اسرائیل نتوانست حماس را از حکمرانی و کنترل منطقه غزه کنار بزند یا آن را نابود کند. وعده هایی که مقامات ارشد سیاسی نظامی اسرائیل مطرح کردند اما از تحقق آنها تاکنون ناکام مانده اند.
آزادسازی گروگان های اسرائیلی در عملیات نظامی، یکی دیگر از اهداف اساسی اعلامی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل درباره حمله نظامی به حماس و غزه بود که تا قبل از آتش بس هیچ کدام را نتوانستند آزاد کتند.
تنها در چند ساعت اول حمله زمینی، ارتش اسرائیل اعلام کرد یک گروگان اسرائیلی را در غزه آزاد کرده اما حماس این ادعا را تکذیب کرد. نکته اینکه به ادعای ارتش اسرائیل آنها توانستند در نخستین ساعت های حمله زمینی یک گروگان را ازاد کنند اما با وجود گذشت روزها از حمله زمینی نتوانستند هیچ گروگانی را آزاد کنند. این موضوع ادعای اولیه آنها را هم تضعیف می کند.
* در یک طرف جنگ، ارتش اسرائیل قرار دارد که از چهار طرف ، منطقه غزه را در محاصره خود دارد ؛ یکی از مجهزترین و مدرن ترین ارتش های جهان است. بخشی از پیشرفته ترین و کشنده ترین تسلیحات جهان را دارد؛ به لحاظ محدودیت های حقوقی آزادترین در جهان است (حتی آزادتر از امریکا) و بدون هیچ محدودیتی به کشتار غیرنظامیان و تخریب زیرساخت های غیرنظامی و حیاتی زندگی انسانی اقدام می کند. بدون هیچ مانع و محدودیتی تجهیزات نظامی، مهمات و تسلیحات دریافت می کند از حمایت حداکثری و نامحدود سیاسی اقتصادی تسلیحاتی و دیپلماتیک و حقوقی برخوردار است.
در مقابل او اما، یک مجموعه وجود دارد که در محاصره کامل است. همه تسلیحات و مهماتی که مصرف می کند مربوط به ذخایر قبل از جنگ است. امکان تهیه و تامین سلاح و مهمات از خارج از منطقه جنگی را ندارد.
اسرائیل در نهایت بعد از 7 هفته جنگ، مجبور شد معامله و مبادله با حماس را قبول کند. مجبور شد زندانیان فلسطینی را در برابر دریافت اسیران اسرائیلی آزاد کند.
دولت اسرائیل "هم پیاز را خورد هم چوب را هم پول داد ". تل آویو هم در حمله 7 اکتبر، از حماس، متحمل ضربه شد؛ هم وارد جنگ شد هم بیش از 15 هزار نفر را در حمله به غزه کشت و ننگ کودک کشی را به جان خرید هم نتوانست به وسیله حمله نظامی، اسیران اسرائیلی را آزاد کند هم مجبور شد وارد معامله و مبادله زندانیان با حماس شود و هم مجبور شد زندانیان فلسطینی را آزاد کند.
اسرائیل در 7 هفته جنگ نتوانست 360 کیلومتر مربع شامل چند شهر را کامل اشغال کند و حماس را از حاکمیت بر این منطقه کنار بزند یا نابود کند. همچنین اسرائیل تاکنون نتوانسته رهبر حماس در این منطقه یعنی یحیی السنوار و دیگر چهره های کلیدی واصلی سیاسی – نظامی حماس را مورد هدف قرار دهد.
* از 7 اکتبر / 15 مهر تاکنون این اتفاقات رخ داد:
درحمله 7 اکتبر / 15 مهر حماس به اسرائیل بیش از 1200 نفر کشته شدند. حماس و دیگر گروه های فلسطینی حدود 240 نفر در اسرائیل به اسارت گرفتند و با خود به غزه منتقل کردند که تعدادی از آنها را در آتش بس 4 روزه با زندانیان فلسطینی در زندان های اسرائیلی یا به طور یکجانبه آزاد کردند. در حمله اسرائیل به غزه هم تاکنون بیش از 15 هزار کشته شدند که حدود 6 هزار نفر از آنها کودک و جمع زیادی هم زنان هستند.
مساحت فلسطین و اسرائیل در سال های مختلف
در قرن 21 و در سال 2023 ، هزاران انسان کشته شدند دهها هزار انسان زخمی و بی خانمان شدند. هزاران خانه و ساختمان غیرنظامی تخریب شد. هزاران انسان ترسیدند. هزاران انسان تشنه و گرسنه ماندند. بیمارستان ها بمباران شدند و جنازه ها مورد بی احترامی قرار گرفتند. حدود دو میلیون انسان با آوارگی و گرسنگی و تشنگی و بی خانمانی روبه رو شدند بدون اینکه جهان پیشرفته و مدرن امروزی باهمه سازوکارها و امکانات موجود بتواند کاری کند و مانع از کشتار و خرابی ها شود. گرچه همین آتش بس موقت نیز خود نتیجه تلاش های بین المللی بود.
* در جنگ اسرائیل – حماس، در صف برندگان می توان روسیه، حماس، قطر و چین را برشمرد.
روسیه چون جنگ این کشورعلیه اوکراین به حاشیه رفت و تمرکزامریکا و کشورهای غربی و افکارعمومی جهان از اوکراین به غزه منتقل شد. چون وجهه دولت امریکا و غرب در جهان به ویژه خاورمیانه بیش از گذشته،آسیب دید. چون امریکا و اتحادیه اروپا غیرمستقیم درگیر نزاعی در خاورمیانه شدند و این وضعیت از توان تحرک سیاسی – نظامی آنها در دیگر موضوعات می کاهد. این موضوع همزمان به سود چین هم هست.
قطر چون از طریق میانجیگری میان اسرائیل و حماس به مرکز رایزنی های غیرمستقیم دو طرف تبدیل شد. قطر همزمان با ارتباطات غیررسمی با اسرائیل، میزبان دفتر نمایندگی حماس و رهبران مهم حماس یعنی خالد مشعل و اسماعیل هنیه است. حرکت در دوگانه موازی اسرائیل – حماس . در روزهای اخیر همزمان با پرواز هیاتی از قطر به تل آویو برای مذاکرات با مقامات اسرائیلی درباره آتش بس، هیاتی از سازمان های امدادرسانی قطر هم از مرز مصر، وارد منطقه غزه شد.
حماس چون هم به لحاظ فیزیکی و هم اعتباری به دولت اسرائیل ضربه زد. در مقابل 7 هفته جنگ تمام عیار هوایی – زمینی ارتش اسرائیل تاکنون مقاومت کرد و نابود نشد یا کنترل غزه را از دست نداد. اسرائیل را مجبور به پذیرش معامله و مبادله زندانیان کرد.