بر اساس اعلام وزارت توسعه اقتصادی روسیه، طبق دستور دولت این کشور، شهروندان کشور‌های اروپایی، ایران، ژاپن، ترکیه، چین، کره شمالی، هند، اندونزی، فیلیپین، بحرین، کویت، مالزی، عربستان سعودی و سنگاپور از ۱۰ مرداد ماه (به تاریخ ایران) می‌توانند ویزای الکترونیکی این کشور را دریافت کنند.
به گزارش خبرآنلاین، بر اساس این خبرزمان صدور روادید از تاریخ درخواست مدت ۴ روز خواهد بود و به مدت ۶۰ روز برای یک بار ورود مسافران با اقامت ۱۶ روزه معتبر خواهد بود.
روادید مشکل ساز
در حالی که این خبر نشان می‌دهد قرار است شهروندان ایرانی از این پس به سهولت وارد خاک روسیه شوند در عمل این سهولت تبدیل به مشکلات صد چندان برای مسافران شده است.
آماری که آژانس‌های مسافرتی درچند روز اخیر از مسافران خود با مقصد روسیه داشته اند چندان خوشایند نیست. به گفته صاحبان این آژانس‌ها (که به دلیل نوع ویزای روسیه تعداد محدودی هستند) تا کنون حداقل ۳۰ درصد از دریافت کنندگان ویزای الکترونیک از فرودگاه مقصد دیپورت (بازگردانده) شده اند و اغلب مسافران دیگر نیز با محدودیت‌هایی از جمله مصاحبه‌های طولانی مدت در فرودگاه و معطلی‌های بیش از ۶ ساعت مواجه بوده اند.
اینکه چرا این نوع از ویزا چنین مشکلاتی را برای مسافران ایجاد کرده است دلایل مشخصی دارد. همانطور که پیشتر ذکر شد شرکت‌ها یا به عبارتی آژانس‌های صادر کننده ویزای روسیه در ایران تعداد انگشت شماری هستند که به عنوان مرجع اصلی شناخته می‌شوند و مابقی دفاتر برای دریافت ویزای مسافران خود باید به این مراجع رجوع کنند.
این محدودیت نیز دلایل ویژه‌ای داشته است. بر اساس قوانین، مسافر در صدور روادید لیبل دار (غیرالکترونیکی) به مقصد روسیه باید دلیل سفر خود به این کشور را اعلام کند و شرکت مربوط بر اساس دلایل اعلام شده تضمین کننده سفر باشد. چنین نظارتی به دلیل یک روند معمول هرگز باعث دیپورت یا سوال و جواب‌های بی مورد از مسافران در مقصد نمی‌شود چرا که شرکت تضمین کننده، پیش از سفر دلایل مورد نیاز را به سفارت روسیه اعلام کرده و سفارت از این بابت مطلع و مطمئن است.
از سوی دیگر شرکتی که اقدام به دریافت ویزا برای شخص می‌کند تضمین کننده حل مشکلات فرد در پرواز، فرودگاه و در کشور روسیه است. این در حالی است که با صدور ویزای الکترونیک هیچ نظارت و تضمینی در این روند وجود ندارد و به همین دلیل نیز پلیس فرودگاه در کشور مقصد خود را مسئول بررسی‌های مکرر و حتی بازگشت دادن مسافران می‌داند که قطعا تبعات مالی و غیر مالی سنگین از جمله هزینه پرواز، هزینه ویزا، عوارض خروج، هتل و... برای مسافر به دنبال دارد. این نکته را نیز نباید از نظر دور کرد که در حال حاضر حدود۶ هزار دانشجوی ایرانی در روسیه مشغول به تحصیل هستند که یکی از موضوعات مهم در صدور روادید برای ایرانیان است.
مهاجرت غیرقانونی الکترونیکی
از نکات مهم دیگر در مورد ویزای الکترونیک، موضوع امنیتی است. آمار بالای مهاجرت در ایران به ویژه در یک سال اخیر بر کسی پوشیده نیست و نیاز به توضیح ندارد که حجم زیادی از این مهاجرت‌ها به صورت غیر قانونی و از طریق کشور‌های نزدیک به ایران انجام می‌شود. روسیه یکی از همان کشور‌هایی است که مأمن قاچاقچیان برای رساندن ایرانی‌ها به رویای اروپا است.
با اطمینان می‌توان گفت که هیچ آمار مشخصی از تعداد مهاجرت‌های غیرقانونی از مرز‌های مختلف وجود ندارد، اما همین بس که به گفته آژانس‌های مسافرتی در همین مدت کوتاه از اعلام خبر صدور ویزای الکترونیک روسیه، تعداد بالای درخواست برای دریافت روادید روسیه نشان از آسان شدن کار قاچاقچیان شده است که بتوانند با سهولت و بدون ارائه دلیل مشخص ایرانیان را وارد روسیه کرده و از آنجا به اشکال مختلف از جمله پیاده روی‌های طولانی مدت با خطرات بسیار زیاد (که باز هم آماری از تعداد مرگ و میر وجود ندارد) وارد خاک اروپا کنند.
ویزای غیر فوری
گذشته از همه این احوالات بر خلاف آنچه در اخبار آمده است ویزای الکترونیک، ویزای فوری نیست یعنی بر خلاف آنچه که در اخبار درباره مدت ۴ روزه صدور روادید گفته شده زمان صدور ویزا بیش از ۷ روز کاری است.
تفاوت عمده دیگر نیزطول مدت اقامت است. در ویزای معمول، مسافر می‌تواند حتی تا ۵ سال اقامت در روسیه را بر اساس درخواست خود دریافت کند، در حالی که با ویزای الکترونیک تنها ۱۶ روز امکان حضور در کشور روسیه را خواهد داشت که همین امر نیز برای بسیاری از مسافران دایمی این کشور از جمله تاجران، دانشجویان و خانواده‌ها مشکلات زیادی را به همراه داشته است.
جیب پر پول دلالان «مسترکارت» با ویزای روسیه
مسئله دیگری که شاید بیش از هر موضوعی مورد بی توجهی قرار می‌گیرد صدور ویزای الکترونیک تنها از طریق «ویزا مستر» است. درخواست کنندگان ویزای الکترونیک روسیه برای پرداخت و دریافت روادید خود تنها باید از طریق «مسترکارت» اقدام کنند. امکانی که ایرانیان به آن دسترسی ندارند و قطعا این موضوع از چشم مقامات روسیه دور نبوده است و سوال اینجاست که در صورتیکه ایرانی‌ها این دسترسی را ندارند چطور این امکان برایشان محیا می‌شود؟ ظاهرا برای این سوال یک پاسخ روشن وجود دارد و آن هم راه‌های بسیار دلالی برای استفاده از «ویزا مستر» از سوی اشخاص مختلف و تبادلات مالی سنگین است.
یک سرچ ساده گوگل تعداد انبوهی از فروشندگان مسترکارت در اختیار شما قرار می‌دهد که می‌توانید با پرداخت مبالغ مختلف از امکان دسترسی به مستر بهره‌مند شوید. ظاهرا دولت روسیه با این اقدام آگاهانه یا ناآگانه قرار است به این گروه از دلالان حاضر در ایران سود هنگفتی برساند!
نسخه‌ای برای جذب گردشگر یا دور زدن اروپا؟!
با همه این توصیف‌ها به نظر می‌رسد طرح روسیه با عنوان طرح موفق برای جذب گردشگر بیشتر، حداقل نسخه‌ای نیست که برای شهروندان ایرانی پاسخگو باشد.
اینکه دولت روسیه چنین دستورالعملی را در میانه جنگ پرحاشیه اوکراین که مشکلات اقتصادی و سیاسی فراوانی را برای این کشور به دنبال داشته است در دستور کار قرار داده قابل درک است. روسیه با تحریم اروپا تجار و گردشگران اروپایی خود را از دست داده است که قطعا تمایلی ندارند پاسپورت خود را با «لیبل» ویزای کشور تحریم شده دچار مخاطره کنند.
راه حل روسیه برای خارج کردن این «لیبل» و دریافت ویزای الکترونیکی یا به عبارتی دور زدن تحریم‌های اروپا، شاید برای این کشور راهی هوشمندانه باشد که اتاق‌های خالی هتل‌ها را پر می‌کند و اندکی به تجارت از رونق افتاده با اروپا کمک می‌کند. اما اینکه ایران با توجه به مشکلات موجود در لیست ۵۵ کشوری قرار گیرد که اغلب هیچ یک از مصائب کنونی مسافران ایرانی را ندارند نکته‌ای است که شاید بیشتر از مقامات روسی، مسئولان ایرانی باید به آن توجه کنند.
هر چند به نظر می‌رسد که نسخه دولت فدرال روسیه حتی به کام سفارت این کشور در ایران و شاید پلیس فرودگاه هم خوش نیامده است.
بازگشت دادن مسافران ایرانی، سوال و جواب‌ها و معطلی‌های طولانی مدت در فرودگاه و به هم ریختگی صدور ویزا همه حاکی از این امر است که این نسخه روس‌ها در این گوشه از دنیا جوابگو نیست.