انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا را بایستی یکی از مهمترین رویداد‌های سال مذکور دانست. نتیجه این انتخابات هم تاثیرات قابل ملاحظه‌ای را بر معادلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آمریکا خواهد داشت و هم می‌تواند تاثیرات راهبردی و ژئوپلیتیکی قابل ملاحظه‌ای را نیز بر سیاست خارجی آمریکا و پیوند‌های آن با متحدان بین‌المللی‌اش و یا مواجهه با رقبای این کشور از خود برجا بگذارد.
به گزارش فرارو؛ با این همه، آن‌چه که واضح است این نکته می‌باشد که جو بایدن به عنوان رئیس‌جمهور کنونی آمریکا از حزب دموکرات، تمام تلاش خود را خواهد کرد تا بار دیگر مستاجر کاخ سفید شود. البته که حزب دموکرات نیز حمایت‌های گسترده‌ای را از او انجام خواهد داد. با این همه، شرایط چندان هم برای بایدن و حزب دموکرات چه در بُعد سیاست داخلی و چه شرایط بین‌المللی، آسان و مساعد نیست و بایدن و دموکرات‌ها حداقل با ۵ سرگیجه بزرگ تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا رو به رو هستند.
چالش‌هایی که عمدتا ماهیت خارجی دارند و می‌توانند روندِ تحولات در آمریکا و حتی معادلات انتخاباتی در این کشور را تا حد زیادی تغییر دهند.
۱- بایدن و معمای جنگ اوکراین
دولت بایدن از زمان آغاز جنگ اوکراین، حمایت‌های گسترده‌ای را از این کشور انجام داده و سیل قابل توجهی از کمک‌های مالی و تسلیحاتی را روانه اوکراین کرده است. البته که بایدن و تیم سیاست خارجی وی در ابتدای جنگ اوکراین به دلیل ابتکارات مختلف خود با هدف حصول وحدت میان موضع آمریکا و اروپا جهت مواجهه با تهدید روسیه در قالب جنگ اوکراین، تعریف و تمجید‌های زیادی را به سمت خود جلب کردند.
با این حال، با گذشت زمان، رفته و رفته چالش‌های جدیدی خود را به نمایش گذاشته اند. شاید یکی از اصلی‌ترین این چالش‌ها این باشد که تبِ حمایت مالی و تسلیحاتی از اوکراین در عرصه سیاست عمومی آمریکا در حد زیادی خوابیده است. مساله‌ای که مخصوصا در اردوگاه جمهوری‌خواهان به نحوی آشکار قابل مشاهده است و دونالد ترامپ، ران دی سانیتس و ویوک راماسوامی، سه نامزد اصلی جمهوری خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا (که به احتمال فراوان ترامپ نامزد نهایی خواهد بود)، همگی خواهان کاهش قابل توجه کمک‌های آمریکا به اوکراین هستند و حتی ترامپ به صورت ضمنی از گزاره تسلیم بخش‌هایی از خاک اوکراین به روسیه نیز حمایت کرده است.
در این شرایط، با توجه به نفوذ ترامپ میان جمهوری‌خواهان، بایدن عملا با چالش‌های جدی جهت پیشبرد طرح‌های حمایتی خود از اوکراین در قالب مجالس سنا و نمایندگان آمریکا رو به رو است.
در این فضا، اگر در روز‌ها و ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا، تغییری جدی در جبهه‌های جنگ اوکراین، به طور خاص به نفعِ روسیه رخ دهد، این موضوع ضربه‌ای مهلک به دموکرات‌ها و سیاست بایدن در قالب جنگ اوکراین خواهد بود و می‌تواند اهرم موثری را در اختیار حزب جمهوری‌خواه و سیاستمداران سرشناس آن نظیر ترامپ دال بر این مساله قرار دهد که اساسا سیاست بایدن در رابطه با جنگ اوکراین ناکارآمد است و چیزی جز آسیب رساندن جدی به منافع ملی آمریکا را به دنبال نداشته است. مساله‌ای که تاثیرات به شدت مخربی را بر بخت انتخاباتی بایدن و دموکرات‌ها خواهد داشت.
۲- چین و وارد کردن شوک‌های جدید به آمریکا
همچون نمونه جنگ اوکراین، جمهوری خواهان بسیاری بر این باورند که سیاست بایدن و دولتش در رابطه با چین نیز به شدت ناکارآمد است و موجب شده تا چینی‌ها بتوانند دستِ برتر را در مواجهه با واشینگتن کسب کنند. از این رو، اگر در روز‌ها و ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا، شاهد وقوع اتفاقی ناگهانی در رویه‌های چین در رابطه با مناطقی نظیر تایوان، هنگ کنگ و یا دریای چین جنوبی باشیم و یا چین با تشدید حضور و نفوذ خود در مناطقی نظیر خاورمیانه، سبب تضعیف موضع و اعتبار آمریکا شود، هیچ بعید نیست که شاهد تضعیف بخت انتخاباتی بایدن و متعاقبا، افزایش شانس‌های انتخاباتی جمهوری‌خواهان باشیم.
اگرچه که به نظر می‌رسد این سناریو صرفا تحت شرایطی خاص امکان تحقق دارد و چینی‌ها ترجیح می‌دهند که فردی نظیر بایدن به جای ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا باشد. دلیل این مساله نیز روشن است، زیرا آن‌ها خاطرات جنگ تجاری واشینگتن علیه پکن در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ را فراموش نکرده‌اند.
با این حال، فضای معادلات بین‌المللی به قدری متغیر است که امکان دارد شرایط به نحوی پیش رود که در نهایت چینی‌ها راهی جز تشدید تقابل با دولت بایدن نداشته باشند. اهمیت این مساله مخصوصا با توجه به اینکه چین یکی از دو نقطه تمرکز اصلی بایدن تا زمان انتخابات سال ۲۰۲۴ آمریکا است (در کنار جنگ اوکراین)، بیش از پیش آشکار می‌شود.
۳- کلاف سردرگم سیاست خارجی بایدن در رابطه با ایران
یکی دیگر از اصلی‌ترین سرگیجه‌های بایدن تا قبل از انتخابات سال ۲۰۲۴ آمریکا، مساله ایران است. منتقدانِ بایدن بر این باورند که سیاست خارجی دولت بایدن در برابر ایران در ابعاد مختلف منطقه‌ای، مساله هسته‌ای، اراده ایران جهت توسعه برنامه موشک و پهپاد‌های پیشرفته و گسترش نفوذ منطقه‌ای تهران، متحمل شکست‌های قابل توجه شده است.
البته که منتقدان دولت بایدن به طور کلی سیاست دولت بایدن در رابطه با منطقه غرب آسیا را مورد انتقادات شدیدی قرار می‌دهند و بایدن را فردی می‌دانند که نه تنها حضور و منافع آمریکا در این منطقه را تضعیف کرده، بلکه عملا موجب باز شدن پای رقبای بین‌المللی آمریکا نظیر چین به این منطقه و دوری گزیدن متحدان سنتی این کشور در منطقه مذکور نظیر امارات متحده عربی و عربستان سعودی (از آمریکا) و گرایش آن‌ها به سمت ایران، چین و روسیه شده است.
در این فضا، دولت بایدن در مدت اخیر رویکردی منعطف را در برابر ایران در پیش گرفته و شاهد بوده‌ایم که جدای از صدور مجوز‌های مختلف جهت آزاد شدن منابع و دارایی‌های بلوکه شده کشورمان و حصول توافق با تهران با محوریت تبادل زندانیان، سعی کرده جوی از تنش‌زدایی را در روابط با ایران حاکم کند. در این فضا حتی برخی از ایجاد نوعی توافق نانوشته میان تهران و واشینگتن نیز خبر می‌دهند.
توافقی که معطوف به حل چالش‌ها و اختلافاتِ قابل مذاکره میان دو طرف است. با این همه، بایدن نگرانی‌های جدی در مورد پرونده اتمی ایران و اثرگذاری این مساله بر روند معادلات انتخاباتی در آمریکا دارد. مساله‌ای که به زعم بسیاری علت اصلی منعطف شدن رویکرد جو بایدن و دستگاه سیاست خارجی دولت وی در رابطه با ایران بوده است.
در این چهارچوب، ایران نیز به خوبی از فضای مساعدی که برای کنشگری آن ایجاد شده آگاه است و میدان مانور مناسبی را در ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی پیدا کرده‌است. از این رو، هیچ بعید نیست که پیشرفت‌های بیشتر ایران در قالب پرونده اتمی این کشور و یا توسعه همکاری‌های آن با روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین که اخبار آن در بازه‌های زمانی مختلف توسط رسانه‌های غربی مطرح می‌شوند، با فضایی دشوار در قالب معادلات انتخاباتی آمریکا رو به رو شود.
البته که همانطور که مقام‌های ارشد نظامی آمریکایی عنوان می‌کنند، ایران بزرگ‌ترین چالش سیاست خارجیِ خاورمیانه‌ای آمریکا است و همین موضوع می‌تواند گواهی روشن بر این مساله باشد که چرا ایران را باید یکی از سرگیجه‌های مهم انتخاباتی بایدن دانست.
۴- دردسر‌های هانتر بایدن
پرونده‌های مختلف مرتبط با هانتر بایدن و رسوایی‌های اخلاقی پسر رئیس جمهور آمریکا نیز می‌توانند برای وی چالش‌های جدی و اساسی را ایجاد کنند. در این میان، افشای تدریجی اطلاعات غیراخلاقی مرتبط با لب تاپ هانتر بایدن که به نظر می‌رسد حزب جمهوری‌خواه در پسِ آن است و در روز‌ها و ماه‌های گذشته شاهد انتشار تدریجی آن‌ها بوده‌ایم و احتمالا در روز‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا سرعت خواهد گرفت و می‌تواند دردسر‌های بزرگی را برای بایدن ایجاد کند. مساله‌ای که به صورت ویژه مورد توجه بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران آمریکایی نیز بوده است.
۵- معمای سلامتی بایدن
بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند که برخلاف چهره خندانی که از جو بایدن رئیس جمهور آمریکا می‌بینیم، وی با مشکلات سلامتی جدی دست و پنجه نرم می‌کند و حزب دموکرات و تیم ریاست‌جمهوری آن نیز سعی در پوشاندن آن دارند. در این رابطه حتی برخی از زوال عقل بایدن نیز سخن می‌گویند و تاکید دارند که رفتار‌های عجیب و غریب بایدن نظیر صحبت کردن با افراد خیالی و یا دست دادن با آن‌ها و اشتباه به کار بردن نام کشور‌ها و حتی اعضای کابینه دولت خودش نیز همگی نمود‌هایی عینی از این مساله هستند.
با این حال، واقعیت این است که بایدن با بیش از ۸۰ سال سن، پیرترین رئیس جمهور کل تاریخ آمریکا است و مشکلات سلامتی وی با توجه به فشرده بودن کارزار‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و مخصوصا به اوج رسیدن فشار‌های روحی و جسمی در قالب آن‌ها، می‌توانند چالش‌های جدی را برای بایدن ایجاد کند و حتی جان او را هم به خطر بیندازند.
از این رو، در صورت ایجاد یک مشکل حاد سلامتی و حتی فوت بایدن و یا آشکار شدن این مساله بیش از پیش جلوی چشم افکار عمومی آمریکا مبنی بر اینکه بایدن فردی نیست که از نظر فکری و جسمی صلاحیت ریاست جمهوری کشوری نظیر آمریکا را داشته باشد، هیچ بعید نیست که شاهد بحرانی بزرگ برای حزب دموکرات و بخت‌های انتخاباتی آن باشیم.
بدون تردید جمهوری‌خواهان برای این سناریو و به طور خاص برای فردی که آن‌ها وی را "جوی خوابالو" می‌خوانند، برنامه‌های گسترده‌ای را تدارک خواهند دید.