فارس پلاس؛ روایت روز - میزان فروش تسلیحات و خدمات نظامی ۱۵ کمپانی اول اسلحه سازی جهان قریب به ۳۶۰ میلیارد دلار بوده است. این عدد معادل بودجه ۳ سال ایران است. ده کمپانی اول فروش تسلیحات به جز یک شرکت، آمریکای یا چینی هستند.[1] پنج کمپانی اول اسلحه سازی جهان در آمریکا مستقر هستند.
میزان فروش ۱۵ کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان | منبع: Statista
موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم (sipri) در آخرین گزارش سالیانه خود (دسامبر ۲۰۲۲) آماری از ۱۰۰ کمپانی بزرگ اسلحه سازی را مکتوب کرده است.( ) این ۱۰۰ کمپانی در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۵۹۲ میلیارد دلار اسلحه فروختند که عمده آن متعلق به ۱۵ کمپانی اول است. لازم به ذکر است که این آمار قبل از شروع جنگ اوکراین است.
تفکیک ۱۰۰ کمپانی اول اسلحه سازی براساس استقرار در کشورهای جهان
آماری بالغ بر ۵۱% کمپانی‌های بزرگ اسلحه سازی جهان متعلق به آمریکاست. چین با ۱۸%، انگلیس با ۶.۸%، فرانسه با ۴.۹%، روسیه با ۳%، ایتالیا با ۲.۸%، رژیم صهیونیستی با ۲%، آلمان با ۱.۶%، ژاپن ۱.۵% و کره جنوبی با ۱.۲% در رده‌های بعدی هستند.
قاره آمریکای شمالی منطقه‌ای است که دارای بزرگترین میزان استقرار کمپانی‌های اسلحه‌سازی در میان ۱۰۰ کمپانی اول جهان است. ۳۰۰ میلیارد دلار از ۵۹۲ میلیارد دلار چرخه مالی تسلیحات جهان متعلق به این کمپانی‌هاست.
رده بندی ۴۲ کمپانی اول اسلحه سازی جهان
بزرگترین شرکت‌های اسلحه سازی جهان کجاست؟
شرکت لاکهید مارتین (Lockheed Martin Corp) آمریکا بزرگترین کمپانی اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۶۰ میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۰/۶% کاهش داشته است. تسلیحاتی نظیر جنگنده F-۳۵ و پهپاد پیشرفته RQ-۱۷۰ ساخت لاکهید مارتین است. RQ-۱۷۰ در سال ۱۳۹۰ توسط نیروی هوافضای سپاه شکار و به زمین نشانده شد. سیمرغ نمونه ایرانی RQ-۱۷۰ است.
اولین تصویر از پهپاد RQ-۱۷۰ آمریکا که توسط نیروی هوافضای سپاه به زمین نشانده شد
تاریخ: آذر ۱۳۹۰
شرکت ریتون (Raytheon Technologies) آمریکا دومین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۴۱ میلیارد و ۸۵۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۹/۱% افزیش داشته است. موشک تام هاوک و سامانه پاتریوت از جمله تسلیحات ساخت ریتون است.
شرکت بوئینگ (Boeing) آمریکا سومین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۳۳ میلیارد و ۴۲۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۲/۱% کاهش داشته است.
شرکت نورثروپ گرومن (Northrop Grumman) آمریکا چهارمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲۹ میلیارد و ۸۸۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۵/۸% کاهش داشته است.پهپاد «گلوبال هاوک» به عنوان گران‌ترین پهپاد عملیاتی و بزرگترین پهپاد جاسوسی جهان توسط نورثروپ گرومن ساخته شد. این پهپاد سال ۱۳۹۸ توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساقط شد.
روایت انهدام گلوبال هاوک توسط نیروهای مسلح ایران
شرکت ژنرال داینامیکس (General Dynamics) آمریکا پنجمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲۶میلیارد و ۳۹۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۲/۱% کاهش داشته است.
شرکت بی.اِی.ای (BAE Systems) انگلیس ششمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲۶ میلیارد و ۲۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۱% کاهش داشته است. این شرکت تنها کمپانی اسلحه‌سازی اروپایی در بین ۱۰ کمپانی برتر جهان است.
شرکت گروه صنایع شمالی چین (NORINCO) چین هفتمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش بخش نظامی این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲۱ میلیارد و ۵۷۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۱۱% افزایش داشته است. این شرکت در مجموع با ۸۱ میلیارد و ۶۰۷ میلیون دلار از از شش کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان بیشتر فروش داشته اما در بخش نظامی کمتر از آن کمپانی‌ها بوده است.
شرکت صنعت هوانوردی چین (AVIC) چین هشتمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش بخش نظامی این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۲۰ میلیارد و ۱۱۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۹% افزایش داشته است. این شرکت در مجموع با ۸۰ میلیارد دلار از از شش کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان بیشتر فروش داشته اما در بخش نظامی کمتر از آن کمپانی‌ها بوده است.
شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASC) نهمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش بخش نظامی این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۱۹ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۴/۲% افزایش داشته است. این شرکت پیمانکار اصلی برنامه فضایی چین است.
شرکت گروه فناوری الکترونیک چین (CETC) دهمین کمپانی بزرگ اسلحه سازی جهان است. میزان فروش بخش نظامی این کمپانی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۱۴ میلیارد و ۹۹۰ میلیون دلار بود. این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل آن ۵/۶% کاهش داشته است.
رده ۴۲ تا ۸۷ کمپانی‌های بزرگ اسلحه سازی جهان
رده ۸۷ تا ۱۰۰ کمپانی‌های بزرگ اسلحه سازی جهان
بزرگترین کمپانی‌های اسلحه‌سازی مناطق پیرامونی ایران کجاست؟
پنج شرکت از ۱۰۰ شرکت برتر جهان در غرب آسیا مستقر هستند که در مجموع ۱۵ میلیارد دلار تسلیحات فروختند که البته عدد بزرگی نیست. سه شرکت از این جمع متعلق به رژیم صهیونیستی است. شرکت البیت (Elbit)، صنایع هوافضای اسرائیل (Israel Aerospace Industries) و رافائل (Rafael) اسامی این کمپانی‌هاست. این سه شرکت مجموعاً ۱۱.۶ میلیارد دلار فروختند. دو شرکت ASELSAN و Turkish Aerospace نیز مجموعاً ۳.۴ میلیارد دلار تسلیحات فروخته بودند.
رده بندی‌های مذکور براساس آمارهای اعلامی است. به عنوان مثال شرکت ادج (EDGE) امارات متحده عربی که در سال ۲۰۲۰ برای اوّلین‌بار به عنوان یک شرکت از غرب آسیا در میان ۲۵ شرکت برتر اسلحه‌سازی بود، به دلیل عدم اعلام میزان فروش در رده بندی ۲۰۲۱ حضور ندارد.
ایران نیز به دلیل ایجاد محرمانگی در میزان و مقصد فروش تسلیحات در رده بندی حضور ندارد. «یوآف گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی پیشتر گفته بود که ایران در حال مذاکره برای فروش تسلیحات پیشرفته نظیر پهپاد و PGM [موشک‌های هدایت‌پذیر دقیق] به دستکم ۵۰ کشور جهان است.
روزنامه الجریده کویت نیز روز چهارم تیر ۱۴۰۲ به نقل از یک منبع ادعایی در وزارت دفاع ایران مدعی شد که «چین درصدد خرید ۳۰ هزار پهپاد از ایران است.»
[1]:statista.com/statistics/267160/sales-of-the-worlds-largest-arms-producing-and-military-services-companies
[2]:sipri.org/sites/default/files/2022-12/fs_2212_top_100_2021.pdf
[3]:iranprimer.usip.org/blog/2022/nov/16/explainer-iran%E2%80%99s-drone-exports-worldwide