عصر ایران - شرکت نوپای ورداکس (Verdox) که توسط پژوهشگران دانشگاه ام‌آی‌تی در سال 2019 تاسیس شده است در زمینه جذب و حذف کربن فعالیت می کند. این شرکت طی مدت کوتاه فعالیت های خود موفق شده تا توجه سرمایه گذاران را به سوی خود جلب کرده و به عنوان نمونه، بیل گیتس، بنیانگذار شرکت مایکروسافت، یکی از نام های شناخته در این زمینه است.
جستجو برای فناوری های پایدار و کاربردی جذب کربن طی سال های اخیر شدت گرفته زیرا مدل های علمی نشان می دهند که جلوگیری از تغییرات آب و هوایی فاجعه‌بار به معنای محدود کردن تراکم دی اکسید کربن به کمتر از 450 ذره در میلیون تا سال 2100 است.
سامانه ورداکس، دستگاهی مبتنی بر الکتریسیته است که به جذب و حذف کربن کمک می کند. این سامانه توسط تیم دانشگاه ام‌آی‌تی به رهبری ساهاگ وسکیان و تی. آلن هاتن توسعه یافته و از الکتروشیمی برای جذب تقریبا بدون زحمت کربن استفاده می کند.
در قلب این روش، یک فناوری قرار دارد که پژوهشگران آن را چشمگیر و کارآمد توصیف می کنند. بیشتر تلاش ها برای جذب کربن از جریان خروجی اگزوزها یا خود هوا نیازمند انرژی زیادی هستند، اما وسکیان و هاتن طرحی را ارائه کرده اند که از الکتروشیمی برای جذب کربن استفاده می کند.
اختراع آنها نوعی باتری است: الکترودهای رسانا با ترکیبی به نام پلی آنتراکینون (Polyanthraquinone)، یک جاذب شیمیایی طبیعی برای دی اکسید کربن تحت شرایط خاص، پوشش داده شده اند. زمانی که این شرایط خاص وجود ندارد، پلی آنتراکینون تمایلی به جذب دی اکسید کربن ندارد.
زمانی که با جریان الکتریکی سطح پایین فعال می شود، باتری شارژ شده، با مولکول های دی اکسید کربن عبوری واکنش نشان داده و آنها را به سمت سطح خود می کشد. زمانی که باتری اشباع شد، دی اکسید کربن می تواند با یک تغییر ولتاژ اندک به عنوان یک جریان گاز خالص آزاد شود.
تیم پژوهشی ام‌آی‌تی در حال برنامه ریزی برای تجاری‌سازی سامانه خود با هدف کمک به کاهش تغییرات آب و هوایی است. این در شرایطی است که ورداکس چالش پیش رو را کوچک نمی داند و مقیاس مساله تغییرات آب و هوایی بسیار عظیم است.
فناوری ورداکس باید در موقعیتی باشد که توانایی جذب دی اکسید کربن از هوا و منابع انتشار آن در سطح مگا و گیگاتن را داشته باشد. بنابر ارزیابی پنل بین المللی تغییرات آب و هوایی، جهان باید تا سال 2050 سالانه 10 گیگاتن دی اکسید کربن را حذف کند تا افزایش دمای جهانی کمتر از 2 درجه سلسیوس باقی بماند.
ورداکس همچنین در حال توسعه سامانه هایی برای جذب و حذف کارآمد دی اکسید کربن از هوای محیط است. تیم پژوهشی در حال طراحی واحدهایی شبیه به ردیف هایی از فن های بزرگ است که هوا را به محفظه های حاوی باتری های ورداکس هدایت می کنند.
تمام این دی اکسید کربن جمع‌آوری شده نیز باید به جایی برود. با همکاری شرکت کرب‌فیکس (Carbfix) که در زمینه کانی‌سازی دی اکسید کربن جذب شده و نگهداری در غارهای عمیق زیرزمینی فعالیت می کند، ورداکس محلی برای نگهداری نهایی از دی اکسید کربنی خواهد داشت که نمی توان از آن دوباره برای کاربردهای صنعتی مانند تولید سوخت های جدید یا مصالح ساختمانی استفاده کرد.