عصر ایران- امروزه پاستیل ها یا قرص های مکیدنی پروبیوتیک به عنوان یک ابزار کاربردی برای ارتقای سلامت حفره دهانی مورد توجه بسیار قرار گرفته اند. طی یک مطالعه بالینی چهار هفته ای که یافته های کامل آن از طریق انتشارات جان وایلی و پسران قابل دسترسی است، محققان توضیح می دهند که چگونه مصرف روزانه قرص های مکیدنی پروبیوتیک می تواند پاتوژن ها را کاهش دهد، رشد باکتری های خوب را تقویت کند و تولید آنتی بادی ها را افزایش دهد.
این کارآزمایی بالینی انسانی در تایوان انجام شد و شامل 50 داوطلب بزرگسال سالم بین 20 تا 40 سال بود.
آنها به طور تصادفی در گروه دارونما یا گروه مداخله دسته بندی شدند و می بایست هر روز سه عدد قرص پروبیوتیک یا دارونما را پس از تمیز کردن دندان ها به مدت چهار هفته مصرف می کردند.
قرص های مکیدنی یا جویدنی پروبیوتیک معمولا حاوی یکی از سه سویه پروبیوتیک به نام های لاکتوباسیلوس سالیواریوس، لاکتوباسیلوس پاراکازی و لاکتوباسیلوس پلانتاروم هستند که به ترتیب از روده سالم، شیر مادر و خمیر سویا جداسازی می شوند.
یافته های منتشر شده نشان می دهند که تعداد پاتوژن های استرپتوکوکوس موتانس (S. mutans) برخلاف افزایش تعداد باکتری های مفید همچون لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم در افراد مصرف کننده قرص های مکیدنی پروبیوتیک، کاهش یافته است.
علاوه بر این، آنتی بادی ایمونوگلوبولین A در بزاق افرادی که پاستیل مصرف کرده بودند به طور قابل توجهی بالاتر بود.
البته با وجود بهبود در میکروبیوتا، هیچ کاهشی در تولید پلاک مشاهده نشد. وزن پلاک در هر دو گروه از شرکت کنندگان نسبتا مشابه بود که نشان می دهد با وجود کاهش پاتوژن های دهان و باکتری های مستقر در حفره دهانی، پروبیوتیک ها مانع از تشکیل پلاک نمی شوند.
سه سویه پروبیوتیک نام برده به عنوان سویه هایی اختصاصی برای سلامت دهان مورد بررسی قرار گرفته اند، زیرا اثرات ضد باکتریایی بسیار قوی علیه پاتوژن های دهانی دارند. از جمله این پاتوژن های آسیب پذیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پاتوژن S. mutans
- پاتوژن P. gingivalis
- پاتوژن F. nucleatum
- پاتوژن A. actinomycetemcomitans
گفتنی است که این یافته ها بر اساس مقایسه 12 سویه پروبیوتیک با استفاده از روش انکوباسیون دو لایه آگار اصلاح شده به دست آمده اند.
مصرف قرص های مکیدنی یا پاستیل های پروبیوتیک به طور قابل توجهی میزان پاتوژن های موجود در حفره دهانی را کاهش می دهد. به عنوان مثال، سطح استرپتوکوکوس موتانس پس از دو هفته 45 درصد و در پایان مطالعه 72 درصد کاهش یافته بود.
مقدار کل باکتری ها در حفره دهانی که با استفاده از روش شمارش پلیت آگار تجزیه و تحلیل شدند نیز کاهش معنی داری را نشان دادند. محققان می گویند: «این موضوع نشان می دهد که پروبیوتیک ها متابولیت هایی را برای مبارزه با پاتوژن های دهان و حفظ تعادل میکروبیوتای حفره دهانی تولید می کنند»
مصرف قرص های مکیدنی و پاستیل ها همچنین به طور قابل توجهی رشد لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم را در حفره دهانی در مقایسه با گروه دارونما افزایش می دهد.
افزایش جمعیت لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم در هفته چهارم کاملا واضح بود.
محققان توضیح می دهند: «به احتمال زیاد بخشی از سویه های پروبیوتیک موجود در قرص های خوراکی در حفره دهان کلونیزه شده اند»
با این وجود محققان خاطرنشان کردند که برای ارزیابی تاثیر قرص های پروبیوتیک خوراکی بر میکروبیوتای دهان در دراز مدت، به مطالعات بیشتری نیاز است.
بر اساس پرسشنامه ای که داوطلبان به آن پاسخ دادند، مصرف قرص های مورد نظر در عین حال باعث کاهش بروز زخم های دهانی و همچنین جوش های ناشی از پاتوژن های باکتریایی دهان می شود.
محققان نتیجه گیری کردند: به طور کلی، مطالعه بالینی ما نشان می دهد که قرص های پروبیوتیک مکیدنی یا پاستیلی با موفقیت بالا ایمنی دهان را تقویت، میکروبیوتای دهان را تعدیل می کنند و سلامت آن را بهبود می بخشد.
سطح آنتی بادی gA به طور مداوم در گروه مداخله طی مطالعه بالا رفت و نسبت به گروه دارونما افزایش چشمگیری یافت.
نتایج تجربی نشان داده که محصولات بهداشت دهان و دندان حاوی هر یک از سه سویه پروبیوتیک نام برده، به طور موثر غلظت lgA را در بزاق افزایش داده و پاتوژن های دهان را مهار کرده یا سموم ناشی از پاتوژن های دهانی را خنثی می کنند.
محققان اضافه کردند: با این حال، صحت این موضوع که lgA به طور خاص باکتری های بیماری زا دهان مانند S. mutans را هدف قرار می دهد، نیاز به مطالعه بیشتری دارد.
آنها همچنین پیشنهاد کردند: از آن جایی که پروبیوتیک ها ترشح بزاق را تحریک می کنند، افزایش تولید بزاق و آنتی بادی ها ممکن است در کاهش میزان باکتری های بیماری زای دهان و همینطور رفع بوی بد دهان نقش موثری داشته باشد.