شماری از دانشجویان ایرانی که پیش از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، در دانشگاه های اوکراین تحصیل می کردند، در تماس با «انتخاب» اعلام کرده اند که وزارت علوم برخلاف وعده قبلی خود از پذیرش آنها در دانشگاه های داخل خودداری کرده است.
بر اساس روایت این دانشجویان، آنها پس از آنکه با عدم همکاری دانشگاه های ایران روبرو شدند برای ادامه تحصیل بار دیگر به اوکراین رفتند اما مقامات این کشور نیز با ادعای استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه این کشور، این دانشجویان را اخراج کرده و ورود آنها به اوکراین را تا سه سال آینده ممنوع کردند.
یکی از این دانشجویان می گوید «متاسفانه دانشگاه های ایران با ما برای انتقال همکاری نکردند و ما مجبور شدیم بخاطر تمدید مدرک اقامت به اوکراین برگردیم و دانشگاه را در آنجا ادامه دهیم. ولی متاسفانه نه تنها مدرک اقامتمان را تمدید نکردند بلکه ما را از دانشگاه و کشور اوکراین اخراج کردند و مهری در پاسمورتمان زدند که بر اساس آن، تا سه سال آینده هم حق ورود به اوکراین را نداریم و دلیل اینکارشان را هم فروش پهبادهای ایرانی به روسیه اعلام کردند.»
وعده وزارت علوم چه بود؟
عدم همکاری دانشگاه های ایرانی با دانشجویان شاغل در اوکراین در حالی است که وزارت علوم پیشتر وعده داده بود که با این دانشجویان برای انتقال به ایران همکاری خواهد کرد.
روز ۷ اسفند ۱۴۰۰ اندکی پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین، هاشم داداش‌پور معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در کشور اوکراین که در سامانه میخک (مدیریت خدمات یکپارچه) وزارت امور خارجه تشکیل پرونده داده اند ۱۴۲۴ نفر هستند که از این تعداد ۴۹۹ نفر از دانشجویان مربوط به رشته های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بقیه مربوط به دانشجویان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند.
او گفته بود: برای دانشجویانی که تمایل به بازگشت به کشور را دارند سامانه ای در وزارت خارجه طراحی شده تا بتوانند از طریق ثبت نام، از مسیرهای امن مشخص شده به کشور بازگردند.
رئیس سازمان امور دانشجویان به نحوه انتقال باقیمانده تحصیل دانشجویان متقاضی از دانشگاههای کشور اوکراین به دانشگاه های داخل پرداخته و گفته بود: این سازمان در چارچوب آیین نامه ها و مقررات وزارت عتف و با در نظر گرفتن شرایط خاص موجود، مساعدت های حداکثری را جهت انتقال از دانشگاه محل تحصیل فعلی به دانشگاههای هم سطح و هم تراز داخل کشور به عمل خواهد آورد.
داداش پور ارزیابی مدارک تحصیلی دانشجویان ایرانی در کشور اوکراین را پس از فارغ التحصیلی از موضوعات دیگر عنوان کرده و اظهار کرده بود: طبق ضوابط و مقررات وزارت عتف، مدارک تحصیلی دانشجویان در حال تحصیل در کشور اوکراین در صورت داشتن دو شرط مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. تحصیل در دانشگاه های معتبر و اقامت حضوری دانشجویان متقاضی به میزان مدت زمان معین بر اساس مقطع تحصیلی از شرایط مورد نیاز جهت ارزیابی مدارک تحصیلی خواهد بود.
عدم تمدید اقامت سایر دانشجویان ایرانی
بر اساس گزارش ها، این مشکل صرفا به ایرانیانی که به کشور برگشته و با پاسخ منفی وزارت علوم مواجه شدند، اختصاص ندارد بلکه مقامات کی یف، با ادعای استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین، اقامت سایر دانشجویان ایرانی را که به امید آرام شدن اوضاع و فروکش کردن آتش جنگ اوکراین، به کشورهای همسایه رفته بودند را نیز تمدید نکرده اند.
پدر یکی از دانشجویان به «انتخاب» گفته است: «بعد از شروع جنگ، بسیاری از دانشجویان ایرانی مقیم اوکراین با توجه به نزدیکی اتمام برگه اقامت خود ( به زبان اوکراینی پاسفیتکا)، به ایران برنگشتند و در کشورهای نزدیک که امکان اقامت داشتند مانند آلمان ماندند. این دانشجویان همزمان با فروکش کردن جنگ در قسمتهای مرکزی کشور اوکراین، برای تمدید اقامت خود به کشور اوکراین بازگشتند اما برگه اقامت قبلی آنها ضبط و به آنها گفته شد که منتظر تلفن اداره امنیت اوکراین باشند. روز بعد اداره امنیت اوکراین فرزند بنده را جهت مصاحبه احضار کرد و گفتند که باید به اداره مهاجرت مراجعه کنید، اداره مهاجرت پاسپورت ایشان را ضبط کرد. روز بعد که برای دریافت پاسپورت مراجعه کرد، گفتند شما از کشور اخراج می شوید و تا سه سال حق حضور در خاک اوکراین را ندارید.»