یک ویدئوی نه چندان جدید که در ابتدا در توییتر منتشر شده است، نشان داد که ۲ زنبور با همکاری یکدیگر در یک نوشابه را باز میکنند تا به مایع شیرین داخل آن برسند.
در عصر فریب دیجیتال امروزی، ما باید توجه داشته باشیم که این شاید یک تصویرسازی هوشمندانه باشد و یا شاید هم زنبورها واقعاً با همکاری و به سادگی یک در بطری را که از قبل شل شده بود، باز کردند.
در هر صورت، فکر کردن به این موضوع که آیا زنبورها هوش لازم برای انجام چنین کاری را دارند یا خیر، سرگرمکننده است.
این ویدئو که در برزیل گرفته شده است، این توضیح را از سوی شخصی که آن را گرفته داشت: «من نوشابه گرفتم، اما خیلی زود زنبورها آن را دزدیدند.»
مهارت نرمی که به نظر میرسد این دو زنبور در پیچاندن در یک بطری نوشابه دارند، بسیاری را در اینترنت گیج کرده است و برخی تعجب میکنند که چگونه چنین هوشی در مغز بسیار کوچکی وجود دارد.
همانطور که در سالهای اخیر آموختهایم، اندازه سر یک حیوان همه چیز نیست. حیوانات کوچک، توده بدنی بسیار کمتری برای کنترل سلولهای مغزی دارند، بنابراین، به طور طبیعی، آنها به مغزهای کوچکتری نیاز خواهند داشت. علاوه بر این، پیچیدگی ارتباطات بین نورونها میتواند برای عملکرد شناختی مهمتر باشد.
در سال ۱۹۶۲، کارل فون فریش یک دهه قبل از بردن جایزه نوبل برای تحقیق در مورد ارتباطات زنبورها، اعلام کرد که این حشرات بسیار کوچک مغز هستند و نمیتوانند فکر کنند و طبیعت مبتکرانه آنها را به غریزهشان مرتبط کرد.
از آن زمان، این سوال که مغز زنبور عسل چقدر میتواند امور را مدیریت کند بارها مورد آزمایش قرار گرفته است.
باوجود اینکه مغز زنبورها تقریبا ۰.۰۰۰۲ درصد اندازه مغز ما است، اما در تحقیقات اخیر این حشرات به طرز شگفتانگیزی باهوش نشان دادهاند. زنبورها نه تنها میتوانند از یکدیگر یاد بگیرند و از ابزار استفاده کنند، بلکه میتوانند بشمارند و معادلات اولیه ریاضی را انجام دهند.
سوال این است که چگونه یک ماشین حساب کوچک به اندازه یک دانه، مهارتهای حل مساله خود را به چیزی پیچیده مانند برداشتن در بطری نوشابه تبدیل میکند؟
واضح است که تعصب فون فریش برای مغزهای بزرگ هنوز با ما همراه است. در حالی که این جانورشناس اعتراف کرد که زنبورها میتوانند «شخصیتهای فکری شگفتانگیزی داشته باشند، اما او ادعا کرد که آنها این کار را فقط از طریق غریزه انجام میدهند و «وقتی ناگهان با کارهای ناآشنا روبرو میشوند»، شکست میخورند.
بازکردن درپوش یک نوشیدنی شیرین به سختی کاری است که زنبورها در طبیعت به آن پرداختهاند، بنابراین فون فریش در این مورد تردید دارد. این امکان وجود دارد که زنبورها این بار شانس آوردند.
از سوی دیگر، طبیعت هنوز میتواند ما را شگفت زده کند. برای مثال، در مغز زنبور عسل، یک سلول عصبی منفرد میتواند با صد هزار سلول دیگر تماس بگیرد.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۷، زنبورها آموزش دیدند تا برای دریافت جایزه، توپ را به سمت دروازه بغلتانند. برای گل زدن، حشرات باید حرکات یکدیگر را کپی میکردند و از اشتباهات آنها درس میگرفتند که به راحتی توانستند این کار را انجام دهند.
محققان در سال ۲۰۱۷ نوشتند: «این استفاده از ابزار زمانی تنها به انسانها نسبت داده میشد، اما پس از آن به پستانداران، در کنار پستانداران دریایی و بعداً به پرندگان نسبت داده میشد.
اکنون میدانیم که بسیاری از گونهها این ظرفیت را دارند که تصور کنند چگونه ممکن است از یک شی خاص برای رسیدن به هدف استفاده شود.
زنبورها حتی با مدار کوچکی از نورونها، ممکن است بسیار بیشتر از چیزی که قبلا فکر میکردیم، توانایی داشته باشند.
منبع: همشهری آنلاین