کاهش تستوسترون در مردان با افزایش سن، امری شایع است. تستوسترون هورمونی مردانه است که توسط بیضه‌ها تولید می‌شود. این هورمون بر ظاهر و رشد جنسی تأثیر می‌گذارد، تولید اسپرم و میل جنسی را تحریک کرده و به ساخت عضلات و توده استخوانی کمک می‌کند.
اگر تولید تستوسترون به شدت کاهش یابد، ممکن است طیف وسیعی از علائم در فرد ظاهر شود. علائم تستوسترون پایین اغلب نامحسوس هستند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
1. تغییر خلق و خو
مردان با تستوسترون پایین می‌توانند تغییرات خلقی را تجربه کنند. از آنجایی که تستوسترون بر بسیاری از فرآیندهای فیزیکی بدن تأثیر می‌گذارد، می‌تواند خلق و خو و ظرفیت ذهنی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
2. ضعف حافظه
هم سطح تستوسترون و هم عملکردهای شناختی، به ویژه حافظه، با افزایش سن کاهش می‌یابد. در نتیجه، پزشکان این نظریه را مطرح کرده‌اند که سطوح پایین‌تر تستوسترون می‌تواند به حافظه آسیب برساند.
بر اساس مطالعاتی که در سال 2019 صورت گرفت، استفاده از مکمل تستوسترون، با بهبود حافظه در مردان مسن که سطح تستوسترون پایینی داشتند، مرتبط است (اگرچه ممکن است تأثیر آن اندک باشد).
3. ریزش مو
تستوسترون در چندین عملکرد بدن از جمله تولید مو نقش دارد. طاسی بخشی طبیعی از روند پیری مردان است. صرف نظر از اینکه عوامل ارثی در بروز طاسی مؤثرند، مردان با تستوسترون پایین ممکن است بیشتر دچار ریزش موهای بدن و صورت نیز شوند.
4. کم‌خونی
براساس مطالعات صورت‌گرفته در سال 2017، پزشکان کاهش تستوسترون را با افزایش خطر کم‌خونی مرتبط دانسته‌اند.
برخی از علائم کم‌خونی عبارتند از: اختلال در تمرکز، سرگیجه، گرفتگی عضلات پا، مشکلات خواب، تپش قلب غیرعادی و ... .
5. کاهش توده عضلانی
مردان با تستوسترون پایین ممکن است متوجه کاهش توده عضلانی شوند، زیرا تستوسترون به عضله‌سازی کمک می‌کند. یک بررسی در سال 2016 نشان داد که تستوسترون بر توده عضلانی تأثیر می‌گذارد؛ البته این موضوع به این معنا نیست که روی قدرت یا عملکرد ماهیچه‌ها هم تأثیری داشته باشد.
6. افزایش چربی بدن
مردان با تستوسترون پایین ممکن است افزایش چربی بدن یا ژنیکوماستی را تجربه کنند؛ که در این حالت حجم بافت سینه افزایش می‌یابد. ژنیکوماستی زمانی رخ می‌دهد که عدم تعادل تستوسترون و استروژن در بدن وجود داشته باشد.
7. کاهش توده استخوانی
پوکی استخوان عارضه‌ای است که اغلب در زنان مشاهده می‌شود، اما مردانی که تستوسترون پایینی دارند نیز با کاهش توده استخوانی مواجه می‌شوند. تستوسترون به تولید و تقویت استخوان کمک می‌کند، بنابراین مردان با تستوسترون پایین، به ویژه مردان مسن، ممکن است حجم استخوان کمتری داشته باشند و بیشتر مستعد شکستگی استخوان باشند.
سایر علل کاهش تستوسترون
شرایط دیگری نیز ممکن است باعث کاهش تستوسترون شوند که شامل موارد زیر است:
· آسیب‌های بیضه
· درمان‌های سرطان (مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی)
· ایدز
· اعتیاد به الکل
· بیماری کلیوی
· سیروز کبدی
· شرایط غده هیپوفیز
· بیماری‌های خودایمنی
· عفونت
· چاقی
· سندرم متابولیک
· استفاده از داروهای خاص
داشتن تستوسترون پایین ممکن است خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها را افزایش دهد؛ بیماری‌هایی چون: پوکی استخوان، دیابت، بیماری قلبی و... .
منبع: healthline