عصرایران؛ رضا غبیشاوی - چرا مردم در حال فرار از افغانستان طالبان هستند؟ شاید اکثر پاسخ ها، اقتصادی باشد اما فقط اقتصاد نیست بلکه اقتصاد بخشی از داستان و خود معلول است. بسیاری از کشورها وضعیت اقتصادی به سامانی ندارند اما با چنین موج فرار مردم روبه رو نیستند.
خروج و ورود مردم، تصویر عادی در همه کشورهای جهان است اما وقتی موج خروج بی بازگشت مردم شدت می گیرد دیگر عادی نیست و باید آن را " فرار " اسم گذاشت.
دلیل اصلی فرار مردم، بحث بر سر بدیهیات در کشورشان است. وقتی شما مجبور باشید در کشوری زندگی کنید که از صبح تا شب باید بر سر بدیهات بحث و جدل کنید و برای کسب آنها سختی بکشید و در آخر آن را به دست نمی آورید یا اگر هم به دست بیاورید به دشورای باشد؛ "فرار" می شود یک گزینه خلاصی از این شرایط. در این وضعیت مردم به جای زندگی عادی، مشغول بحث و جدل بر سر بدیهات می شوند.
تجمع اعتراض آمیز زنان در کابل و شلیک هوایی طالبان / وکیل کوهسار - خبرگزاری فرانسه
ساختمان مسکونی را در نظر بگیرید که هر روز و هر ساعت شما مشغول قطع آب و برق و خرابی آسانسور و حوادث برق و گاز و دعوا و درگیری همسایه ها و ... باشید دیگر وقت و انرژی برای کار و زندگی و دیگر فعالیت ها باقی نمی ماند. چرا پرنده از قفس فرار می کند؟ چون یک بدیهی بزرگ و مهم به نام آزادی پرواز وجود ندارد.
کشور بر اساس تعدادی بدیهیات پای گرفته و حرکت می کند. زمانی حرکت کشوری به سامان می شود که بدیهات مردم و حاکمیت یکسان یا نزدیک به هم باشد. اگر بدیهات مردم، بدیهیات حکومت نباشد یا عکس آن صادق باشد نارضایتی، اعتراض و مخالفت روی می دهد.
آنچه که از اتفاقات عجیب و غریب در افغانستان طالبان رخ می دهد نمایشی از نقض بدیهیات است. شما برای تحصیل دخترتان در دبیرستان با بن بست مواجه می شوید زیرا دخترتان نمی تواند و نباید در بالاتر از مقطع راهنمایی تحصیل کند چرا؟ چون طالبان تصمیم گرفته است. چرا طالبان تصمیم گرفته؟ این دیگر به شما ربطی ندارد. طالبان اسلحه دارد و اگر در خیابان بخواهید اعتراض کنید به سمت شما تیراندازی می کند یا اینکه شما را به زندان می اندازد و اینکه در زندان چه روی می دهد مشخص نیست.
تحصیل دختران در دبیرستان در همه جای جهان اتفاق عادی و بدیهی است که به راحتی انجام می شود جز در افغانستان که دختران حق ندارند به دبیرستان بروند. مقامات طالبان برای توجیه این موضوع می گویند که در حال بحث و بررسی و یافتن راه حل هستند. یک سال زمان برای بررسی موضوعی که در سراسر جهان یک موضوع بدیهی است.
تا قبل از آمدن طالبان، زنان افغانستانی، نوع و شکل و اندازه لباس و حجاب را خود تعیین می کردند اما امروز مجبور هستند به زور اسلحه طالبان، صورت خود را بپوشانند و شکل حجاب و لباس و پوششی را داشته باشند که طالبان تحمیل و اجبار می کند. آنچه تا قبل از آمدن طالبان، بدیهی بود حالا اما ممنوع و به مشکل بزرگی تبدیل شده است.
با آمدن طالبان، حالا زنان نمی توانند به تنهایی سفر کنند و این در حالی است که قبلا، این موضوع، بدیهی بود. تا قبل از این، زنان به راحتی در ادارات دولتی کار می کردند اما آنها هم اکنون از ادارات بیرون رانده شده اند و جایی برای آنها در ادارات نیست.
تا قبل از طالبان، زنان به عنوان گوینده خبر و مجری برنامه ها به راحتی در صفحه تلویزیون ظاهر می شدند اما حالا مجبورند ماسک به صورت بزنند و چهره خود را بپوشانند و جز چشم، عیان نباشد تا طالبان به این حضور، رضایت بدهد.
آنچه قبلا در تلویزیون های متعدد و رنگارنگ افغانستان دیده می شد و در همه جای جهان، بدیهی و عادی بود امروز منع می شود و محدود.
مردم در افغانستان طالبان از کشور فرار می کنند چون در این کشور مجبور هستند بر سر بدیهیات بجنگند. جنگ بر سر بدیهات، حکومت و حاکمان امروز افغانستان را نابود نمی کند ولی انسان ها را فرسوده می کند و جان و روان و عمر و آرزو و امید و چشم انداز و حس و هیجان مردم و جوانان را به مرز نابودی می کشاند. به همین دلیل است که مردم این سامان فرار می کنند از سرزمینی که بدیهیات احترام ندارد.