عصر ایران - درد در هر قسمت از پا می تواند یکی از علائم شایع تروما یا بیماری باشد. دلایل زیادی برای این تجربه ناخوشایند وجود دارد. علل تروماتیک معمولا شامل آسیب های ورزشی هستند. عوامل دیگر نیز می توانند به رگ های خونی، اعصاب، ماهیچه ها، مفاصل، بافت های نرم و یا استخوان ها مربوط باشند.
دوره درمان بستگی به علت درد پا دارد. درد ساق پا اغلب می تواند در خانه درمان شود، اما اگر درد ناگهانی، شدید و مداوم باشد یا علائم دیگری هم دیده شود، ممکن است به مراقبت های پزشکی نیاز باشد. لازم به ذکر است تمامی نکاتی که در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند، با استناد به مطالعات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا جمع آوری شده اند:
- علل اصلی درد پا می تواند عضلانی- اسکلتی، عصبی و یا عروقی باشد.
- پا درد گاهی اوقات می تواند نشان دهنده مشکلات جدی عروقی باشد. چنین مشکلاتی بعضا ممکن است کشنده باشند و قطعا نیاز به مداخله پزشکی دارند.
- در صورت درد شدید و مداوم، استفاده از درمان های خانگی به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
به عنوان مثال می توان به کریپتاسیون یا صدای مفاصل اشاره کرد که با صدای ترک خوردن در مفاصل مانند زانو تشخیص داده می شود. آرتریت نیز یک بیماری خود ایمنی است که مفاصل لگن، زانو یا مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر عضله، تاندون یا رباط حین فعالیت مانند زمین خوردن دچار کشیدگی شوند، در این صورت هر دردی عضلانی اسکلتی خواهد بود.
گرفتگی شبانه، سندرم کمپارتمان و شکستگی تنشی استخوان نیز از جمله مشکلات اسکلتی عضلانی هستند.
علل اين درد عبارت اند از بیماری سرخرگ محیطی (PAD)، ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT)، سلولیت، انواع عفونت ها، وریدهای واریسی و اگزمای واریسی که درد با تغییر رنگ پوست همراه است.
درد عصبی شرایطی شامل سندرم پای بی قرار که در آن پاها به طور غیرقابل کنترلی تکان می خورند، نوروپاتی یا آسیب عصبی و درد عصب سیاتیک را به خود اختصاص می دهد. این درد حتی هنگام استراحت نیز ممکن است استمرار داشته باشد.
درد ساق پا می تواند تیز، مبهم، بی حس کننده، حالت سوزن سوزن شدن و یا توام با سوزش باشد. همچنین ممکن است خود را به صورت حاد به معنای ناگهانی و کوتاه مدت و یا مزمن و مداوم نشان دهد. شدت را می توان در مقیاسی از 1 تا 10 (از خفیف تا شدید) رتبه بندی کرد.
صدمه ای که حین بازی ورزشی یا تصادف ایجاد می شود معمولا حاد و آسیب زا است. فرد در این وضعیت اغلب می تواند علت را به راحتی شناسایی کند. عوامل دیگر مانند بیماری سرخرگ محیطی (PAD)، طی زمان و به مرور ایجاد می شوند. با این حال باز هم ممکن است فرد بتواند شروع درد و علت آن را مشخص کند.
برخی از آسیب های ورزشی هم طی زمان ایجاد می شوند، مانند آسیب های فشاری مکرر و شکستگی های تنشی استخوان. اگر فرد استراحت نکند یا به دنبال درمان نباشد، آسیب های تروماتیک نیز می توانند به مشکلات طولانی مدت یا مزمن تبدیل شوند.
در مجموع بسیار مهم است که نسبت به نشانه ها و عوامل زمینه ای درد پا آگاه باشیم. زیرا این امر می تواند به تصمیم گیری صحیح در مورد زمان مراجعه به پزشک یاری برساند.
گرفتگی ها دوره های گذرای درد هستند که می توانند چند دقیقه طول بکشند. عضله ساق پا در قسمت پشت ساق، سفت شده و دچار اسپاسم می شود.
گرفتگی عضلات در ساعات شب و در افراد مسن بیشتر شایع است. تخمین زده می شود که از هر 3 فرد بالای 60 سال، 1 نفر دچار گرفتگی شبانه می شود و 40 درصد بیش از 3 حمله در هفته را تجربه می کنند.
این بیماری به دلیل گردش خون ضعیف می تواند باعث درد در پا شود و بدون درمان کشنده خواهد بود. علامت کلیدی PAD لنگش متناوب است.
لنگش متناوب باعث می شود که خون رسانی به عضلات پا محدود شود. در نتیجه کمبود اکسیژن و مواد مغذی باعث درد خواهد شد.
این مشکل اکثرا شامل نشانه های زیر است:
- درد عضلانی مانند گرفتگی حین ورزش یا فعالیت
- درد در باسن، ران و ساق پا
- درد هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها
گرفتگی ها به طور مداوم پس از مسافت های پیاده روی یکسان رخ داده و اغلب هنگام استراحت تسکین می یابند.
این اختلال به لخته شدن خون در وریدهای عمقی پا اشاره دارد که می تواند پس از قرار گیری طولانی مدت در حالت نشستن، به عنوان مثال در یک پرواز ظاهر شود.
علائم DVT عبارت اند از تورم، احساس داغی و درد در یک طرف پا. البته این حالت ممکن است فقط هنگام راه رفتن یا ایستادن رخ دهد. لخته می تواند خود به خود حل شود، اما اگر فرد دچار سرگیجه و تنگی نفس ناگهانی شود یا خون سرفه کند، رسیدگی اورژانسی لازم است.
اینها از جمله نشانه هایی هستند که احتمال می دهند DVT به آمبولی ریه یا لخته خون در ریه تبدیل شده است. مشکلات عروقی در هر حال جدی هستند. هر دو PAD و DVT می توانند بدون علائم ظاهر شوند. از این رو افرادی که سبک زندگی یا سابقه پزشکی آنها را مستعد مشکلات عروقی در پا می کند، باید از علائم احتمالی آگاه باشند.
هنگامی که آسیب به پا منجر به تورم شود، سطوح خطرناک فشار در عضلات سبب ایجاد سندرم کمپارتمان حاد یا مزمن می شود.
این رخداد می تواند به دلیل شکستگی یا کبودی شدید باشد. تورم باعث افزایش فشار می شود تا زمانی که خون رسانی به بافت عضلانی قطع شود و تخلیه اکسیژن و تغذیه عضلات روی دهد. با توجه به آسیب ممکن است درد به طور غیر منتظره ای شدید باشد.
سیاتیک زمانی اتفاق می افتد که به یک عصب اغلب در ستون فقرات، فشار وارد شود. این وضعیت منجر به دردهایی می شود که از باسن به ساق پا می رسند و انتشار می یابند.
چنین اختلالی زمانی رخ می دهد که عصب تحت اسپاسم عضلانی یا فتق دیسک "فشرده" شود. اثرات دراز مدت شامل فشار بر سایر قسمت های بدن به دلیل تغییر شیوه راه رفتن برای جبران درد است.