شبکه تلویزیونی المیادین در خبر فوری به نقل از خبرنگار خود در مسکو گزارش داد: «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه، قانونی را برای تصویب پروتکل الحاقی توافقنامه منطقه آزاد بین اتحادیه اوراسیا و ایران امضا کرد.
دنیای اقتضاد نوشت: این توافقنامه پیشتر به ترتیب در روز‌های ۱۵ و ۲۳ نوامبر (۲۰۱۸) به تصویب دوما، مجلس نمایندگان و شورای فدراسیون، مجلس علیا پارلمان پارلمان روسیه رسیده بود.
توافقنامه موقت تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا روز ۱۷ ماه مه سال ۲۰۱۸ در شهر آستانه امضا شده بود.
این توافقنامه شامل قوانین اساسی تجارت بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران می‌باشد و تا حد ممکن به قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) نزدیک است. در آن تعهدات طرفین برای کاهش یا لغو حقوق گمرکی و دیگر موانع غیرگمرکی برای برخی از کالا‌ها در راستای تشویق همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو طرف تعریف می‌شود.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا، یک اتحادیه اقتصادی است که بیشتر اعضای آن کشور‌های شمال منطقه اوراسیا در شرق اروپا هستند.
معاهده تشکیل این اتحادیه در ۲۹ ماه مه ۲۰۱۴ توسط بلاروس، قزاقستان و روسیه امضا شد و از یکم ژانویه ۲۰۱۵ عملاً اجرایی شد.
«میرهادی سیدی» مشاور امور بین‌الملل و توافقنامههای تجاری سازمان توسعه تجارت ایران و مسئول تیم مذاکراتی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا چندی پیش با بیان اینکه لازم است تجار و تولیدکنندگان از هم‌اکنون مطالعات خود را برای حضور در بازار‌های اوراسیا آغاز کنند، گفت: لازم است تجار به محض عملیاتی شدن این موافقتنامه تکمیلی، با اطلاعات کامل و برنامه‌ریزی اصولی وارد بازار تجارت با این کشور‌ها شوند.
وی گفت: در صورت تبدیل موافقتنامه پیشین به موافقتنامه تجارت آزاد، تعرفه تجارت حدود ۸۰ درصد کالا‌ها میان ایران و اوراسیا صفر می‌شود و روشن است که این امر تأثیر زیادی در تجارت کشورمان می‌گذارد، چراکه تاکنون توافق‌نامه‌ای با این شمول بالا نداشته‌ایم.
مشاور امور بین‌الملل و توافقنامههای تجاری سازمان توسعه تجارت ایران ادامه داد: این موافقتنامه نه تنها صادرات کشورمان را به پنج کشور اتحادیه اقتصادی اوراسیا افزایش می‌دهد بلکه تأمین نیاز‌های وارداتی کشورمان از بازار اوراسیا را نیز تسهیل می‌کند.
سیدی با بیان اینکه در سال اول اجرای موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران و اوراسیا صادرات ما به کشور‌های اوراسیا ۸۲ درصد افزایش پیدا کرد، گفت: امروز پس از حدود دو سال و ۹ ماه مجموع تجارت ما با اتحادیه اوراسیا دو برابر شده است.
وی افزود: پس از دو سال و نیم مذاکره در سال ۹۷ یک موافقتنامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اوراسیا امضا کردیم که طبق این موافقتنامه، ایران از طرف اوراسیا در ۵۰۰ قلم کالا امتیاز کاهش تعرفه دریافت کرد و به این کشور‌ها در ۳۹۰ قلم کالا با کاهش بخشی از تعرفه‌ها امتیاز داد.
مشاور امور بین‌الملل و توافقنامههای تجاری سازمان توسعه تجارت ایران یادآور شد: مفاد موافقتنامه تجارت آزاد تحت مذاکره، این ظرفیت را ایجاد می‌کند که در کنار توسعه تجارت، سرمایه‌گذاری و تولید مشترک میان دو طرف نیز توسعه پیدا کند.
سیدی با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد صادرات در جهان تحت موافقت‌نامه‌هایی از این دست انجام می‌شود، تصریح کرد: برای مثال کشور ترکیه با حدود ۲۱ کشور توافقنامه تجارت آزاد و با تعرفه صفر دارد. این رقم هم‌اکنون برای کشورمان حدود ۵ درصد است و از میانگین جهانی عقب هستیم.
وی اضافه کرد: پس از انجام ۱۵ دور مذاکره از طریق وبینار و پنج دور مذاکرات حضوری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا امیدواریم تفاهمنامه جدید را تا سه ماه آینده به امضا برسانیم و سپس پارلمان‌های دو طرف باید آن را به تصویب برسانند.
در ادامه این نشست «آنتون ستونفسکی» سرتیم مذاکراتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا با بیان اینکه کشور‌های روسیه، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان، ایران را کشوری قدرتمند و با ثبات می‌دانند و همکاری اقتصادی میان این کشور‌ها می‌تواند به سود تمام طرف‌ها باشد، اظهار داشت: امیدوارم همکاری میان اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران به خوبی انجام شود.
وی افزود: در سال ۲۰۱۸ توافق تجارت ترجیحی میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا منعقد و از اکتبر ۲۰۱۹ به بعد اجرایی و باعث شد پیشرفت‌های زیادی در تجارت میان دو طرف ایجاد شود. البته همچنان کالا‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند وارد تجارت دو طرف شود؛ چرا که ظرفیت بالایی همچنان بدون استفاده مانده است.
مسئول تیم مذاکراتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا با بیان اینکه تعداد کالا‌هایی که هم‌اکنون میان دو طرف مبادله می‌شود می‌تواند بسیار افزایش یابد، تصریح کرد: برای ایجاد تجارت آزاد و رسیدن به تعرفه‌های کمتر باید فعالیت‌های بیشتری انجام شود و این امر می‌تواند برای هر دو طرف سودآور باشد.
ستونفسکی با بیان اینکه تمام تلاش خود را انجام می‌دهیم تا بهترین راه‌حل‌ها را برای مشکلات تجار ایرانی داشته باشیم، گفت: برای ارتقای این موافقتنامه نیاز به مذاکرات جدیدی نیاز بود تا بتوانیم موافقتنامه ترجیحی را به موافقتنامه تجارت آزاد تبدیل کنیم.
وی با بیان اینکه تلاش واقعی ما معطوف به استفاده از تمام ظرفیت موافقتنامه است، ادامه داد: در سال ۲۰۱۹ حجم تجارت میان دو طرف دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بود که تا سال ۲۰۲۱ به پنج میلیارد دلار رسید. بر این اساس اتحادیه اقتصادی اوراسیا سومین رتبه در تعامل اقتصادی با ایران را داشته است.
مسئول تیم مذاکراتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا با تاکید بر اینکه باید نهایت تلاش خود را انجام دهیم تا حجم تجارت با ایران را افزایش دهیم، خاطرنشان کرد: حدود چهار میلیارد دلار از حجم تجارت میان دو طرف مربوط به محصولات کشاورزی بوده و در چند سال اخیر تجارت ماشین‌آلات صنعتی نیز افزایش زیادی داشته است. ایران نیز ماشین‌آلات، مواد فلزی و مواد معدنی به کشور‌های اوراسیا صادر کرده است.