عصرایران- "ایرانی ها بسیار مهمان نوازند" این جمله کلیشه ای توصیف غالب گردشگران خارجی است که از ایران دیدار می کنند و غالب آنها با خاطره ای خوش کشور ما را ترک می کنند.
ایران کشوری است که در بیش از 4 دهه گذشته، زیر سایه سنگین تبلیغات و خبرسازی های جهت دار "جریان رسانه ای غالب در جهان" قرار دارد و به همین خاطر گردشگران خارجی زیادی وارد ایران نمی شوند.
در بسیاری از موارد و شاید به دلیل تشابه اسمی با " عراق" (در زبان انگلیسی) وقتی نام "ایران" به گوش خارجی ها می خورد آنها یاد "جنگ" می افتند؛ در حالی که پس از سفر به ایران در می یابند ایران یکی از امن ترین کشورهای دنیاست و حتی از بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی امنیت بیشتری دارد.
ورود اندک گردشگران خارجی به ایران باعث شده فرهنگ نحوه رفتار با گردشگران خارجی در میان ایرانی ها کمتر جا بیفتد و همین مساله باعث بروز مشکل وسوء تفاهماتی هم می شود.
7 نکته کلیدی زیر حاصل تجربیات غالب گردشگران خارجی است که به ایران سفر کرده اند و پس از سفر و یا حین سفر در کانال یوتیوب و دیگر شبکه های اجتماعی فیلم ها و تجربیات سفر خود به ایران را به اشتراک گذاشته اند.
به نظر می رسد برای رسیدن به یک رفتار استاندارد و خوب با گردشگران خارجی بهتر باشد به عنوان یک شهروند ایرانی این 7 نکته کلیدی را در صورت مواجهه با گردشگران خارجی در کشورمان رعایت کنیم:
1- احترام بیش از اندازه ممنوع: بسیاری از گردشگران خارجی که به ایران سفر می کنند از برخورد فوق العاده گرم و پذیرای ایرانی ها با خودشان می گویند. البته برخورد گرم و مهربانانه با گردشگران خارجی خوب است اما به نظر می رسد بسیاری از شهروندان کشورمان در این مساله زیاده روی می کنند؛ مثلا تلاش می کنند خیلی سریع با گردشگر خارجی خودمانی شده و او را به خانه شان دعوت کنند برای آنها چیزی بخرند و یا هزینه خدمات یا کالای دریافتی آنها را بپردازند.
این مساله باعث تعجب گردشگران خارجی می شود و بهتر است زیاده روی در برخورد با گردشگران خارجی را کنار بگذاریم. با آنها مهربان باشیم و در صورتی که نیاز به راهنمایی و یا انجام کاری از ما دارند بی دریغ به آنها کمک کنیم؛ همان طور که این وظیفه را باید نسبت به دیگر هموطنانمان نیز داشته باشیم.
بنابراین بهتر است در صورت مواجهه با یک گردشگر خارجی که آنها را برای بار اول می بینیم، زیادی "رگ محبتمان باد نکند" و برای مثال آنها را به خانه مان دعوت نکنیم و سعی نکنیم دست در جیب کرده و برای آنها خرج کنیم.
2- با گردشگران خارجی "سلفی" نگیریم: بسیاری از گردشگران خارجی که به ایران می آیند درباره تجربه سفر خود به ایران می گویند وقتی با شهروندان ایرانی مواجه می شوند حس "سلبریتی" پیدا می کنند؛ چون بارها و بارها از سوی شهروندان ایرانی با درخواست گرفتن عکس سلفی مواجه می شوند!
این رفتاری است که متاسفانه بخش قابل توجهی از ایرانی ها به ویژه جوانان با گردشگران معمولی خارجی دارند.
واقعا چه نیازی است که به محض دیدن یک گردشگر ( مخصوصا موبور و چشم آبی) از او درخواست عکس سلفی کنیم؟
آیا ما هم وقتی به یک کشور خارجی می رویم با درخواستی مشابه مواجه می شویم؟
این رفتاری است که دون شان یک شهروند ایرانی دارای تمدن و سابقه تاریخی چند هزار ساله است و بهتر است آن را اصلاح کنیم.
گردشگر خارجی هم مثل ما یک انسان است و تنها ممکن است زبان و فرهنگ و قیاقه اش با ما متفاوت باشد.
3- گردشگران را تیغ نزنیم: این همه تحویل گرفتن یک گردشگر خارجی در حالی است که متاسفانه بعضی از شهروندان کشورمان (همانند بسیاری جاهای دیگر دنیا) در مواجهه با گردشگر خارجی قیمت های بالا می دهند و تلاش دارند به قول معروف او را "تیغ بزنند."
از تاکسی گرفته تا فروشندگان اجناس و ارایه دهندگان خدمت ممکن است چنین خبط و خطای بزرگی را مرتکب شوند.
آنها توجه ندارند که گردشگر دیر یا زود متوجه تیغ زنی آنها خواهد شد و نتیجه این اقدام زشت و غیرانسانی، هم اعتبار کشور را زیر سوال می برد و هم بر ورودی گردشگران خارجی تاثیر می گذارد.
پیدا کردن نقطه تعادل در مواجهه با گردشگر خارجی است در این است که : نه او را مثل یک سلبریتی حلوا حلوا کرده و روی سرمان بگذاریم و نه عده ای به بهانه خارجی بودن او را تیغ بزنند."
دقیقا نقطه تعادل در یک رفتار استاندارد در برابر گردشگر خارجی، در اهتراز و دوری از این دو رفتار مخرب است.
4- به زبان اهمیت بیشتری بدهیم: در بسیاری از شهرهای گردشگر پذیر و حتی مناطقی که گردشگران خارجی کمتری دارند بهتر است افرادی که احتمال می دهند با گردشگران خارجی سروکار پیدا کنند، دستکم در حد مکالمات معمول "کارراه بینداز" زبان انگلیسی بلد باشند.
رانندگان تاکسی، فروشندگان بازار، کارکنان فرودگاه ها و ترمینال ها، هتل ها ، رستوران ها و دیگر مناطق گردشگر پذیر (موزه و...) بهتر است برای ارتباط موثر و بهتر با گردشگر خارجی زبان انگلیسی بلد باشند.
متاسفانه سطح توانایی بسیاری از شهروندان ایرانی در زمینه زبان خارجی (انگلیسی) به دلیل کم بودن ورود گردشگر خارجی و کمی ارتباط با جهان و از همه مهم تر ناکارایی نظام آموزش عمومی، پایین است.
این مساله در غالب اوقات در بدو ورود گردشگران خارجی به کشور به ویژه در زمینه رانندگان تاکسی فرودگاه رخ می نماید. متاسفانه بسیاری از رانندگان تاکسی فرودگاه حتی از یک مکالمه عادی و بسیار ساده با گردشگر خارجی عاجزند در حالی که صنف مربوطه باید آنها را ملزم به فراگیری سطحی متعارف و "کار راه بینداز" برای ارتباط با مسافران خارجی کند.
همچنین در این راستا بهتر است کاسبان اصناف در شهرهای گردشگر پذیر برخی اطلاعات مهم و مفید و مورد نیاز گردشگر خارجی را به زبان انگلیسی در دکان و فروشگاه خود نصب کنند و این گونه ضعف ارتباطی آنها در مکالمه هم تا حدودی پوشش داده می شود.
5- ابزارهای ارتباطی مثل " سرویس مترجم گوگل" کافی نیستند: این نکته نباید فراموش شود که ابزارهایی چون "سرویس مترجم گوگل" هر چند می توانند مکمل و کمک کننده باشند اما برای جلب و جذب گردشگر بیشتر و در آمد بیشتر به کشور نیاز به این داریم که شهروندانمان فرهنگ نحوه معاشرت با گردشگر خارجی را بدانند و یکی از مهم ترین آنها دانستن اندکی در حد محاوره معمول از یک زبان بین المللی همچون زبان انگلیسی است.
دانستن زبان برای همه شهروندان مفید است اما برای یک فردی که روزانه ممکن است با گردشگر خارجی در تماس و تعامل باشد، واجب و ضروری است و ندانستن آن یک نقطعه ضعف و نقصان جدی است.
این مساله حتی می تواند به نفع کار و کاسبی آن فرد باشد چون در صورت توانایی ارتباط بهتر با گردشگر خارجی، می توان جنس بیشتری به او فروخت و بسیاری از گردشگران وقتی می بینند نمی توانند به درستی با فروشنده کالا و خدمت ارتباط بگیرند از خرید منصرف شده و سعی می کنند جایی را پیدا کنند که بتوانند درباره جزییات کالا یا خدمات خریداری شده اطلاعات بیشتری دریافت کنند و سپس اقدام به خرید کنند.
6- با گردشگر خارجی "تعارف" نکنیم: فرهنگ "تعارف" در بین ما ایرانی ها جا افتاده است؛ اما یک گردشگر خارجی معنای واقعی " قابلی نداره" را نمی داند؛ چون او شکل رفتار را می بیند و معنای مستتر در پَسِ آن را نمی داند؛ به همین خاطر این مساله ممکن است موجب سوء تفاهم شود.
در مواجهه با گردشگر خارجی اصلا تعارف نکنیم و در همان مرتبه اول قیمت کالا و خدماتی را که ارایه می دهیم به زبان سلیس و روان قابل فهم برای او (ترجیحا انگلیسی و اگر گردشگر عرب بود به زبان عربی) بیان کنیم.
متاسفانه بعضی ها وقتی گردشگر خارجی می بینند؛ حتی تلاش می کنند تعارف بیشتری به خرج داده و 4-5 مرتبه دریافت پول را پس بزنند!
یک خارجی معنای این رفتار را نمی فهمد و دچار سوء تفاهم می شود و حتی بسیاری از آنها این رفتار را جزء یکی از دردسرهای خود در سفر به ایران و مایه گیجی خود می دانند؛ و به درستی می گویند: "نمی توانند تشخیص دهند کجا با تعارف مواجهند و کجا واقعا فروشنده و یا فرد مقابل قصد دریافت پول ندارد."
بهتر است تعارف را کنار بگذاریم و "رک و راست" در همان مرتبه اول قیمت کالا یا خدمات را از گردشگر خارجی دریافت کنیم.
7- با همه گردشگران فارغ از ملیت و نژاد آنها برخورد محترمانه داشته باشیم: و نکته پایانی اینکه همه گردشگران خارجی فارغ از ملیت شان عزیز و محترم هستند و باید رفتاری یکسان و استاندارد با همه آنها داشته باشیم.
یک گردشگر "موبور و چشم آبی " اروپایی یا آمریکایی هیچ مزیت بیشتری نسبت به یک گردشگر آسیایی ( پاکستانی، عراقی، هندی، چینی و..) ندارد و باید با همه به طور یکسان و استاندارد رفتار کرد.
اتفاقا بسیاری از گردشگران آسیایی و کشورهای همسایه شاید به لحاظ اقتصادی در مقایسه با یک گردشگر اروپایی یا آمریکایی پول بیشتری در کشور ما خرج کنند و دلار بیشتری وارد چرخه اقتصاد ما کنند. یادمان باشد بسیاری از گردشگران از کشورهای همسایه و مجاور برای درمان و زیارت وارد کشور می شوند و اتفاقا این دسته از گردشگران به چرخه اقتصاد کشور ما مفیدترند.
در مورد تعارف موافق نیستم.
درست و غلط تعارف کردن ایرانیها بماند برای کارشناسان، ولی این یه ویژگی فرهنگی و تا حدی شناخته شده ی ایرانیهاست. بنابراین لازم نیست با خارجی در این مورد متفاوت عمل کنیم. قراره که اون مسافر بیاد و ویژگی متفاوت یه ملت را تجربه کنه. چه میدونید، شاید خوشش بیاد.
و در آخر، نگران نباشید، هیچ فروشنده ای حاضر نیست با یه تعارف خشک و خالی از پولش بگذره.
تعارف یعنی دروغ