عصر ایران - باغ ها برخی از محبوب‌ترین فضاهای بیرونی جهان هستند. آنها مکانی برای توقف، برقراری ارتباط مجدد و تامل در مورد شگفتی های جهان هستند. اما برخی باغ ها منحصر به فردتر از نمونه های دیگر هستند.
در شرایطی که باغ های گیاه‌شناسی نگاهی به گیاهان زیبا و ظرافت های طبیعت را ممکن می کنند، باغ های غیرمعمول ارائه کننده مواردی هستند که در جای دیگری از سیاره زمین قابل مشاهده نیستند. برخی از آنها ما را به یاد خطرات دنیای طبیعی می اندازند. دیگران سرسختی طبیعت را در محیط های سخت و متخاصم را نشان می دهند. و برخی دیگر گواهی بر نیروی نوآوری بشر هستند.
در هر صورت، این فضاها که رشد و زندگی در آنها به صورت پیوسته ادامه دارد چیزی فراتر از فقط بستری برای گل و گیاهان زیبا هستند.
مکان: فرزنو، کالیفرنیا
در سال 1901، هنرمندی ایتالیایی به نام بالداساره فارستیر به کالیفرنیا آمد تا در زمینه کاشت مرکبات فعالیت کند. نزدیک به 40 سال بعد، فارستیر یک باغ زیرزمینی، غار و فضای کاشت خاص را ایجاد کرده بود که بیش از 10 جریب فرنگی (4 هکتار) طول داشت.
فارستیر فعالیت بدون برنامه‌ریزی قبلی را ترجیح می داد و اتاق های زیرزمینی را بدون نقشه ای خاصی ایجاد کرد. وی به ماشین آلات و تجهیزات سنگین و پیشرفته دسترسی نداشت و با امکانات ساده ای مانند بیل، کلنگ و چرخ دستی خاک سفت و سخت را حفر می کرد.
امروزه، باغ های زیرزمینی فارستیر میزبان انواع منحصر به فردی از درختان پرتقال، لیمو و گریپ فروت است که برخی از آنها بیش از 20 فوت (6 متر) زیر زمین قرار دارند. انواع دیگری از درختان میوه خاص مانند کامکوات، لوکوات، عناب و به نیز در این باغ وجود دارند.
مکان: آلنویک، انگلیس
باغ های زیبای قلعه آلنویک توسط دوشس نورثامبرلند در سال 1997 بازسازی شد. این مجموعه به واسطه مناظر و چشم اندازهای زیبا و منحصر به فرد خود شناخته شده است. اما چشمگیرترین بخش این مجموعه باغی سمی است که پارکی کوچک اما مرگبار است. این بخش در سال 2005 شکل گرفت.
باغ سمی آلنویک دارای یکی از بزرگ‌ترین مجموعه گیاهان سمی روی سیاره زمین است که از درختان استریکنین و فاکس‌گلاوز تا شوکران و بادنجانیان مرگبار را شامل می شود. برآوردها حاکی از آن است که این باغ دارای بیش از 100 گیاه مضر برای بدن انسان است.
حضور و بازدید از باغ سمی آلنویک فقط برای تورهای دارای راهنما امکان‌پذیر است. باید به این نکته اشاره داشت که برخی گردشگران به دلیل وجود بخارات سمی در فضای این باغ ممکن است غش کنند.
مکان: دامفریس، جنوب غربی اسکاتلند
باغ گمانه‌زنی کیهانی در زمینی به مساحت 30 جریب فرنگی (12 هکتار) قرار دارد و یکی از بزرگ‌ترین باغ های هنری در کشور اسکاتلند است. چهل بخش منحصر به فرد برای کاوش در این باغ وجود دارند که انواع مختلف مجسمه ها، گیاهان و تپه های سبز را در بر می گیرند. برخلاف باغ های دیگر، هدف این مجموعه کشف راز طبیعت از طریق حواس پنج گانه است.
مکان: کالانگ، سنگاپور
مناظری هیجان انگیز و رنگ های زنده از شاخص‌ترین ویژگی های باغ های خلیج سنگاپور هستند که 101 هکتار مساحت دارد. باغ های خلیج به دلیل رویکرد منحصر به فردشان در حفاظت از گونه های مختلف گیاهان مورد توجه قرار گرفته اند.
ساختارهای اَبَردرخت این مجموعه که بین 20 تا 50 متر ارتفاع دارند به گیاهان کوچک‌تر، تاک ها، و گل ها کمک می کنند تا شاخه های خود را به سمت بالا هدایت کنند. هنگام شب، اَبَردرخت ها با استفاده از انرژی خورشیدی روشن می شوند تا هم به تغذیه گیاهان کمک کرده و هم مناظری زیبا برای بازدیدکنندگان شکل بگیرند.
مکان: ترومسو، نروژ
به عنوان شمالی‌ترین باغ گیاه‌شناسی در جهان، آرکتیک-آلپاین حاوی برخی از منحصر به فردترین گیاهان روی سیاره زمین است. منتخبی از گیاهان شمالگان، جنوبگان و رشته کوه آلپ که از کشورهای مختلف جهان با گرایش به گل و گیاهان نروژی تامین شده اند، در این باغ وجود دارند.
تعداد 25 مجموعه برای مطالعه در دسترس هستند که از گیاهان چند ساله چوبی هیمالیایی تا گل های اسکراب آمریکای جنوبی را شامل می شوند. بازدید از این باغ ها نیز رایگان است!
مکان: سیگیریا، سریلانکا
باغ های سیگیریا دارای ویژگی های آبی بسیار، صخره های چشمگیر، و تراس های شیب‌دار هستند و یکی از قدیمی‌ترین باغ های جهان محسوب می شوند. شهر سیگیریا در اطراف کوه شیر ساخته شد. دژ سیگیریا به شکل یک شیر ساخته شده و دارای فضاهای باغی و تراس های زیبا است.
مکان: بومارزو، ایتالیا
از باغ های بومارزو گاهی اوقات به عنوان پارک هیولاها نیز یاد می شود. این فضا که زندگی و رشد پیوسته در آن ادامه دارد توسط پیر فرانچسکو اورسینی شکل گرفت. وی پس از فوت همسرش و به واسطه غم و اندوه زیاد ناشی از این رویداد تصمیم به ساخت این باغ گرفت.
انواع مختلف تندیس ها و مجسمه های عجیب و غریب در این باغ قرار دارند. اگرچه این مجموعه به نوعی برای شوکه کردن و ترساندن طراحی شده بود اما به اندازه ای شهرت پیدا کرده بود که پس از مرگ اورسینی به روی عموم باز شد.
مکان: زیلیتلا، سن لوئیس پوتوسی، مکزیک
این باغ هنری شگفت انگیز در اواخر دهه 1940 توسط ادوارد جیمز، سورئالیست انگلیسی، ساخته شد. پس از دو سال کار، بیش از 80 جریب فرنگی (32 هکتار) جنگل متراکم به مکانی دارای آبشارها، حوضچه های کوچک، و تندیس های سورئالیستی تبدیل شد.
پیاده‌روی در جنگل هایی که با گیاهان کمیاب، طاق های بلند، و صخره های طبیعی خیره کننده احاطه شده است، تجربه ای منحصر به فرد را رقم می زند.
مکان: سنت آستل، کورن‌وال ، انگلیس
باغ های هلیگان پس از وقوع جنگ جهانی اول تا مدتی گم شدند. باغبانان در دهه 1990 این باغ را کشف کرده و بزرگ‌ترین پروژه بازسازی باغ در انگلیس شکل گرفت.
امروزه، گردشگران این فرصت را دارند تا از باغ های زیبا، جنگل های سرسبز، و سایت های کشاورزی که بیش از 200 جریب فرنگی (80 هکتار) مساحت دارند، بازدید کنند.
مکان: استان چونبوری، تایلند
باغ گیاه‌شناسی گرمسیری نونگ نوچ مساحتی 500 جریب فرنگی (202 هکتار) دارد و در قلب کشور تایلند قرار گرفته است. این مجموعه در دهه 1980 به روی عموم باز شد.
باغ نونگ نوچ در زمینه مراقبت و حفاظت از گیاهان سیکاد (سرخس نخلی) نادر متخصص است. باغ های ارکیده و بروملیاد و باغ های جنگلی نادر از دیگر ویژگی های این مجموعه هستند.
ترجمه: محمدمهدی حیدرپور