عصر ایران؛ سید محمد مهدی شهیدی- در چند ماه اخیر موضوع طرح مجلس برای ساماندهی به شبکه های اجتماعی موجب بروز مناقشات زیادی درسطح جامعه شد و با توجه به گستره کاربران شبکه های اجتماعی طیف متنوعی از مردم عادی کوچه و بازار گرفته تا صاحبان کسب و کارهای اینترنتی، مقامات، فعالان سیاسی و نمایندگان مجلس، نخبگان، مجامع و نهادهای علمی و رسانه ها را تحت تاثیر قرار داد.
غالب واکنش ها نیز در تقابل با این طرح بود که در آخرین ویرایش «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» نام گرفت تا جایی که کارزار جمع امضا برای مخالفت با آن با بیش از یک میلیون امضا رکورد بر جا گذاشت و سرانجام در روز چهارشنبه 6 مرداد نمایندگان مجلس با 121 رای به اصل 85 شدن آن رای داده و برای بررسی و تصویب به کمیسیون تخصصی ارجاع داده شد.
از آنجا که روند بررسی و تصویب این طرح در کمیسیون مشترک مجلس آغاز شده می توان انتظار داشت که ظرف حداکثر چند ماه طرح به تصویب برسد و از آنجا که در صحن علنی بررسی نمی شود افکار عمومی از چگونگی محتوای آن و مذاکرات نمایندگان تا زمان نهایی شدن مطلع نخواهد شد.
از روز ارجاع طرح به کمیسیون برای تصویب، رسانه ها، نخبگان و ذینفعان (صاحبان کسب و کارهای اینترنتی و کاربران شبکه های اجتماعی) دو رویکرد عمده را در مواجهه با این روند پیش رو دارند. اول ادامه مخالفت‌ها با طرح مذکور و دوم تلاش برای علنی کردن مباحث و مذاکرات کمیسیون مشترک با الزام به حضور خبرنگاران.
به باور نویسنده، علنی شدن مباحث و مذاکرات نمایندگان در کمیسیون تخصصی موجب خواهد شد تا اولا افکار عمومی از بند بند این طرح مطلع شده و در جریان جزئیات آن قرار بگیرند و دوم آن که در این صورت نمایندگان نخواهند توانست از زیر بار فشار افکار عمومی فرار کنند و چه بسا همین امر باعث تعدیل محدودیت ها در طرح مذکور شود.
نکته بعدی مرتبط کردن این مباحث با نهادهای تخصصی آی تی در ایران است که از زمان طرح تکفا در اواخر دهه هفتاد نسبت به سایر حوزه ها از انسجام و سازماندهی بالاتری برخوردارند و توان تخصصی مناسبی برای دفاع از حقوق واقعی کاربران و ذینفعان شبکه های اجتماعی در اختیار دارند.
از آنجا که در روز تصویب، نمایندگان موافق طرح از جمله ابوالفضل ابوترابی بر حضور رسانه ها و خبرنگاران در صحن کمیسیون تاکید داشتند لازم است تا با رویکردی ایجابی و انتقادی به طراحان و مدافعان طرح صیانت در مجلس نزدیک شد و از این طریق منافع کاربران میلیونی شبکه های اجتماعی و صاحبان کسب و کارهای اینترنتی را در جزء به جزءِ طرح پی گرفت.
از این رو ضروری است که مدیران رسانه ها در اقدامی جمعی از هیئت رئیسه مجلس بخواهند تا زمینه رسمی حضور خبرنگاران در جلسات کمیسیون مشترکی که طرح "صیانت" را بررسی می‌کنند، فراهم شود.