هر ساله با آغاز زمان فصل برداشت کشت اصلی برنج با توجه به فضای موجود، کشت دوم در دستور کار کشاورزان قرار میگیرد و از آن جایی که نقطه نظرهای متعددی پیرامون کشت برنج در دستگاهها مطرح میشود، اما در سال جاری به دلیل کمبود آب کشت دوم ممنوع اعلام شده است.
با توجه به اینکه کشت دوم به دلیل کمآبی توصیه نمیشود اما برنجکاران به دلیل مکانیزه شدن برداشت این محصول در چند سال گذشته، بلافاصله بعد برداشت اول زمین را برای برداشت دوم آماده می کنند.
به گفته کارشناسان با توجه به اینکه کشت دوم تأثیر مهمی بر اقتصاد کشاورزان و شالیکاران که عمدتاً تک محصولی هستند، دارد، طی سال های ۸۰ سازمان جهاد کشاورزی و استانداران وقت مانور تبلیغاتی متعددی در راستای توسعه کشت دوم برنج انجام دادند که از این رو کشت دوم در مازندران از فریدونکنار تا سمت شرق استان قوت بیشتری گرفت و به عنوان یک مطالبه از سوی کشاورزان مطرح شد.
اما در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی ها و برداشت بی رویه و افت سطح آب سفره های زیر زمینی از سوی دستگاه حاکمیتی برای کشت دوم برنج ممانعت هایی به عمل آمد و رویکرد هشداردهنده جدی در مورد کشت دوم در استان به وجود آمد.
بابک مومنی چندی پیش در گفت و گو با ایسنا گفته بود که کشاورزان زیادی با کشت برنج موافق هستند،اما به لحاظ اصول مدیریت مزرعه با کشت چند نوبته برنج طی سال های متوالی قدرت باروری و حاصلخیزی زمین با کشت دوم دچار چالش شده و مرغوبیت خاک را کاهش می دهد لذا کشت استراتژیک دانههای روغنی و نباتان علوفه ای در این میان مطرح میشود.
وی معتقد است کلزا، نباتات علوفه ای و کشت شبدر را می توان به عنوان کشت دوم جایگزین برنج کرد زیرا ۸۵ درصد واردات مواد روغنی و ۷۰۰ هزار تن در مازندران علوفه وارد میکنیم و لازم است که از ظرفیت کشت ثانویه در استان در راستای کشت دانههای روغنی استفاده کرد.
هرچند بحث زیست محیطی موضوع دیگری است که کشت برنج را حائز اهمیت می کند چراکه کشت دوم برنج زمانی اتفاق می افتد که هوا رو به سردی میرود و از این رو برنج ، برای رسیدن، به نور شدید خورشید نیازمند است و آفات، بیماری ها و کرم ساقه خوار شدت بیشتری پیدا می کند و کشاورزان برای حل این مهم نیازمند مصرف بیشتر کود و سموم شیمیایی هستند که آلودگی زیست محیطی را در بر خواهد داشت و همان طور که می دانیم رشد سرطان در مازندران نیز چشمگیر بوده و استفاده از سموم شیمیایی در این راه بیتأثیر نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران کشت دانههای روغنی برای کشاورزان راه حل مناسبی است تا سودآوری برای کشاورزان تضمین و اقبال کشاورزی را به همراه داشته باشد.
به گفته ابراهیم یخکشی مدیرعامل آب منطقه ای مازندران به دلیل اینکه امکان تامین آب برای کشت دوم برنج وجود ندارد ممنوعیت آن اعلام شده است و به همین دلیل کشاورزان مازندران مصرف بهینه آب کشاورزی را باید در دستور کار قرار دهند.