به گزارش ایرنا از پایگاه خبری آستان قدس رضوی، آیت‌الله محسن اراکی در همایش "نگاهی نو به چالش‌ها و راهبردهای فقهی، حقوقی، معماری و شهرسازی اسلامی" در مشهد افزود: الگوی فقهی طرح شهر اسلامی عرضه شده است و این طرح باید پیاده‌سازی شود. شهر اسلامی حد و حدود دارد و وقتی این حد به پایان برسد باید شهر دیگری ساخت زیرا طبق فقه اسلامی شهر اسلامی دارای حجم مشخصی است و بسیاری از شهرهای امروزی با این معیار سازگار نیست.
وی ادامه داد: فرهنگ واحد است که شهر را امنیت می‌بخشد و مردم شهر را تربیت می‌کند، شهری باید بسازیم که فرزندی که در آن تربیت می‌شود خود به خود باتقوا و عادل بار بیاید. شهرهای اروپایی مبتنی بر حاکمیت سرمایه است و با معیارهای شهر اسلامی متفاوت است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه بحث «شهر اسلامی» بحثی دامنه‌دار و گسترده است که نیازمند یک تخصص فقهی گسترده است افزود: تمام مسائل فقهی ما ریشه در فلسفه اسلامی دارد اما بحث شهر یک بحث تمام فقهی است و به دنبال این است که رفتار انسان‌ها در زمینه ساختن یک شهر چگونه باید صورت گیرد.
اراکی افزود: هرچه مربوط به رفتار اختیاری انسان‌ها باشد مربوط به فقه است و از این زاویه، بحث شهر جزء مباحث فقهی قرار می‌گیرد. فقه اسلامی در حوزه شهر به دنبال تامین زیستگاه بهتری برای انسان‌ها و شهروندان است.
وی با اشاره به اینکه شهر در نگاه فقهی ما سه عنصر به نام‌های «مردم، قانون و حاکم» دارد ادامه داد: هرجا این سه عنصر به یکدیگر پیوند خوردند، شهر تشکیل شده است. ما شهر را یک موجود زنده می‌دانیم که دارای حیات و رشد است و "امنیت شهری" یکی از مهمترین مولفه‌های شهر اسلامی مطابق با فقه است.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: در تعابیر ما «جنگ علیه طبیعت» و «خشم طبیعت» وجود ندارد اما اروپایی‌ها انسان‌ها را مبتنی بر سبک زندگی غافلانه تربیت می‌کنند اما فقه اسلامی در شهر اسلامی بر انسان یادمند تاکید دارد و خشوع در برابر خدا جزء زندگی انسان و مولفه شهر اسلامی است.
اراکی افزود: رفتار بشر، نظام حاکم بر جهان را مختل کرده و توازن را در قالب تکوین به هم می‌ریزد و این مساله را در شهر نیز شاهد هستیم. شهرمان را اگر طوری بسازیم که با نظم کلان سازگار باشد، شهر ما شهر سعادتمند خواهد بود.
وی ادامه داد: اگر در نظام اقتصادی خودمان فقه اقتصادی اسلام را پیاده کنیم و نظام مدیریت اقتصادی ما، اسلامی باشد، به طور قطع بسیاری از مسائل و معضلات برطرف می‌شود و تبدیل به نخستین اقتصاد جهان می‌شویم.
همایش یک روزه نگاهی نو به چالش ها و راهبردهای فقهی- حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی با مشارکت گروه عمران و زیر ساخت بنیاد بهره وری موقوفات رضوی و دانشگاه بین المللی امام رضا(ع) در بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد.