کیفیت پایین
کیفیت خوب
عصر ایران؛ حسن ظهوری ــ حفاری غیرمجاز سال‌هاست در ایران انجام می‌شود. هرچند تا کنون تعدادی از حفاران غیرمجاز دستگیر شده‌اند اما به نظر نمی‌رسد از جمعیت فعال آن‌ها کم شده باشد. این روزها حفاران غیرمجاز و کسانی که مدعی داشتن علم باستان‌شناسی هستند، تحت عناوین دکتر و استاد در فضای مجازی از جمله اینستاگرام، حفاری غیرمجاز را آموزش می‌دهند. آن‌ها با نشان دادن این تصاویر که به نظر می‌رسد شبیه حیوان یا انسان هستند، مخاطبان‌شان را راهی بیابان‌ها می‌کنند.
باستان‌شناسی یک علم مدرن و پیچیده‌است. به واقع باستان‌شناس نه با استفاده از این نمادها و تمثیل‌ها که بر اساس اطلاعات کتابخانه‌ای، تپوگرافی زمین، برسی سفال‌های سطحی و ۱۰ها روش دیگر موفق به کشف یک محوطه باستانی می‌شود. محوطه‌ای که برای پاسخ به ۱۰ها پرسش علمی با دقت موشکافانه‌ای حفاری می‌شوند.
هیچ نسخه یا نقشه گنجی وجود ندارد. تا به حال تایید نشده کسی با نقشه گنج یک خمره سکه یا اثر تاریخی پیدا کرده باشد. همه آنچه در این صفحات اینستاگرامی می‌بینید یا زاده تخیل است و یا کسی قصد دارد از ساده‌گی شما سو‌استفاده کند. حتی اگر اتفاقی یک محوطه باستانی پیدا شود هم نباید آن را به باد کلنگ گرفت؛ چرا که بخشی از ردپای تاریخ در هر کلنگ محو و محوتر می‌شود.