عربستان سعودی مدت زیادی است که به دلیل سوابق حقوق بشری مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. انتقادها از این کشور با توجه به میزبانی از رهبران گروه 20 افزایش یافته است.
به گزارش عصرایران به نقل از بیبیسی،، امروز و فردا عربستان سعودی به صورت مجازی و در یک ویدئو کنفرانس میزبان سران گروه 20 (G20) خواهد بود و آن را یک افتخار ملی قلمداد میکند. گروه 20 از برترین کشورهای اقتصادی جهان تشکیل شده که 85 درصد کل اقتصاد جهانی را در اختیار دارند.
اعتراض حامیان گزارشگران بدون مرز در برابر سفارتخانه عربستان سعودی در برلین- آنها خواستار آزادی بازداشتیان سیاسی هستند/ عکس: GETTY IMAGES
اما اینک میزبانی گروه 20 در عربستان سعودی، باعث اختلاف نظر گسترده بین فعالان حقوق بشر در سراسر جهان است.
بسیاری از گروههای حقوق بشری از سران گروه 20 خواستهاند تا از این فرصت برای تحریم مقامات عربستان استفاده کرده و آنها را به دلیل نقض حقوق بشر تحت فسار قرار دهند.
گروههای مدافع حقوق بشر و فعالان مدنی نگرانیهای زیادی مانند دستگیری فعالان حقوق زنان و بازداشت روشنفکران را دارند. جنگ یمن نیز مسئله دیگر در نقض حقوق بشر است.
فعالان مدنی زن بازداشت شدهاند
"لُجَین الهَذلول" یکی از برجستهترین فعالان حقوق زنان عربستان در سال 2018 در این کشور دستگیر شد. بنا به گفتههای خانوادهاش او پس از بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و با شوکر الکتریکی شکنجه شده است. او همچنین به "تجاوز" تهدید شده است.
این زن 31 ساله یکی از مخالفان برجسته سیستم سرپرستی مردان بر زنان در این کشور است و پیش از بازداشت خود، کمپینهایی را برای اجازه رانندگی زنان به راه انداخته بود. حق رانندگی حدود 6 ماه قبل از بازداشت او در سال 2018 به زنان عربستان سعودی اعطا شد.
"لُجَین الهَذلول" یکی از برجستهترین فعالان حقوق زنان عربستان در سال 2018 در این کشور دستگیر شد
عربستان سعودی ادعا در مورد شکنجه این زن را رد کرده و میگوید که میزبان و مدیر اجلاس گروه 20 در سال جاری "به شدت به ادامه این جنبش" در جهت توانمندسازی زنان و دختران در سراسر جهان متعهد است.
اما از زمان آغاز این اجلاس "لُجَین الهَذلول" که زمانی در رتبهبندی مجله "تایم" به عنوان یکی از قدرتمندترین زنان عرب شناخته شد، اینک به دلیل اعتصاب یک ماهه غذا ضعیف شده است. او برای دیدارهای مرسوم و قانونی با خانوادهاش از ماه پیش دست به اعتصاب غذا زد.
گفته میشود تقاضای شغلی این زن فعال از سازمان ملل به عنوانی مدرکی علیه وی استفاده شده است.
بارونس "هلنا کندی" به عنوان یک وکیل مدافع حقوق بشر بریتانیایی به تازگی گزارشی در مورد بازداشت فعالان زن از جمله "لُجَین الهَذلول" ارائه داده است.
او میگوید: زندانیان در شرایط نابهسامان، موقعیتهای استرسزا و با رفتارهای ناشایست و سوءاستفاده جنسی بازداشت میشوند.
سازمان عفو بینالملل در این هفته در نامهای از "بوریس جانسون" خواست تا در چارچوب اجلاس سران گروه 20 خواستار آزادی زنان فعال در عربستان سعودی شود.
"کیت آلن" مدیر گروه یکی از نهادهای همکار با عفو بینالملل در این باره گفت: نخست وزیر باید بلوف سعودیها در این باره را بخواند. وی گفت: اگر شما (عربستان سعودی) راست میگویید و به حقوق زنان متعهد هستید، خوب نشان دهید و زنان فعال را آزاد کنید.
سخنگوی دولت انگلیس در واکنش به نامه و عکسالعملهای حقوق بشری در آستانه گروه 20 به میزبانی عربستان گفت: ما به صورت مرتب نگرانیهایمان را در مورد بازداشت ادامهدار مدافعان حقوق بشر با مقامات سعودی مطرح میکنیم و در این چارچوب (اجلاس گروه 20) نیز به آن میپردازیم.
وی افزود: اخیرا همراه با تمامی شرکای خود در سازمان ملل خواستار آزادی تمامی بازداشتیان سیاسی در عربستان سعودی شدیم.
اما سعودیها میگویند به دنیای خارجی اجازه دخالت در دادگاههای خود را نمیدهند.
"عادل الجبیر" وزیر خارجه عربستان سعودی در این باره به بیبیسی گفت: دستگاه قضایی ما مستقل است.
او افزود: ما اجازه نمیدهیم برای ما سخنرانی کرده یا باید و نباید به ما دیکته کنند. ما هم به آمریکا، انگلیس و دیگر جاهای جهان باید و نباید نمیگوییم.
یک قتل وحشتناک
کشته شدن وحشتناک "جمال خاشقچی" در سال 2018 به عنوان یک روزنامهنگار در داخل کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه باعث شوک و نفرت جهانی و بحران کوتاه مدت دیپلماتیک شد.
جمال خاشقچی ابتدا خفه و جنازهاش تکهتکه (مثله) شد. کمی بعد 8 مرد به دلیل قتل خاشقچی محکوم و مجازات شدند اما در این دادگاهها به مورد عاملان اصلی و عوامل صادرکننده قتل وی زیاد پرداخته نشد.
بیبیسی در این باره نوشت: "سعود القحطانی" مشاور نزدیک به محمد بن سلمان ولیعهد و رهبر واقعی این کشور از این ماجرا تبرئه شد.
به گفته خانواده "لُجَین الهَذلول" همین مشاور نزدیک به محمد به سلمان در شکنجه این زن حضور داشته است. این فعال حقوق زنان به خانوادهاش گفته بود که "القحطانی" او (الهَذلول) را تهدید به تجاوز و مرگ کرده و گفته بود که جسدش را به سیستم فاضلاب میاندازد.
تصویری از جمال خاشقچی
دیدهبان حقوق بشر مقامات عربستان را به "لاپوشانی" از چنین سواستفادههایی متهم میکند.
این گروه میگوید: دو سال پس از قتل وحشیانه جمال خاشقچی روزنامهنگار در سال 2018 هیچ اتفاقی در میان مقامات عالیرتبه ذیربط به وجود نیامد.
به گفته دیدهبان حقوق بشر "عربستان سعودی از آن زمان تا کنون میلیونها دلار را صرف میزبانی رویدادهایی مهم تفریحی، فرهنگی و ورزشی کرده تا با استراتژی آگاهانه وجهه یک ناقض حقوق بشر را از خود دور کند".
"آگنس کالاماراد" گزارشگر ویژه سازمان ملل که در مورد قتل خاشقچی تحقیق کرده است از سران گروه 20 خواست تا در برابر این موضوعات، موضعی اخلاقی در پیش بگیرند.
"خدیجه چنگیز" نامزد جمال خاشقچی به بیبیسی گفت: ادامه کار کشورهای گروه 20 با عربستان غیرقابل قبول است.
او گفت: این کشورها باید کاری کنند. من نیاز به عدالت دارم. من برای زنان زندانی نیز عدالت میخواهم آنها باید آزاد شوند.
دولت بریتانیا میگوید بارها خواستار رسیدگی در مورد این "جنایت وحشتناک" شده است. سعود القحطانی یکی از 20 نفری است که در تابستان از سوی بریتانیا تحریم شد. او به دلیل برنامهریزی هدایت شده و مدیریت یک تیم 15 نفره در لیست تحریمها قرار گرفت و با ممنوعیت سفر و مسدود شدن داراییهایش مواجه شد.
جنگ بیپایان
درگیری 5 ساله عربستان در جنگ یمن نیز یکی دیگر از این موضوعات است. سازمان ملل بحران یمن را بدترین بحران انسانی در جهان نامیده و هر دو طرف درگیری به جرایم جنگی متهم شدهاند.
تلفات غیرنظامیان در حملات هوایی ائتلاف به رهبری عربستان در حال افزایش است.
یک تیم از کارشناسان سازمان ملل در اواخر تابستان از "تلفات مداوم و زیاد غیرنظامیان" پس از حملات هوایی به بازارها و مزارع خبر دادهاند. عربستان سعودی میگوید غیرنظامیان را هدف قرار نمیدهد.
دیدهبان حقوق بشر از کشورهای گروه 20 میخواهد از عربستان سعودی اجازه دسترسی تیمهای سازمان ملل به یمن یا مقر پایگاههای ائتلاف ریاض را بدهد.
در حالیکه رهبران جهان در اجلاس گروه 20 به رهبری عربستان دیدار میکنند، کودکان یمنی با ترس در خانه زندگی میکنند
تعدادی از سازمانهای امداد و گروههای حقوق بشری نیز خواستار پایان فروش اسلحه به عربستان شدهاند.
"خاویر ژوبرت" مدیر موسسه "کودکان را نجات دهید" در یمن گفت: در حالیکه رهبران جهان در اجلاس گروه 20 به رهبری عربستان دیدار میکنند، کودکان یمنی با ترس در خانه زندگی میکنند و جنگ باعث مرگ شهرها و خواهران آنها میشود.
موسسه بینالمللی و امدادرسانی "اکسفام" پس از محاسباتی اعلام کرد که پس از شروع جنگ عربستان در یمن ارزش تسلیحاتی که کشورهای گروه 20 به عربستان فروختهاند سه برابر شده است.
ژوبرت در این باره افزود: از اواخر بهار تا کنون تلفات کودکان یمنی در حملات هوایی عربستان در مقایسه با فصل بهار 5 برابر شده است.
"عادل الجبیر" وزیر امورخارجه عربستان در این هفته از ممنوعیت صادرات اسلحه از سوی آلمان به عربستان انتقاد کرد و جنگ در یمن را "قانونی" خواند.