«محمدمهدی تندگویان» معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در گفت‌وگو با ایلنا، در واکنش به اینکه شیوع کرونا و حواشی آن چقدر باعث شده آمار ازدواج کاهش یابد و شاهد عدم تمایل جوانان به ازدواج باشیم، گفت: در این خصوص نه آمار قطعی داریم و نه پایشی مناسبی صورت گرفته است که بخواهم بر اساس آمار گزارش دهم، اما در این خصوص هشدار می‌دهیم و معتقدیم باید فکر اساسی برای آن کرد.
تندگویان بیان کرد: امر ازدواج و ورود به یک زندگی در ایران همیشه با سنت‌های خودش همراه بوده، مثل برگزاری مراسم عروسی و زمانی که در کشور درگیر کرونا شدیم زمان طلایی برای برگزاری این مراسم‌ها در کشور بود، چرا که ماه‌های رجب، شعبان و تعطیلات نوروز را داشتیم و از طرفی اکنون هم در ماه محرم هستیم و ماه صفر هم پیش رو داریم و در این ایام نیز عموما مراسمی برگزار نمی‌شود.
وی اضافه کرد: چیزی که باعث نگرانی ما شده، این است، همه کسانی که مراسم عروسی‌شان را برگزار نکردند، مراسمشان را به تاریخ نامعلومی موکول کردند و متاسفانه وارد زندگی هم نشدند؛ اگر روند به این شکل ادامه باشد که زوجین بدون مراسم زندگی خود را شروع کنند، ما استقبال می‌کنیم و می‌گوییم ازدواج‌های ساده در حال شکل گیری است و مراسم‌های تجملاتی در حال حذف شدن است، اما متاسفانه این موضوع فرهنگ‌سازی نشده و از طرفی کرونا یکباره در کشور شیوع پیدا کرد. به همین خاطر بازه زمانی برای رفتن زیر سقف در حال طولانی شدن است که این مقوله آسیب‌های خود را دارد.
معاون وزیر ورزش و جوانان گفت: به تعبیر دیگر ممکن است، طولانی شدن این دوره از لحاظ روانی و روابطی که به وجود می‌آید، آسیب زننده باشد. یا به عنوان مثال باید بررسی شود که چقدر به این رابطه و پایداری آن لطمه وارد خواهد شد و چقدر امکان دارد، این رابطه‌ها از بین برود و نتیجه بگیرند به سر زندگی مشترک نروند. بدون شک کرونا در تهدید این موضوع تاثیر خواهد گذاشت.
وی با اشاره به افزایش مکرر گرانی‌ها گفت: موضوع بعدی این است که اگر قرار بوده زوجی در بهمن یا اسفند ۹۸ مراسم برگزار کنند، آیا اکنون با این عدد و رقم بودجه‌ها می‌تواند دوباره مراسم بگیرند و وارد زندگی مشترک شوند؟ البته شرایط اقتصاد، تورم و مشکلات بعد از کرونا در زندگی را هم نباید نادیده گرفت. این موارد باعث شده که موضوع کاهش ثبت رسمی ازدواج را در کشور داشته باشیم، اما اکنون آمار واقعی از آن موجود نیست. تندگویان گفت: حواشی مربوط به کرونا علاوه بر اینکه موجب کاهش ازدواج شده، پس از این می‌تواند بر امر فرزندآوری نیز تاثیر بگذارد.
تندگویان درباره کاهش شوکه کننده آمار ازدواج گفت: شیب کاهشی ازدواج به نسبت سال‌های قبل می‌تواند یک شوک باشد و این شوک روی موضوع فرزندآوری حتما تاثیر خود را خواهد گذاشت. فکر می‌کنم برای شش ماهه دوم امسال و شش ماهه اول سال آینده مشروط بر این که موضوع کرونا جمع شود، حتما کاهش آمار موالید را خواهیم داشت.
معاون وزیر ورزش و جوانان در توضیح کاهش آمار فرزندآوری در کشور گفت: کاهش فرزندآوری به دو موضوع مربوط می‌شود، که یک وجه آن مربوط به زوجینی است که می‌خواستند زندگی را شروع کنند و شاید چند ماه بعد از ازدواج نیز فرزندآوری را پیش می‌گرفتند، اما شیوع کرونا شروع زندگی آنها را به تعویق انداخت. بحث دوم زوجینی هستند که در رابطه و زندگی مشترک هستند، ولی به دلیل کرونا موضوع فرزندآوری خود را به دلایل مشخص به تعویق انداختند.
وی افزود: طبیعتا مادر برای فرزندآوری نیاز به حضور در بیمارستان یا آزمایشگاه دارد که با وجود کرونا مراجعه به بیمارستان کاهش یافته و در ادامه اقدام به فرزندآوری نیز کاهش می‌یابد، این موضوع اکنون حتی حادتر از مباحث اقتصادی است. در حال حاضر ترسی در جامعه برای مراجعه به مراکز پزشکی، آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها وجود دارد و مردم برای این که در این مراجعات درگیر بیماری کرونا نشوند، حتی به مطب‌های ساده هم نمی‌روند، از این رو این باعث عقب انداختن موضوع فرزندآوری در کشور می‌شود.
تندگویان بیان کرد: بسیاری از زوجینی که با دفاتر مشاوره ما ارتباط دارند، به صراحت این را به مشاورینشان اعلام کردند؛ یعنی چند سالی از زندگی‌شان گذشته و در برنامه آنها بوده که بچه‌دار شوند، ولی آن را به تعویق انداختند. اگر این را به آمار قبلی اضافه کنیم و یک فکر اساسی برای آن نکنیم، دچار شوک جمعیتی خواهیم شد. ممکن است بعد از کرونا به یک نرخ رشد جمعیت مناسبی در تولید موالید برگردیم، اما وقفه‌ای که پیش می‌آید یک شوک جمعیتی برای ایران به وجود می‌آورد که در یک نسل تاثیراتش را می‌گذارد و ممکن است تا ۱۰، ۲۰ و یا ۴۰ سال آینده به عنوان یک شکاف جمعیتی در هرم جمعیتی باقی بماند و البته ضربه‌های اقتصادی، روانی و اجتماعی نیز دارد.
معاون ساماندهی امور جوانان در وزارت ورزش و جوانان گفت: به هر حال ترویج ازدواج ساده باید در خانواده‌ها جا بیافتد و باید زودتر کاری صورت گیرد که از نظر جمعیتی و موضوع ازدواج بتوانیم تغییر فرهنگی را در این چند ماهه ایجاد کنیم. مراسم عروسی نگرفتن عیب نیست و جوانان از این مساله خجالت نکشند. باید این باورهای غلط تعطیل شود و زندگی‌ها شکل بگیرد، البته صدا و سیما هم باید در ترویج این سبک زندگی باورسازی و همکاری کند.
تندگویان گفت: اگر در این رابطه مشوق‌هایی بگذاریم که بگوییم به عنوان مثال اگر کسی در این دوره کرونا وارد زندگی مشترک شد، فلان مشوق به او تعلق می‌گیرد، تاثیرگذار است.در کنار اینها موضوع فرزندآوری هم برای همه مردم و هم برای زوجین مهم است و باید روی موضوع بستر درمان ایمن یا چکاپ ایمن به خصوص برای مادران باردار جامعه تلاش شود. وزارت بهداشت و ستاد ملی مبارزه با کرونا باید یک فکر اساسی برای این قضیه کنند.
وی افزود: البته یقینا ما نمی‌توانیم بگوییم مراکز درمانی خاص برای این مدل به وجود آید، چون کادر درمان همین الان هم درگیر بیماری کرونا هستند، اما اگر بشود محیط‌های ایزوله‌ای در برخی از بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها به وجود آید تا خانواده‌ها در زمینه فرزندآوری به آنها مراجعه کنند و مطمئن باشد، بسیار خوب است.به نظرم ما به خاطر مقابله با کرونا یک ترس عمومی ایجاد کردیم که اکنون بخشی از مشکلاتمان به خاطر این ترس است.
معاون وزیر ورزش گفت: لازم به ذکر است که حضور در قرنطینه ممکن است، افزایش موالید را در پی داشته باشد به دلیل این که ممکن است جلوگیری از بارداری خیلی اتفاق نیفتد؛ اما در رابطه با جامعه ایرانی این موضوع را زیاد تایید نمی‌کنم.
تندگویان تصریح کرد: البته اگر عدم جلوگیری از بارداری اتفاق نیفتاده باشد، از آنجایی که مشکلات اقتصادی فراوان است، ممکن است افزایش سقط جنین را در پی داشته باشیم.حتی ممکن است بیرون گذاشتن نوزدان یا معامله کودکان را مشاهده کنیم که بعضا آگهی‌های خرید و فروش نوزاد را می‌بینیم که این یک هشدار است؛ یعنی حتی اگر بگوییم ممکن است در در دوران قرنطینه کرونا موالید افزایش پیدا کند، نگرانی این که موالید تبدیل به آسیب‌های اجتماعی این گونه شوند را داریم.
معاون ساماندهی امور جوانان درباره برنامه‌‌های این وزارتخانه در دوره پساکرونا گفت: پیشنهاد ما در این زمینه ایجاد مشوق است که مشوق‌های موقت را برای ایجاد انگیزش بین مردم و سپس مشوق‌های دائمی را تبلیغ کنیم.