معاون وزیر امور خارجه گفت: امروز در پایان ۶۰ روز گام اول کاهش تعهدات برجامی هستیم و چون خواسته‌های ما محقق نشده گام دوم را برمی‌داریم.
به گزارش عصر ایران به نقل از ایسنا، سید عباس عراقچی در نشست مشترک با ربیعی و کمالوندی برای اعلام آغاز اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: در گام دوم نسبت به تعهد خود در میزان درصد و غلظت غنی سازی اعلام عدم پایبندی می‌کنیم.
ظریف در نامه به موگرینی جزئیات گام دوم را اعلام می‌کند
وی گفت: امروز نامه‌ای را آقای ظریف به خانم موگرینی می‌نویسند و این نامه تهیه شده و موارد را به طور جزئی بیان می‌کنیم.
روند کاهش تعهدات در راستای حفظ برجام است نه از بین بردن آن
عراقچی گفت: روند کاهش تعهدات در راستای حفظ برجام است نه از بین بردن آن. ممکن است به خاتمه حضور ما در برجام منجر شود اما در این مقطع ۶۰ روزه به شکلی فرصت‌هاست که می‌تواند طرف‌های مقابل از آن استفاده کنند.
وی افزود: معتقدیم برجام سند معتبر و مهمی است و خواهان ادامه آن هستیم اما خواسته‌های ما از این سند هم باید محقق شود و چون این اتفاق نیفتاده ما در تعهدات مان تجدید نظر می‌کنیم.
اقدامات ایران نقض برجام نیست
عراقچی تاکید کرد: حرکت ما داخل برجام و مشروع است و این اقدامات از نظر ما نقض برجام نیست. همزمان ما هم شکایات خود را از آمریکا و اروپایی ها ارائه می‌دهیم. آنها هم در اجرای تعهداتشان کوتاهی کردند و باید پاسخگو باشند.
تماس روحانی و مکرون سازنده بود
وی درباره تماس شب گذشته رئیس جمهور با مکرون، رییس‌جمهور فرانسه گفت: تماس روحانی و مکرون سازنده بود و مشهود است که تمایل برای پیدا کردن یک راه حل وجود دارد البته به خاطر سیاست فشار حداکثری آمریکا کار آسانی نیست. باید زمینه‌های ایجاد دور جدیدی از گفت‌وگوها ایجا شود تا به راه حلی برسیم. در کمیسیون مشترک برجام بحث‌های خوبی داشتیم و قرار است نشست وزیران برگزار شود اما مهم است راه‌هایی پیدا شود تا خواسته‌های ایران محقق شود.
اگر اینستکس پاسخ خواسته ما را داده بود امروز در گام دوم نبودیم
معاون ظریف درباره انتطار ایران از اینستکس گفت: اگر اروپایی‌ها از طریق اینستکس پاسخ خواسته ما را داده بودند امروز در گام دوم نبودیم. اینستکس به عنوان پایه ای برای تبادلات تجاری بین دو طرف خوب است اما خیلی طولانی شده و ساز و کار درآمدی ندارد مگر اینکه اعتباراتی را به این کانال اختصاص دهند. اینستکس عملیاتی شده و طرف ایرانی هم مشغول است و دو نهاد با هم در ارتباط هستند و یکی دو مورد کوچک هم انجام شده اما تا وقتی اعتبار لازم و کافی برای آن تامین نشود، مفید نیست.
وی افزود: کشورهای بیشتری قرار است به این ساز و کار بپیوندند.
اگر رفت و آمدها به نتیجه نرسد پس از ۶۰ روز گام سوم را آغاز می کنیم
عراقچی گفت: اینکه طرف های اروپایی تلاش می‌کنند خوب است و امیدواریم راه حل هایی پیدا شود و این روند واقع بینانه است، از این رو رفت و آمدها بین ما جریان دارد و انشاءالله به نتایجی برسیم در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را هم برمی‌داریم.
اگر کشورهای باقی مانده در برجام روند باز طراحی اراک را اصلاح نکنند برمی‌گردیم به راکتور قبلی
وی درباره باز طراحی راکتور اراک گفت: بحث اراک متفاوت است اما اگر کشورهای باقی مانده در برجام روند باز طراحی را اصلاح نکنند برمی‌گردیم به راکتور قبلی اما در دو ماه گذشته پیشرفت های خوبی انجام شده و جلسات کاری متعدد داشتند و برخی قراردادها امضا و برخی در حال انجام است از این رو کما کان رصد می‌کنیم روند پیشرفت امور در اراک را و اگر به جدول زمانی مطلوب ما برگردد ادامه می دهیم و الان چون خوب بوده به این روند زمان می دهیم.
دیروز سفیر انگلیس برای بار دوم در مورد نفتکش به وزارت خارجه آمد
عراقچی درباره نفتکش حامل نفت ایران اظهار کرد: این نفتکش حامل نفت ایران بوده و یک سوپر تانکر بوده و چون ظرفیتش بالا بوده از جبل الطارق رفته و برخلاف ادعای انگلیس مقصد سوریه نبوده و از آبراه بین المللی عبور می کرده و هیچ قانونی اجازه نمی دهد که دولت انگلیس آن را متوقف کند و خواستار آزادی آن هستیم.
در تماس مستمر با دولت انگلیس هستیم دیروز مجدد سفیر انگلیس به وزارت خارجه آمد و پیگیری حقوقی هم داریم. برای استیفای حقوق مان از همه امکانات استفاده می‌کنیم.
سفیر اسپانیا در تهران را نیز دعوت کردیم و با دولت اسپانیا مشورت‌هایی را داریم.
ایران هیچ امید و اتکایی به اینستکس نبسته است
سید عباس عراقچی در ادامه گفت و گوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد اینستکس تاکید کرد: نکته مهم این است که ایران هیچ امیدی و اتکایی به هیچ کشوری نبسته است. از جمله به هیچ کشور اروپایی و همچنین ساز و کار اینستکس. ولی از هر امکانی که وجود داشته باشد برای بهره مندی کشور از شرایط بهتر اقتصادی استفاده می‌کند.
وی با اشاره به جنگ اقتصادی که ترامپ به قول خودش علیه ایران آغاز کرده است ادامه داد: ما از هر معبری که بشود و امکانش وجود داشته باشد استفاده می‌کنیم تا شرایط را باز کنیم و امکان بهره مندی اقتصادی برای کشور ایجاد کنیم. تلاش ما این است که از هر معبری در این زمینه استفاده کنیم.
عراقچی گفت: در حال حاضر معابر اصلی که ما باز کرده‌ایم از مسیر کشورهای چین، روسیه، هند، ترکیه، همسایگان و شرکای مهم اقتصادی ما می‌گذرد. ما در تعامل با این شرکای اقتصادی که به نام برخی از آنها را اشاره کردم تعاملات جدید اقتصادی تعریف کرده‌ایم که از جمله آنها استفاده از پول ملی دو کشور برای انجام تبادلات اقتصادی است.
به سایر دستگاه‌ها اعلام کرده‌ایم به اینستکس امید نبدند
وی در ادامه صحبت‌های خود ادامه داد: همان طور که اشاره کردم ما از هر مسیری برای باز کردن معابری که وجود دارد استفاده می‌کنیم که یکی از این مسیرها بحث تعاملات با اروپا و اینستکس است. البته همانطور که گفتم ما اتکا و امیدی به اروپا و ساز و کار اینستکس نداریم.
وزارت خارجه به سایر دستگاه‌های کشور نیز اعلام کرده که به اینستکس امید نبدد البته اگر مسیر باز شد ما از شرایط به وجود آمده استفاده می‌کنیم ولی هیچ کس در کشور نباید خود را معطل اینستکس بکند. هیچ کس در کشور نباید خود را معطل اینستکس و هیچ چیز دیگر بکند. ما باید بر اساس اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم و راه‌ها را باز کنیم و از امکاناتی که وجود دارد استفاده کنیم.
معاون سیاسی وزیر خارجه در ادامه صحبت‌های خود با بیان این که ایران از یک عزت و مشروعیت و عقلانیت در دنیا برخوردار است، تصریح کرد: ایران مذاکرات هسته‌ای را با حسن نیت آغاز کرد این توافق را با حسن نیت اجرا کرد و بعد از خروج آمریکا از برجام نیز با صبر راهبردی خود فرصتی را برای دیپلماسی ایجاد کرد.
حرکت معقول به همراه طمانینه ایران در این مسیر یک مشروعیت و عقلانیت در عرصه جهانی برای ایران ایجاد کرده است.
معاون وزیر خارجه کشورمان خاطر نشان کرد: به نظر من در سیاست خارجی تا الان بسیار خوب عمل کرده‌ایم راههای خوبی را در کشور باز کرده‌ایم در حوزه همسایگان و گسترش تعاملات با آنها اقدامات خوبی انجام شده است.
اجازه نمی‌دهیم آمریکایی‌ها در پیشبرد سیاست فشار حداکثری خود علیه ایران به نتیجه برسند
عراقچی ادامه داد: ما اجازه نمی‌دهیم که آمریکایی‌ها در پیشبرد سیاست فشار حداکثری خود علیه ایران به نتیجه برسند. آنها حتماً مایوس می‌شوند همان طور که پیش از این از اعمال تحریم‌ها و فشارها به نتیجه نرسیدند و بعد از مایوس شدن مجبور شدند که به میز مذاکره برگردند.
اکنون نیز مایوس می‌شوند. ما به اتکای مردم خودمان و توانمندی‌هایی که از آن برخورداریم آمریکا را مجبور می‌کنیم که از مواضع خود کوتاه بیاید.
معاون وزیر خارجه در ادامه نشست مطبوعاتی مشترک خود با کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی و علی ربیعی سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی مبنی بر این که در مذاکره شب گذشته آقای روحانی و رئیس جمهور فرانسه بحث اعلام آمادگی برای آغاز مذاکرات بین ایران و ۱+۵ مطرح شد که این یک موضوع جدیدی است.
چرا که با خروج آمریکا از برجام مذاکرات ایران و ۱+۴ در جریان بود. آیا پیشنهاد جدیدی از سوی آقای مکرون مطرح شده که در این گفت‌وگوی تلفنی از مذاکره بین ایران و ۱+۵ نام برده شده است؟ پاسخ داد: این که اروپایی‌ها هنوز نتوانستند خواسته‌های ما را از برجام برآورده کنند و ما مجبور شدیم گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کنیم به این معنا نیست که رایزنی‌های دیپلماتیک تعطیل شده است و یا ابتکاری وجود ندارد.
عراقچی ادامه داد: رفتارهای دیپلماتیک رسمی و غیر رسمی و علنی وغیر علنی بین ایران و کشورهای مختلف وجود دارد.
دیدگاه‌ها و ابتکاراتی نیز وجود دارد. تماس‌هایی بین مقامات ایران و دیگر کشورها برقرار است که نمونه آن گفت‌وگوهای تلفنی اخیر رئیس جمهور فرانسه و آقای روحانی است.
دیگر واحدی به نام ۱+۵ نداریم
آمریکایی‌ها به شرط برداشتن تحریم‌ها می‌توانند در گفت‌وگوهای ایران و ۱+۴ حضور داشته باشند
وی ادامه داد: در صورتی که آمریکایی‌ها بخواهند در گفت‌وگوهای ایران و ۱+۴ حضور داشته باشند از نظر ما مانعی ندارد به شرط این که تحریم‌ها را بردارد و ما به شرایط قبل از تحریم‌ها برگردیم.
درواقع برای حضور آمریکا در گفت‌وگوهای ۱+۴ مانعی وجود نخواهد داشت ولی به همان شرطی که اشاره کردیم البته این به معنای تشکیل ۱+۵ نیست چرا که آمریکا از برجام خارج شده است و ما دیگر واحدی به نام ۱+۵ نداریم بلکه آنچه که مطرح شد به این معنا است که می‌تواند در مذاکرات حضور داشته باشند البته به شرطی که تحریم‌ها را بردارند و ما به شرایط قبل از تحریم‌ها برگردیم.
به صدای واحد در کشور احتیاج داریم
عراقچی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد وجود برخی از اختلافات در کشور در ارتباط با موضوع هسته‌ای تصریح کرد: ما به صدای واحدی در کشور در موضوعات مهم کشوری احتیاج داریم باید این صدای واحد وجود داشته باشد البته اختلاف نظر نیز برکات خاص خود را دارد وقتی دیدگاه‌های مختلف مطرح می‌شود این زمینه فراهم می‌شود که ما نقاط ضعف را بشناسیم و در صدد رفع آنها برآییم.
من وجود اختلاف نظر را منفی نمی‌دانم البته تا جایی که منافع ملی کشور را هدف قرار ندهد.
عراقچی خاطر نشان کرد: در ارتباط با تحریم کشور در مورد تحریم کشور برای کاهش تعهدات برجامی شاهد این هستیم که یک حمایت قابل توجهی از سوی مردم و جناح‌های مختلف کشور به وجود آمده است.
گام سوم را در زمان مقتضی اعلام می‌کنیم
معاون سیاسی وزیر امور خارجه همچنین با بیان اینکه در مورد گام سوم کاملاً مطالعه کرده‌ایم، گفت: با همکاری سازمان انرژی اتمی یک طرح گام به گام را طراحی کرده‌ایم که در گام‌های بعدی چه اقدامی را می‌توانیم انجام دهیم. وقتی مقرر شد دو گام را با هم اعلام کردیم اما برای گام سوم ترجیح می‌دهیم که بعد از مهلت ۶۰ روز و در فرصت مقتضی اعلام کنیم. در کنار این مسیر رایزنی‌های دیپلماتیک هم در جریان است به شکلی که به صورت همزمان و مکمل پیش می‌رویم.
وی ادامه داد: بنابراین گام سوم را در زمان مقتضی اعلام می‌کنیم. سازمان انرژی اتمی هم آمادگی برای اجرا را دارد.
خواهان سفر نمایشی نیستیم
عراقچی در ادامه این نشست خبری اظهار کرد: در مورد رفت و آمدهایی که در پیش است، مانند سفر مکرون رئیس جمهور فرانسه، ما در آینده رفت و آمدهای دیپلماتیک را در سطح وزرای خارجه ۱+۴ خواهیم داشت. ما خواهان سفر نمایشی نیستیم. نه خواهان سفر نمایشی کسی هستیم و نه نمایشی سفر می‌کنیم، خواهان سفری هستیم که منجر به نتیجه شده و تصمیمی برای تصحیح وضع موجود در برجام شود. حتماً کسی که به ایران سفر کند، فی نفسه مطلوب ما نیست مگر اینکه نتیجه داشته باشد.
برنامه جلسه وزرای خارجه ۱+۴ در حال طراحی است
عراقچی با اشاره به اینکه برنامه جلسه وزرای خارجه ۱+۴ در حال طراحی است، گفت: اصرار داریم که ایده‌ها و راه‌حل‌هایی که می‌تواند وجود داشته باشند، از ابتدا پخته شده و در جلسات به جای دعوا و جر و بحث منجر به نتیجه شود.
وی خاطرنشان کرد: ما مفهومی به نام ۱+۵ را دیگر به رسمیت نمی‌شناسیم. چنین مفهومی دیگر رسماً وجود ندارد. آمریکا از برجام خارج شده و از هیچ مکانیزم برجام نمی‌تواند استفاده کند و در جلسات ایران ۱+۴ هم می‌توانند حضور داشته باشند به شرطی که تحریم‌ها برداشته شود که شرط اول برداشته شدن تحریم‌های نفتی و بانکی است. سایر تحریم‌ها را در مراحل بعدی مدنظر قرار می‌دهیم.
برجام قابل مذاکره و گفت‌وگوی مجدد نیست
معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی مربوط به بسته شدن پرونده برجام گفت: برجام یک پرونده بسته شده است به نحوی که قابل مذاکره و گفت‌وگوی مجدد نیست. برجام بدون اینکه یک کلمه به آن اضافه و یا کم شود، باید اجرا شود. در عین حال ما گفت‌وگوهای خود با ۱+۴ را در دستور کار داریم.
اگر آمریکایی‌ها علاقه‌مند هستند، در این جلسات حضور یابند، طبیعی است مشکلی نداریم به شرطی که خواسته‌های ما برآورده شده و تحریم‌ها را بردارند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه ابتکار عمل اینکه اگر آمریکا تحریم‌ها را بردارد، می‌تواند در جلسات ۱+۴ شرکت کند، از سوی چه کسی مطرح شده، گفت: موضع ما در خصوص این پیشنهاد کاملاً مشخص است به شرطی که تحریم‌ها برداشته شوند.
اروپایی‌ها نتوانستند خواسته ما را محقق کنند
عراقچی در ادامه اظهار کرد: خواسته ما از اروپایی‌ها یا بقیه اعضای برجام همان خواسته‌هایی است که در بیانیه‌های مشترک و در طول یک سال گذشته صادر کردیم.
در طول این یک سال بعد از خروج آمریکا چهار جلسه کمیسیون مشترک که دو مورد در سطح وزرای خارجه و دو مورد دیگر هم در سطح مدیران و معاونین برگزار شده‌اند که در هر چهار جلسه کشورهای باقی مانده خود را متعهد کرده‌اند که به ۱۱ حوزه مختلف اقتصادی و رفع تحریم‌ها ورود کرده و خروج آمریکا از برجام را جبران کنند که شامل حوزه‌های بانکی، نفت، گاز، پتروشیمی، تجارت، حمل و نقل، بیمه، سرمایه‌گذاری و … است.
عراقچی اظهار کرد: اگر کشورهای باقی مانده در برجام بتوانند کاری انجام دهند که ایران از مزایای رفع تحریم‌ها و برجام بهره‌مند شود، در برجام باقی خواهد ماند اما آنها فقط در حوزه بانکداری راه‌حل اینستکس را معرفی کرده‌اند. اروپایی‌ها نتوانستند خواسته ما را محقق کنند در حالی که آنها خود را متعهد کرده بودند.
وی خاطرنشان کرد: برجام وقتی به حالت نرمال خودش برمی‌گردد که خواسته ایران و استفاده‌اش از مزایای برجام تأمین شود.
دیگر به ۴ رکن هسته‌ای برجام پایبند نیستیم
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در ادامه اظهار کرد: قسمت هسته‌ای برجام دارای ۴ رکن اساسی است که شامل میزان ذخایر، درصد غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژها و تحقیق و توسعه غنی سازی است و در این موارد ایران به منظور اعتمادسازی، برخی محدودیت‌ها را بین ۸ تا ۱۵ سال قبول کرده که یکی از آنها این بوده که درصد غنی‌سازی از ۳.۶۷ درصد بالاتر نرود. در گام اول این ارکان را گفتیم و دیگر پایبند نیستیم.
از این به بعد بنا به تشخیص و نیاز خودمان عمل می‌کنیم
وی اظهار کرد: به نظرم اصلاً در بخش فنی اعداد خیلی مهم نیست. آنچه اهمیت دارد تعهدات ایران است. اینکه میزان غنی‌سازی اورانیوم ۳۰۰ یا ۳۵۰ کیلو شود، تا این اندازه اهمیت ندارد که ایران الان اعلام کرده در این دو مقوله دیگر پایبند نیست و این مسئله اهمیت سیاسی و راهبردی خودش را دارد.
وی خاطرنشان کرد: میزان و عدد دیگر مهم نیست و بستگی به نیازهای سازمان انرژی اتمی دارد و خیلی مته به خشخاش گذاشتن چیزی را ثابت نمی‌کند. بنابراین پایبند به این محدودیت نیستیم و از این به بعد بنا به تشخیص و نیاز خودمان عمل می‌کنیم.