گاف بزرگ سریال «بازی تاج و تخت» یا اقدام هوشمندانه تبلیغاتی؟

عصر ایران ؛ کاوه معین‌فر - یکشنبه ۱۵ اردیبهشت قسمت چهارم از فصل آخر سریال محبوب «بازی تاج و تخت» یا گات، GOT مخفف (Game Of Thrones)  پخش شد، تنها چند ساعت زمان برد تا تصاویری از کاراکتر "دنریس تارگرین" در فضای مجازی پخش شود در حالی‌که یک لیوان قهوه استارباکس روی میزش قرار دارد و همه از گاف عجیب در طراحی صحنه سریال بگویند.

ماجرا به تایم ۱۷:۴۰ این اپیزود برمی‌گردد؛ جایی که در یک نما، لیوان قهوه‌ای از کمپانی معروف استارباکس روی میز ملکه اژدها نمایان شد. این اشتباه باعث شد هشتگ استارباکس به سرعت در شبکه‌های اجتماعی ترند شود و شوخی‌های بامزه‌ای به راه بیفتد.

نکته جالب برخورد طنز عوامل سازنده سریال، شبکه HBO و کمپانی استارباکس با این قضیه بود؛ برنی کالفیلد از تهیه‌کنندگان اجرایی این سریال در یک گفتگوی رادیویی از مخاطبان عذرخواهی کرد. او البته قبل از پوزش خود به شوخی تصریح کرد که این نشان دهنده این است که سرزمین «وستروس» اولین جایی بود که استارباکس وجود داشته است. او همچنین از استارباکس بابت تبلیغ ناخواسته برند آنها درخواست پول کرد.


کمپانی استارباکس نیز در یک واکنش توییتری نوشت: «ما از این شگفت زده‌ایم که ملکه چرا نوشیدنی اژدها را سفارش نداد.» اشاره این کمپانی به سری جدید نوشیدنی‌های خود با نام «اژدها» است که بدون آنکه از اساس به سریال ربطی داشته باشد، نامش در یک همزمانی جالب با این اشتباه به کاراکتر مادر اژدهایان مربوط شده است.

شبکه HBO نیز پس از گذشت یک روز به این ماجرا واکنش داد و در یک بیانیه مطبوعاتی طنز اعلام کرد: کافه لته‌ای که در اپیزود آخر نمایان شد یک اشتباه بود، ملکه دنریس دم‌نوش سفارش داده بودند!

شکی نیست در بسیاری از فیلم‌های بزرگ و معروف سینما گاف‌هایی از این دست وجود داشته است که در پایان این نوشتار به چند نمونه اشاره خواهیم کرد اما آیا این اتفاق حضور لیوان قهوه استارباکس واقعا یک گاف یا اصطلاحا سوتی عوامل معروفترین سریال حال حاضر جهان است یا یک حرکت تبلیغاتی هوشمندانه؟ 

هر کسی که آشنایی با روند تولید یک فیلم داشته باشد می‌داند که جا ماندن چنین لیوانی با چنین مشخصاتی، آن هم در سریالی به این حجم از عظمت و دقت در تولید، تقریبا محال است و بیشتر به شوخی می‌ماند.


بالفرض محال حتی اگر چنین سوتی هم رخ دهد (که باز تاکید می‌کنم غیر ممکن است)، در مرحله تدوین، صداگذاری، اصلاح رنگ و ... قطعا متوجه آن خواهند شد (چنانکه مخاطبان متوجه شدند)، در این زمان حذف این لیوان با استفاده از جلوه‌های کامپیوتری امروز بسیار کار ساده‌ای است، خصوصا در سریالی که حجم و کیفیت استفاده از جلوه‌های کامپیوتری به نوعی یک تحول در این صنعت ایجاد کرده است.

شواهد نشان می‌دهد که این گاف یک اقدام تبلیغاتی هوشمندانه است که برای هر 2 طرف داستان منفعت دارد. هم برای استارباکس و هم برای سریال و در نهایت شبکه HBO.

کدام شیوه تبلیغاتی می‌توانست در ظرف چنین زمان کوتاهی این اندازه انعکاس داشته باشد و ترند اول تمام دنیا شود؟ آیا تبلیغی به این بزرگی برای استارباکس و علی الخصوص معرفی سری جدید نوشیدنی‌هایش (اژدها) نیاز به چه مدت زمان و صرف چه مقدار هزینه داشت؟ و فارغ از این اتفاق آیا اساسا با تبلیغات‌ شناخته شده و معمول  اصلا می‌توانستند به این دستاورد کنونی برسند؟

اگرچه شاید این موارد مطرح شده فقط به نظر حدس و گمان باشد، اما یک شعار معروف در دنیای سرگرمی (اینترتیمنت) و سینما وجود دارد که می‌گوید: هیچ اتفاقی، اتفاقی نیست.

شاید از این لیوان قهوه استارباکس به عنوان یک گاف یا سوتی در سریال تاج و تخت یاد شود اما نگارنده بر این باور است که این اتفاق یک اقدام تبلیغاتی جالب برای برندسازی یک محصول بوده است. 

چند نمونه از اشتباهات موجود در فیلم‌های سینمایی معروف:

فیلم سینمایی دزدان دریایی کارائیب

حضور یک مرد با کلاه و تی‌شرت امروزی در یک صحنه از فیلم بسیار جار و جنجال به راه انداخت.

فیلم سینمایی «نجات سرباز رایان» (Saving Private Ryan)

فیلم ساخته استیون اسپیلبرگ کارگردان نام آشنای هالیود است، داستان این فیلم در طول نبرد نرماندی در جنگ جهانی دوم اتفاق می‌افتد. در این فیلم صحنه ای وجود دارد که در آن کاپیتان میلر در حال تیراندازی به سربازان دشمن است، در این صحنه یک موتورسیکلت قرار دارد که مدل آن متعلق به سال 1963، یعنی حدود 20 سال پس از واقعه جنگ جهانی دوم است.

فیلم سینمایی فارست گامپ

در فیلم معروف رابرت زمکیس هم در صحنه ای که فارست جِنی را ملاقات می‌کند، در یک صحنه در 2 پلان مختلف می بینیم که اتو بخار پشت سر جنی خود به خود حرکت کرده و تغییر حالت می‌دهد.

فیلم سینمایی مالکوم ایکس

گاهی اوقات این اشتباهات فقط تصویری نیست مثلا در این فیلم خانه مالکولم ایکس منفجر شده و آتش می‌گیرد و او فریاد می‌زند و می‌خواهد کسی به 911 زنگ بزند...

اما سرویس خدمت رسانی 911 در آمریکا تا قبل از سال 1968 وجود نداشت و زمان مربوطه در این فیلم مربوط به سه سال قبل (1965) است.