اینستاگرام برای ایرانیان تا چه اندازه مهم است؟

عصرایران؛ احسان‌محمدی - اینستاگرام کریستیانو رونالدو با 153 دنبال‌کننده نهمین کشور پرجمعیت دنیاست! یعنی بیشتر از جمعیت کشورهایی چون ژاپن، ایران، فرانسه، آلمان، اسپانیا، آرژانتین و ... سلنا گومز و آریانا گرانده و کیم کارداشیان چند چهره موسیقی و ورزش با فاصله اندک در تعقیب او هستند.

در حالیکه گفته می‌شود قریب به 50 میلیون ایرانی از پیام‌رسان تلگرام استفاده می‌کنند، استقبال از اینستاگرام هم در حال افزایش است. تلگرام بیشتر متن‌محور است و علیرغم فیلتربودن کماکان مورد علاقه ایرانیان است اما طیف وسیعی از مردم بیشتر وقت خود را در اینستاگرام می‌گذرانند. پلتفرمی که به دلیل عکس و ویدئو محور بودن برای هر قشر سنی و تحصیلی جذابیت های وسوسه‌کننده ای دارد.

بر اساس آمار منتشره ایرانیان هشتمین کشوری هستند که بیشتر صفحه را در اینستاگرام ساخته‌اند. آخرین آمار:

1 – آمریکا با جمعیت تقریباً 333 میلیون نفر / 121 میلیون عضو

2- هند با جمعیت تقریباً 1 میلیارد و 311 میلیون نفر/ 71 میلیون عضو

3- برزیل با جمعیت تقریباً 220 میلیون نفر/ 64 میلیون عضو

4- اندونزی با جمعیت تقریباً 265 میلیون نفر / 59 میلیون عضو

5- ترکیه با جمعیت تقریباً 85 میلیون نفر/ 37 میلیون عضو

6- روسیه با جمعیت تقریباً 133 میلیون نفر/ 32 میلیون عضو

7- ژاپن با جمعیت تقریباً 125 میلیون نفر / 25 میلیون نفر عضو

8- ایران با جمعیت تقریباً 85 میلیون نفر / 24 میلیون نفر عضو

9- انگلستان با جمعیت تقریباً 65 میلیون نفر/ 23 میلیون نفر عضو

10- مکزیک با جمعیت تقریباً 123 میلیون نفر/ 23 میلیون نفر عضو

در کشور چین با جمعیت بالغ بر 1 میلیارد و 380 میلیون نفر، مردم این کشور عموماً از Weibo، We chat، کیوکیو و ... که نسخه های جایگزین و بومی شبکه‌های اجتماعی هستند استفاده می‌کنند.

بر اساس آمار ارائه شده هر فرد ١٥ساله و بیش‌تر در ایران به طور متوسط ١ساعت و ٤دقیقه در روز در شبکه‌های اجتماعی حضور دارد. با آنکه سیاسیون بیشترین تمرکز خود را بر تلگرام گذاشته‌اند و بیشتر دغدغه «خبر» دارند که بر تحولات سیاسی اثرگذار است، به نظر می‌رسد اینستاگرام بیشترین نقش را در ایجاد ذائقه و تغییر سلیقه‌ها در میان جامعه است.

سادگی و سهل‌الوصول بودن، بی‌نیازی به فیلترشکن، درک آسان‌تر عکس و ویدئو توسط مخاطبین با هر اندازه سواد، تنوع و گستردگی، اقناع کنجکاوی به عنوان یکی از اساسی‌ترین خصلت‌های بشری و لذت سرک کشیدن در دنیای خصوصی دیگران از مهمترین عوامل همه‌گیر شدن اینستاگرام است.

در این میان اینستاگرام زمینه‌ساز تولید و گسترش بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی شده‌است. در واقع هر فروشنده اینترنتی می‌کوشد در این پلتفروم تبلیغ کند و مشتری‌هایش را از این دریای 25 میلیون نفری به تور بیندازد.

برخی از چهره‌های پرهوادار اینستاگرام که اصطلاحاً به آنها شاخ می‌گویند گاهی برای یک پست تا 50 میلیون تومان تقاضا می‌کنند و یک استوری که فقط 24 ساعت دوام دارد را بالاتر از 5 میلیون تومان می‌فروشند.

مثل همیشه دم دست‌ترین واکنش به همه‌گیر شدن یک شبکه اجتماعی یا رسانه، فیلترکردن آن است و چندی است مدام زمزمه‌هایی در خصوص فیلتر کردن اینستاگرام شنیده می‌شود و لابد عده‌ای هم پیشنهاد داده‌اند که ما می‌توانیم نمونه بهتر آن را بسازیم و همه مردم استفاده کنند کافی است بودجه بدهید و حمایت کنید. مثل آن همه پیام رسان که ساختند و تبلیغ کردند و یخ‌شان نگرفت و دقت نکردند که مخاطب بیش از امکانات به «اعتماد» فکر می‌کند.

به نظر می‌رسد اینستاگرام از سوی خبرگزاری‌ها و چهره‌های سیاسی-اجتماعی چندان جدی گرفته نمی شود یا فعالیت در آن را دون شان خود می دانند و ترجیح می دهند به «توئیتر» بروند اما رها کردن 25 میلیون مخاطب خطاست. در بازار شام اینستاگرام ایرانی لازم است کسانی محتوا تولید کنند. نه از آن محتواهای دستوری که مقاومت مخاطب را در پی دارد، بلکه اهل رسانه و قلم به جای اینکه تمام تخم‌مرغ‌هایشان را در سبد توئیتر و تلگرام قرار دهند، خوب است به این قشر عظیم و رها شده توجه بیشتری کنند.

پیگیری اخبار سیاسی و اجتماعی ممکن است دغدغه درجه اول مخاطب اینستاگرامی نباشد اما فروشنده‌های باهوش و اهل خرد می‌توانند و لازم است که اینجا هم سرمایه‌گذاری کنند. رها کردن 25 میلیون نفر مشتری بالقوه خطای بزرگی است.