عصر ایران؛ محسن ظهوری ـ آفت، شفتالو، لوله، گشنه. اینها، تنها برخی از اسامی عجیب و غریبی است که توسط هموطنانمان روی بچههایشان گذاشته شده. اسامی ناآشنا و حتی خندهداری که در آینده میتواند باعث مسخره شدن فرد شود.
سازمان ثبت احوال چند سالی است که اعلام کرده به والدین اجازه گذاشتن اسامی بیمعنی یا توهینآمیز روی فرزندانشان نمیدهد. هر از چند گاهی فهرستی از اسامی نامتعارف درخواست شده منتشر و قوانین تازهای برای ثبت اسم اعلام میکند. اما همچنان و هر سال، اسامی عجیب تازهای است که به دفاتر این سازمان اعلام میشود تا روی شناسنامه بچهها ثبت شود.
گرچه برخی از این اسامی به گوش ما عجیب یا بیمعنی است، اما نمیتوان همه این نامها را در رده اسامی نامتعارف گنجاند. برخی نامها ریشه در جغرافیا و فرهنگ محل تولد کودک دارد. این اسامی از روی نام حیوانات، میوهها و اتفاقات مشهور آن منطقه میآید. برخی از این نامها می توانند در منطقه خود متعارف و عادی باشند. مثلا نام پنبه، در منطقهای که محصول اصلیاش پنبه باشد.
از اوایل سال ۷۰، ثبت احوال سعی کرده تا مانع نامگذاریهای غیرمتعارف و عجیب و غریب شود. در این راه تا حدودی هم موفق بوده، اما هر سال نامهای تازهای توسط والدین ارائه میشود و فهرست اسامی عجیب و غریبها طولانیتر میشود.
ثبت احوال در اقدام تازهاش برای جلوگیری از ثبت این اسامی، تصمیم گرفته «کمیته نام» ایجاد کرده تا اسامی پیشنهادی خانوادهها در این کمیته بررسی شود. اما این کمیته تا چه اندازه با فرهنگ و گویش و جغرافیای بومی همه اقوام آشناست؟ چطور تشخیص میدهد که نام حشرهای مثل پروانه که نماد زیبایی است و در طول زمان متعارف شده، برای اسمگذاری مناسب است و نام گرگ که در مناطق مختلف ایران صفتهای کاملا متفاوتی را به ذهن میآورد، ممنوع باشد؟ اگر این کار ثبتاحوال سلیقهای پیش برود، ساخت اسامی جدیدی که مانند اسامی امروز به مرور متعارف شدهاند، از بین خواهد رفت.
نام نیکو از حقوق فرزند است