عصرایران؛ مجله تصویری سلاح- پوشش ضد بمب و یا یا لباس مقاوم در برابر انفجار، نوعی زره سنگین است که بدن نیروهای نظامی را علیه فشار وارده در اثر انفجار بمب ها و همچنین برخورد ترکش های حاصل از آن محافظت می کند. لازم به ذکر است که مخاطب اصلی این پوشش های مخصوص، پرسنل آموزش دیده میدان های نبرد هستند. برخلاف زره های بالستیک که بیشتر بر قسمت هایی نظیر سر و تنه تمرکز می کنند، لباس ضد بمب تمامی اعضای بدن یک فرد نظامی در بر می گیرد چرا که در صورت انفجار، ترکش های حاصله همه نقاط بدن را تهدید خواهند کرد.
بخش هایی از لباس ضد بمب با هدف حداکثر حفاظت ممکن، هم پوشانی دارند. بدین ترتیب این پوشش منحصر به فرد از راه های مختلفی زندگی یک سرباز را نجات می دهد. به عنوان مثال پرتابه های ناشی از انفجار بمب های گوناگون، توسط لباس منحرف شده و آسیبی متوجه فرد نخواهد شد. علاوه بر این، انرژی موج انفجار تا حد قابل توجهی گرفته می شود و نیروی تجهیز شده به پوشش ضد بمب شوکی جزئی را احساس می کند. اکثر لباس های ضد بمب از جمله مدل های پیشرفته تر، با استفاده از موادی مانند لایه های کولار، فوم و پلاستیک ساخته می شوند تا عملکرد مورد نظر تامین شود.
برای به حداکثر رساندن دقت کاربر، لباس ضد بمب فاقد دستکش است. این موضوع سبب شده تا نیروی نظامی با راحتی بیشتری بتواند کار های یدی را انجام دهد. البته بزرگ ترین عیب فقدان دستکش نیز، عدم محافظت کامل از دست ها و حتی قسمت هایی از ساعد خواهد بود. با این وجود پوشش های ضد بمب در ماموریت های شناسایی، شرایط بحرانی و همچنین نبرد های خطرناک که احتمال استفاده از بمب های انفجاری بالا است، کاربرد زیادی دارند. جالب است بدانید که امکان محافظت در برابر اثرات حرارتی ناشی از انفجار بمب ها و یا هرگونه عوارض ثانویه دیگر هم وجود خواهد داشت. این در حالی است که قابلیت حرکتی فرد تحت هیچ شرایطی از بین نرفته و می تواند با کارایی بالایی در میدان نبرد حضور یابد.
تاریخچه
پوشش های ضد بمب مدرن امروزی ریشه در جنگ جهانی دوم، زمانی که نیروی هوایی آلمان نازی حملات بمبی خود در خاک بریتانیا را افزایش داده بود، دارند. این بمب ها پس از آزاد سازی از هواپیما های نازی حدودا چند فوت در زمین نفوذ می کردند و در اصل منفجر نشده باقی می ماندند. بدین ترتیب آموزش نیروهای نظامی برای خنثی سازی بمب های مذکور بدون انفجار آن ها اهمیت بالایی یافت. در تصاویر قدیمی که از خنثی سازی های اولیه بمب های منفجر نشده موجود است، فرد مورد نظر هیچ گونه پوشش محافظتی به تن ندارد. حتی گاهی اوقات پیراهن نیز نداشته اند تا بتوان بهتر با گرمای ساطع شده از دستگاه کنار آمد! بدیهی است که شماری از این پرسنل دوره دیده حین خنثی سازی بمب ها جان می باختند. این گونه بود که نخستین لباس ضد بمب طراحی شد.
اولین پوشش ضد بمب متشکل از ماده کولار و صفحات زرهی (فلز یا فیبر های پلیمری تقویت شده) بوده است. هدف اصلی از طراحی لباس های نام برده، محافظت از نیروی نظامی در مقابل اصابت ترکش های انفجاری عنوان می شود. در اواسط دهه 1990 میلادی تحقیقات نشان داد که مواد مذکور به تنهایی تاثیر کاملی علیه موج های انفجاری نداشته و حتی ممکن است منجر به انسداد ریوی و دیگر جراحات داخلی مرگبار شوند. اما این مشکل در لباس های ضد بمب مدرن تا حد زیادی رفع شده است. لایه های مختلف کولار، فوم و فیبر های پلیمری تقویت شده نه تنها موج های انفجاری را منحرف می کنند، بلکه از اصابت ترکش ها نیز به بدن فرد ممانعت به عمل می آورند.
اغلب در محتویات دستگاه های انفجاری دست ساز، مواد شیمیایی و یا بیولوژیک نیز یافت می شود. این نکته منتج به پیشرفت های مهمی در زمینه طراحی لباس ها و کلاه های ضد بمب شده است. به عنوان مثال یک پوشش ضد بمب مدرن، در برابر انواع مواد شیمیایی و بیولوژیکی علاو بر تهدیدات انفجاری سنتی مقاوم است. البته مدتی است که استاندارد های حفاظتی خاصی برای این محصولات نظامی در نظر گرفته شده و همه تولید کنندگان ملزم به رعایت آن هستند.
در واقع کمپانی های سازنده باید به بیش از تک فاکتور محافظت توجه کنند. مهارت های حرکتی مناسب یکی دیگر از ملزومات اصلی لباس های ضد بمب به شمار می رود. از جمله عوامل مهم دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محافظت حداکثری از مغز و نخاع در برابر موج انفجار
- حفاظت گرمایی قابل قبول
- آزادی حرکت برای عملکرد موثر
- محدودیت وزنی مورد قبول
- قابلیت درآوردن سریع لباس به خصوص در شرایط اورژانس پزشکی
- محافظت مطلوب به منظور حذف نیاز به استفاده از کلاه مخصوص
محافظت
تحقیقی که در اواسط دهه 1990 در بریتانیا انجام شد، نشان داد که صفحات زرهی قابلیت مناسبی برای محافظت از ریه ها ندارند. در مقابل لایه ای با تراکم پایین مانند فوم، می تواند موثر واقع شود. با این وجود آگاهی از فرکانس امواج انفجاری با هدف ارائه حداکثر محافظت (به ویژه در مورد ریه ها) اهمیت زیادی خواهد داشت و به یک طراحی بهتر کمک خواهد کرد.
اگرچه لباس های ضد بمب مزایای زیادی دارند، چندین عیب بزرگ نیز متوجه آن ها است. یکی از اصلی ترین این معایب، وزن بالای لباس (گاها تا 81 پوند و یا بیشتر) خواهد بود. از طرفی مواد به کار رفته در ساخت لباس ضد بمب، نمی توانند گرمای آزاد شده توسط بدن فرد را تخلیه کنند و نتیجه آن به صورت استرس گرمایی خود را نشان می دهد. این موضوع منجر به بیماری و کاهش توان فرد برای انجام ماموریت خود می شود.
مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.