تشکیل سنگ های کریستالی کوچک در کیسه صفرا باعث به وجود آمدن بیماری به نام سنگ کیسه صفرا می شود.
معمولارسوب
کلسیم و کلسترول، هسته ی اصلی سنگ کیسه صفرا را تشکیل می دهد هرچند وجود
سنگ در کیسه صفرا غالبا بدون علامت است، ولی با انسداد مجرای کیسه صفرا
(سیستیک داکت) می تواند سبب درد، التهاب و عفونت های شدید در بیمار شود.
اگر
چه راه مطمئنی برای پیشگیری قطعی از ایجاد سنگ کیسه صفرا وجود ندارد، ولی
توصیه های تغذیه ای و انتخاب سبک زندگی مناسب و بهداشتی، شانس ابتلا به این
بیماری را کمتر می کند.
دکتر جواد غروبی فوق تخصص جراحی عمومی و دانشیار دانشگاه در گفت و گو با
عصر ایران راهکار هایی برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه صفرا ذکر کرده است که این راهکار ها به این شرح است.
انتخاب رژیم غذایی مناسب با اجتناب از مصرف چربی های اشباع شدهجنس
حدود 80 در صد سنگ های کیسه صفرا کلسترولی است. اشباع شدن کلسترول در مایع
صفراوی منجر به تشکیل کریستال های کلسترولی شده و هسته ی اولیه ی سنگ کیسه
صفرا را ایجاد می کند بنا براین با کاهش مصرف چربی های اشباع شده شانس
ابتلا به این بیماری به طور محسوسی کاهش می یابد.
مواد غذایی دارای کلسترول بالا شامل گوشت قرمز، سوسیس، کالباس، غذای چرب، پیتزا، کره و غذاهای سرخ کردنی است.مصرف چربی های غیراشباع شده در رژیم غذایی
مصرف
چربی های اشباع شده سبب تشکیل سنگ کیسه صفرا می شود. پرهیز ازمصرف مواد
غذایی دارای چربی اشباع و جایگزینی با چربی های غیر اشباع ، به دلیل خالی
نگه داشتن کیسه صفرا باعث کاهش میزان ابتلا به سنگ می شود.
مصرف روزانه دو قاشق غذاخوری روغن زیتون شانس ابتلا به سنگ کیسه صفرا را کاهش می دهد.
میوه "آووکادو" یک منبع چربی مفید برای انسان است زیرا جذب مواد غذایی مفید از دستگاه گوارشی را تسهیل می کند.
استفاده
ازدانه های گیاهی، کدوحلوایی، روغن آفتاب گردان و دانه کنجد در رژیم غذایی
سبب کاهش سطح کلسترول می شود مصرف آجیل نیز می تواند باعث کاهش سطح
کلسترول خون شود.همچنین مصرف گوشت ماهی علاوه بر کاهش سطح کلسترول باعث
افزایش امگا 3 می شود.
مصرف مواد حاوی فیبر در برنامه ی غذاییمطالعات
متعدد بیانگر این واقعیت است که شانس ابتلا به سنگ کیسه صفرا در افرادی که
رژیم غذایی پر فیبر دریافت می کنند، به میزان چشمگیری کاهش یافته است.
استفاده
از غلاتی مانند گندم و جو علاوه بر افزایش دریافت فیبر، اثر مطلوبی در
کاهش سطح کلسترول خون دارد. مصرف انواع لوبیا.، برنج قهوه ای ، دانه های
گیاهی و آجیل با توجه به فیبر فراوان نقش پیشگیری در ایجاد سنگ کیسه صفرا
دارند.نوشیدن آب فراوان در طول روزنوشیدن زیاد آب باعث رقیق شدن مایعات بدن و دفع سموم آن می شود. در یک فرد بالغ نوشیدن 8 لیوان آب در 24 ساعت توصیه می شود.
تغییر سبک زندگیانجام ورزش منظم به علت پیشگیری از چاقی سبب کاهش میزان ابتلا به سنگ کیسه صفرا می شود.
مطالعات
نشان داده است که وزن مناسب و ورزش منظم اثر پیشگیرانه دارد. البته کاهش
وزن به صورت ناگهانی می تواند فرد را مستعد ابتلا به سنگ کیسه صفرا کند.
علائم سنگ کیسه صفرا را بدانید گاهی
حتی با داشتن سبک زندگی مناسب و تغذیه ایده آل هم امکان ابتلا به سنگ کیسه
صفرا وجود دارد و لذا باید علائم مربوط به آن را بدانید.
سنگ کیسه صفرا اغلب بدون علامت است ولی در صورت وجود علائم زیر به پزشک خود مراجعه کنید:
--- درد ناگهانی و سریع در قسمت فوقانی و راست شکم
--- درد نسبتا شدید قسمت میانی شکم با انتشار به شانه ی راست
--- تهوع و استفراغ، ناراحتی های گوارشی مانند نفخ، پرگازی وسوهاضمه
در این بیماری گاهی علائم شدیدتر بوده و ویزیت اورژانسی و انجام اقدامات تشخیصی و درمانی ضرورت دارد. این علائم شامل
زردی، تب و درد شدید شکمی است.معمولا آزمایش خون، سونوگرافی و آندوسکوپی برای تشخیص این بیماری صورت می گیرد.
راهکارهای درمانی
3 مسیر درمانی برای سنگ کیسه صفرا وجود دارد
1- صبر و انتظار در بیماران بدون علامت که حدود یک سوم تا یک دوم مبتلایان به سنگ کیسه صفرا را تشکیل می دهند.
2-درمان غیر جراحی، دارویی و استفاده از سنگ شکن به علت احتمال عود زیاد معمولا توصیه نمی شود.
3-جراحی
باز یا لاپاراسکوپیک، درمان مناسب برای بیماران علامت دار است. تنها عارضه
ی برداشتن کیسه صفرا همراه با سنگ داخل آن، گاهی اسهال است که معمولا
خودبه خود و یا با درمان دارویی کنترل می شود.