دانشگاه هنر اسلامی تبریز به ریاست دکتر محمدعلی کی‌نژاد یکی از پیشگامان طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌های کشور است که عضویت ریاست دانشگاه در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و اجرائی‌کردن خط فکری وی به هر قیمتی در دانشگاه تحت سیطره وی، گریبانگیر بسیاری از دانشجویان این دانشگاه شده است.
به گزارش شرق، این دانشگاه از سال ١٣٧٨ تأسیس شده و اساسنامه آن نیز بر تفکیک جنسیتی استوار است. مسئولان این دانشگاه به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده‌اند که حتی دانشجویان دختر و پسر در یک ترم وارد دانشگاه نشوند. یعنی دانشجویان پسر در نیمسال اول سال تحصیلی سر کلاس‌ها حاضر می‌شوند و دانشجویان دختر در نیمسال دوم!
اما این تفکیک جنسیتی تا شش‌ماه گذشته شامل حال کانون‌ها و انجمن‌های دانشجویی این دانشگاه نبوده، یعنی دانشجویان می‌توانستند لااقل در کلاس‌های فوق‌برنامه با هم تعامل داشته باشند؛ اتفاقی که نزدیک به دو ترم است که دیگر نمی‌افتد و دانشجویان دانشگاه هنر که بیش از دانشجویان دیگر نیازمند کارهای گروهی هستند، حتی در کلاس‌های فوق‌برنامه هم نمی‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند.
مرجان، دانشجوی رشته معماری دانشگاه هنر و معماری تبریز، درباره این طرح به «شرق» می‌گوید: «کلا دکتر کی‌نژاد اخلاق‌های خاص خودش را دارد و شاید برای همین است که از دانشگاه هنر اسلامی تبریز که جزء زیباترین دانشگاه‌های کشور است، هیچ خبری نیست.
رئیس دانشگاه ما دکتر محمدعلی کی‌نژاده از سال ٧٤ ریاست این دانشگاه را برعهده دارد و اگر یک جست‌وجوی کوچک بکنید متوجه می‌شوید که چرا اصولا صدایی از دانشگاه ما درنمی‌آید. شرایطش خاص است؛ با اینکه به‌جرئت یکی از زیباترین دانشگاه‌های کل کشور است، کسی آن را نمی‌شناسد...».
مرجان در ادامه می‌گوید: «تابه‌حال اعتراضات بسیاری به‌صورت پراکنده به این طرح به‌صورت فردی و گروهی شده است و ریاست دانشگاه و افراد تحت امر ایشان با جواب‌های سرسری مانع از ادامه بحث و پیگیری در این مورد شده‌اند. ایشان در جواب اعتراضات ما می‌گویند: بروید ازدواج کنید، اگر با این مسئله مشکل دارید، انصراف بدهید و جای دیگری درس بخوانید، با این طرح می‌توانیم دوبرابر بودجه تعیین‌شده از وزارت بودجه بگیریم، سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی امکانات بیشتری به دانشگاه‌های تفکیک جنسیتی ارائه می‌دهند و البته بحث در این مورد به‌صلاح دانشگاه نیست...».
حسین قاسم‌زاده، دبیر کانون فیلم و عکس دانشگاه هنر اسلامی تبریز، نیز در گفت‌وگو با «شرق» درباره وضعیت کانون‌های این دانشگاه می‌گوید: «ما بعد از سال ٩١ پیگیر یک‌سری مطالبات حقوقی و فرهنگی دانشگاه شدیم. دوسال بود که کانون فرهنگی و چندین کانون دیگر ما را بسته بودند. ما چندین‌بار پیشنهاد تشکیل کانون دادیم که البته اجازه راه‌اندازی آن را به ما ندادند.
ما هم تصمیم گرفتیم یک‌بار دیگر کانون فیلم و عکس را برپا کنیم. در این سه، چهارسال بررسی کردیم و متوجه شدیم هیچ مشکل شرعی‌ای در اثر اختلاط در کانون‌ها به وجود نیامده است که بخواهند تفکیک جنسیتی کنند». قاسم‌زاده تأکید می‌کند: «من با اینکه دبیر کانون فیلم و عکس بودم، هیچ‌گاه اجازه نداشتم مهر کانون را داشته باشم.
یعنی عملا گرفتن بودجه و هزینه‌کردن آن با امور فرهنگی بود اما نامه‌ها به اسم من به وزارت علوم می‌رفت! اما من هیچ‌وقت یکی از نامه‌ها را نه امضا کرده بودم و نه پیگیر آن بودم».
قاسم‌زاده درباره طرح تفکیک جدید دانشگاه هنر اسلامی تبریز نیز می‌گوید: «دانشگاه ما از ابتدا تفکیک جنسیتی بوده. مسئولان دانشگاه، دختران را نیمسال دوم ثبت‌نام می‌کنند. مثلا ورودی‌های ٩٠، اگر دختر باشند به‌هیچ‌عنوان مهرماه وارد دانشگاه نمی‌شوند و باید بهمن‌ماه بروند. مثلا برای رشته طراحی صنعتی که نیمه‌متمرکز است، شما اگر پسر باشید و ورودی بهمن باشید، چون بهمن دخترها وارد دانشگاه می‌شوند باید یک‌سال خانه‌نشین شوید و با ورودی ٩١ و پسرها وارد دانشگاه شوید.
الان هم کلاس‌های فوق‌برنامه را جدا کرده‌اند... بعد از ترم یک، دانشجو برای اینکه عقب نیفتد مجبور می‌شود با جنس مخالف کلاس بردارد، به شما اجازه می‌دهند با دخترها واحد بردارید، اما قانونی درست کرده‌اند که اگر مثلا در یک ترم پسری با دخترها کلاس بردارد، نمی‌تواند حتی اگر معدلش ٢٠ باشد بیشتر از ١٢ واحد بردارد.
اما با این وضع کانون‌ها هنوز به مشکلی نخورده بودند و در آیین‌نامه‌ها کانون‌ها تفکیک نداشتند تا اینکه از شش‌ماه پیش اعلام کردند که باید برنامه کانون‌ها و انجمن‌ها به‌صورت جداگانه برگزار شود. ما قرار گذاشتیم و چندین‌بار درخواست قانونی کردیم که حداقل به ما توضیح بدهید که چه بلایی بر سرمان آمده، اما به ما گفتند از بالا به ما دستور داده‌اند و این خواسته ما نیست.
اما ما پیگیری کردیم و متوجه شدیم وزارت علوم چنین بندی ندارد و دانشگاه‌های دیگر همان روال قبلی را دارند». قاسم‌زاده با تأکید بر اینکه این طرح عملا باعث تعطیل‌شدن کانون‌های این دانشگاه می‌شود، تأکید می‌کند: «ما حدود هزارو ٢٠٠ دانشجو داریم. از بین آنها چندصد دانشجو غیرفعال هستند و علاقه‌ای به فعالیت فوق‌برنامه ندارند.
ما از بین این ٢٠٠-٣٠٠ نفرباقی‌مانده اگر بخواهیم تشکیل کانون‌های جداگانه هم بدهیم دیگر هیچ کانونی به حدنصاب برای تشکیل نخواهد رسید».
حجت‌الاسلام شربیانی، معاونت فرهنگی دانشگاه علم و هنر اسلامی دانشگاه تبریز، درباره طرح تفکیک جنسیتی در کلاس‌های فوق‌برنامه دانشگاه هنر اسلامی تبریز به «شرق» می‌گوید: وقتی دانشگاهی تفکیک جنسیتی دارد، قطعا باید فعالیت‌های فرهنگی‌اش هم تفکیک باشد. نمی‌شود کلاس‌های ما جدا باشد اما برنامه‌های فرهنگی جدا نشود، اما باوجوداین دانشگاه ما تا چندین‌ماه پیش کلاس‌های فوق‌برنامه را به‌صورت کلاس‌های مختلط برگزار می‌کرد، اما بعدا یک عده از دانشجویان به این مسئله اعتراض کردند.
بعضی دانشجوها اعتراض کردند یا کلاس‌ها را هم با هم ادغام کنید، یا کلاس‌های فوق‌برنامه را هم جدا کنید. خب این دلیل درست بود و دانشگاه ما هم براساس قوانین خاص خودش که در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده، دچار مشکل قانونی شد. به همین خاطر ما تفکیک انجمن‌های علمی و فرهنگی را در برنامه گذاشتیم».
شربیانی در ادامه می‌افزاید: «اوایل، دانشجویان به این قضیه اعتراض داشتند. ما هم مشکلی نداشتیم که با هم فعالیت کنند ولی چون مشکلات قانونی پیش آمد، ما مجبور شدیم به تفکیک تشکل‌ها براساس اساسنامه دانشگاه تن دهیم. بنابراین ما وزارت علوم را در جریان قرار دادیم و انصافا وزارت علوم بودجه‌ای جداگانه را برای کانون‌ها و انجمن‌ها در نظر گرفت و این تفکیک اتفاق افتاد. اما تأکید می‌کنم دانشجویان در برخی فعالیت‌ها می‌توانند درخواست فعالیت مشترک بدهند.
مثل تئاتر و مثل بعضی برنامه‌هایی که نیاز است نمایشگاه بگذارند. دانشگاه هنر اسلامی تبریز به‌هیچ‌عنوان با فعالیت مشترک دانشجویان مخالفتی ندارد و اگر آنها درخواست فعالیت مشترک بدهند با آن موافقت خواهد شد.
اما به‌طورکلی این دانشگاه تفکیک جنسیتی است و اینها اصلا از لحاظ ترمی هم با یکدیگر تطابق ندارند و برای همین اینها جداگانه فعالیت‌هایشان را شروع کرده‌اند اما می‌توانند در برخی جنبه‌های علمی هم کارهای مشترکی داشته باشند». معاون فرهنگی دانشگاه هنر اسلامی تبریز با تأکید بر اینکه هیچ فشاری از بالا برای این تفکیک وجود نداشته، درباره دلیل تفکیک کلی دانشگاه می‌افزاید: «اصلا از اول این دانشگاه اساسنامه‌اش همین بوده و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تصمیم به تفکیک اولیه گرفته و دلیلش را باید از آنها پرسید.
قطعا آنها دلایل منطقی دارند و شاید بد نباشد اگر بدانید در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، الان تمام دانشگاه‌هایی که می‌خواهند تأسیس کنند، برنامه براساس تفکیک جنسیتی است.
شما می‌توانید از دبیر شورا، آقای مخبردزفولی، سؤال کنید و قطعا ایشان تأیید می‌کنند که مجوز برای تأسیس دانشگاه جدید داده نمی‌شود مگر آنکه تفکیک جنسیتی در آن در نظر گرفته شود. این تفکیک جنسیتی هم در دنیا آزمایش شده و امتحانش را به‌خوبی پس داده و این دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های موفق‌تری هستند».