تذكر رسمي از «قم» به «تهران». تذكرها در نامه‌هاي محرمانه از جامعه مدرسين حوزه علميه قم به دو مقصد رفته است؛ يكي ميدان پاستور تهران، «نهاد رياست‌جمهوري» و ديگري ميدان بهارستان، «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي».
به گزارش اعتماد، تذكرها اما تنها از طريق نامه‌هاي محرمانه نبوده است بلكه پيك‌هايي هم از قم به تهران آمده‌اند، تذكرها را شفاها و حضورا به رييس‌جمهور منتقل كرده‌اند، رييس‌جمهور تذكرها را شنيده و جهت اصلاح، دستورات لازم را داده است.
همان پيك‌ها و نامه‌هايي كه در دولت سابق از قم به تهران ارسال مي‌شدند و كسي به آنها توجهي نمي‌كرد حالا گوش شنوايي در تهران دارند. اين اما نخستين تذكر جامعه مدرسين حوزه علميه قم نيست.
يك سال و دو ماه پيش آيت‌الله محمد يزدي، رييس اين تشكل كه همچون حالا رييس مجلس خبرگان رهبري نبود از تذكرات جامعه مدرسين به رييس‌جمهور خبر داده بود. تذكرها بيشتر اما فرهنگي به نظر مي‌رسد.
هرچند نه كسي در دولت تمايلي به علني كردن آنها دارد و نه كسي از جامعه مدرسين تمايلي به علني كردن محرمانه‌ها، اما يك موضوع مشخص است. رابطه اين دولت با قم شبيه رابطه دولت سابق با اين شهر نيست.
حالا حسن روحاني در روزهايي كه وارد سومين سال از فعاليت خود شده است در كنار همه حمايت‌هايي كه از مراجع و علماي قم داشته تذكرهايي هم شنيده و تلاش كرده آنها را عملياتي كند. تذكراتي كه علماي قم به دليل سبك رفتاري مسوولان دولت سابق از بيان‌شان نااميد شده بودند و حالا اميد از دست رفته‌شان را دوباره پيدا كرده‌اند.
نامه‌ها و پيك‌هاي محرمانه قم اما از يك سال پيش آغاز شده‌اند و دولتي‌ها هيچ‌وقت از اين تذكراتي كه به گفته علما از آن استقبال هم مي‌شده است حرفي نزده‌اند. «قم» در طول دو سال و نيم اخير بعد از تهران مهم‌ترين شهر براي دولتي‌ها بوده است.
كمتر هفته‌اي است كه به پايان برسد و يك پيك از تهران به قم نرود. مذاكرات هسته‌اي كه در جريان بود اطلاع‌رساني به علما و مراجع از طريق همين پيك‌ها از معاون گرفته تا وزير انجام مي‌شد و همين ارتباط مستمر باعث حمايت‌هاي مستمر مراجع در اين سال‌ها شده است.
حالا با توجه به استقبال دولتي‌ها به نظر مي‌رسد تذكرات قم چه در قالب نامه‌اي با لوگوي محرمانه و چه از طريق پيك‌هاي حضوري روندي ادامه‌دار باشد.
نخستين تذكر رسمي
نخستين بار كه تذكرات جامعه مدرسين حوزه علميه قم به رييس‌جمهور علني شد تيرماه ٩٣ بود كه آيت الله محمد يزدي در يك گفت‌وگو اعلام كرد: «در اين اواخر، جامعه مدرسين چند تذكر به رييس‌جمهور محترم داده است.
ولي من مطمئنم اگر آقاي رييس‌جمهور توجه نكند، جامعه مدرسين، همين مواردي كه محرمانه و فوق محرمانه تذكر داده شده را ممكن است رسما تذكر بدهد. روزي هم ممكن است رودرروي همديگر قرار بگيرند.
نمونه‌هايي در دوره احمدي‌نژاد وجود داشت و اقدامات لازم انجام گرفت.» وي در بخش ديگري از اين مصاحبه اظهار كرد: همان روحانيوني كه كمك كرده بودند و براي آقاي احمدي‌نژاد از آبروي‌شان مايه گذاشته بودند، به او تذكر دادند ولي گوش نكرد.
در حقيقت در ماه‌هاي آخر، اعتبار او به سختي آسيب ديد. همان روحاني محترمي كه واقعا براي روي كار آمدن آقاي احمدي‌نژاد هزينه كرده بود و شخصيت و آبرويش را صرف كرده بود، وقتي ديد كه حرف گوش نمي‌دهد، همان روحاني محترم وارد بحث شد و گفت براي من احمدي‌نژاد ملاك نيست، دين خدا ملاك است. شنوندگان متوجه شدند كه احمدي‌نژاد تا زماني كه با مسائل دين همراه باشد با او همراهند.»
نامه محرمانه و ارسال پيك از قم به تهران
خبر تذكرهاي محرمانه قم به دولت را آيت‌الله مقتدايي، دبير شوراي عالي حوزه‌هاي علميه سراسر كشور داده است.
او در گفت‌وگويش با خبرآنلاين از تذكرات به تهران گفته است. مقدمه بحثش را با عدم دخالت روحانيت در امور كشور آغاز كرده و گفته است كه «البته ما اشراف كامل داريم و هرجا لازم باشد، تذكر مي‌دهيم.
مقام معظم رهبري هم در ديداري كه با اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم داشتند از ما خواستند تا در مسائلي كه در كشور واقع مي‌شود، نظر دهيم و موضع «لا» يا «نعم» داشته باشيم. يعني كاري را تاييد كرده و با آن مخالفت كنيم.
اين كار را روحانيت مي‌كند. كما اينكه در امور متعددي به صداو سيما به دليل فيلم‌ها، برنامه‌ها يا موضع‌گيري‌هايش تذكراتي داده‌ايم.
حتي رييس سازمان صداوسيما را به جامعه مدرسين يا جاهاي ديگر احضار كرده و تذكراتي داده‌ايم. در مواردي هم كه گفته‌اند قانون نداريم، ما ماده واحده‌اي تنظيم كرده و جهت تصويب به شوراي عالي انقلاب فرهنگي داده‌ايم تا قانونا بتوانند به تذكرات جامعه مدرسين حوزه علميه قم، توجه كرده و اقدامات‌شان قانوني باشد. »
او اما در ادامه از جزييات اين تذكرها بيشتر گفته و خبر داده است كه «به وزارت ارشاد هم تذكراتي داده‌ايم و مواردي بوده كه به وزير يا حتي رييس‌جمهور نامه محرمانه نوشته‌ايم. ايشان حتي در مورد تذكرات دو سه نفر از اعضاي جامعه مدرسين كه خدمت‌شان رسيده و نظرات اصلاحي و اسلامي جامعه مدرسين را ارايه داده‌اند، دستوراتي را جهت اجرا ابلاغ كرده‌اند. »
آيت‌الله مقتدايي اما اصراري براي رسانه‌اي كردن اين نامه‌ها ندارد و مي‌گويد: «ما بناي رسانه‌اي و علني كردن اين كارها نداريم. آن افرادي هم كه خدمت رييس‌جمهور رسيده‌اند را نمي‌خواهيم به رسانه‌ها معرفي كنيم. » نكته اصلي اظهارات مقتدايي اما گفتن از تذكرات قم در دولت سابق است كه علنا گفته است اين تذكرات در گذشته هم بوده است.
در دولت قبل تذكر مي‌داديم اما عمل نمي‌شد
او اما از دولت سابق گلايه هم دارد و مي‌گويد: «مردم بدانند كه جامعه روحانيت و جامعه مدرسين حوزه علميه قم ساكت نيستند، بلكه در جاي خودش تذكراتي مي‌دهند كه انتظار داريم به آن عمل شود.
گاهي اين تذكرات مورد توجه واقع مي‌شود و گاهي به آن عمل نمي‌شود. در دوره رياست‌جمهوري قبل ما تذكراتي مي‌داديم اما به آن عمل نمي‌شد. آن زمان مراجع بزرگوار به دولت تذكراتي مي‌دادند ولي آقاي احمدي‌نژاد در سخنراني رسمي‌اش مي‌گفت «آقايان براي خودشان كار مي‌كنند و ما براي خودمان كار مي‌كنيم»!
اين يعني چه؟ يعني ايشان حرف ما را قبول نداشتند. آقايان مراجع هم وقتي ديدند كه به نصايح‌شان توجه نمي‌شود و تاثير ندارد، اظهارات‌شان را علني نكردند كه بگويند اين دولت به حرف‌شان گوش نمي‌دهد.
چون رييس دولت وقت مدام مي‌گفت «ما خودمان مي‌دانيم كه چه مي‌كنيم»! اما الحمدلله رييس‌جمهور فعلي در سخناني در مدرسه فيضيه قم گفت كه تابع اصلاحات و مسائلي هستيم كه از روي دلسوزي و نصيحت بيان مي‌شود و از آن تبعيت مي‌كنيم.
اما روحانيت نه در دولت قبل و نه در دولت كنوني، براي تذكراتش سر و صدا به راه نينداخته است.» او اما از تذكراتي كه قم به علي جنتي داده بيشتر گفته و تاكيد كرده است كه «در برخي موارد، ايرادهايي به كارشان وارد است كه تذكر هم به او داده شده است.
زماني كه آقاي مسجد جامعي وزير ارشاد بود، او را از سوي هيات رييسه جامعه مدرسين حوزه علميه قم به همين اتاق دعوت كرديم. تذكراتي به او داديم ولي نهايتا اين‌گونه برداشت كرديم كه پيكره و بدنه وزارت ارشاد، اصلاحات مد نظر ما را با وجود دستور وزير، نمي‌پذيرد. يعني وزير دستور اجرا مي‌دهد، اما اجرايي نمي‌شود.
گاهي وزير معتقد به راهي نيست اما در وزارت ارشاد كساني نظرات خاص خودشان را پياده مي‌كنند. فكر مي‌كنم اين آقاي وزير {علي جنتي} هم زورش نرسيده است. »قم اما از رييس‌جمهور رضايت دارد و مي‌گويد: «اگرچه رييس‌جمهور پيشين به تذكرات مراجع توجهي نمي‌كرد اما به حمدلله رييس‌جمهور فعلي گفت كه تابع اصلاحات و مسائلي است كه از روي دلسوزي و نصيحت بيان مي‌شود. »
اما گلايه‌ها از دولت سابق همچنان ادامه دارد و آيت‌الله مقتدايي مي‌گويد: «اظهارنظرهاي برخي اعضاي جامعه مدرسين نسبت به اشخاص، بر اساس وضع فعلي آن افراد و عملكرد آنهاست.
يعني آنها بر اساس آنچه نمود عيني دارد، اظهارنظر مي‌كنند و علم غيب از حقيقت افراد ندارند. گاهي حسن‌ظن‌هايي به برخي افراد پيدا مي‌كنند كه بعدها قدري، خلاف در‌مي‌آيد. از اين جهت عرض مي‌كنم كه حمايت برخي اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم از رييس‌جمهور قبلي بر اساس آن چيزي بود كه آن موقع از او مي‌ديدند و آن آقا ابراز مي‌كرد.
اما در عمل خلافش ثابت شد و مشخص شد كه اظهارات وي، صوري بوده است و در مقام عمل به سخنانش پايبند نبود. از اين رو همان كساني كه آن موقع از وي حمايت مي‌كردند، از نظرشان برگشتند كه نشانه صداقت آن عزيزان است.»