سخنگوي وزارت امور خارجه درباره اقدامات وزارت خارجه براي برگزاري شانزدهمين اجلاس بين‌المللي غيرمتعهدها گفت: نقش وزارت خارجه در دو بخش محتوايي و شكلي قابل تعريف است. به لحاظ محتوايي اين وزارت وظايفي مانند آماده كردن اسناد، متن بيانيه و تشكيل كميته‌هاي مربوطه را بر عهده دارد.
به گزارش ايسنا، رامين مهمان‌پرست با بيان اينكه اين اجلاس بين‌المللي در سه سطح كارشناسان ارشد، وزراي خارجه و سران كشورهاي عضو برگزار مي‌شود، ادامه داد: برگزاري نشست كارشناسان ارشد و وزراي خارجه را وزارت خارجه دنبال كرده و به لحاظ شكلي اين وزارتخانه موظف به ايجاد ارتباط با مسوولين كشورهاي مختلف براي حضور هر چه بهتر آنها و ايجاد انگيزه براي نقش جدي‌تر است تا بدين شكل جنبش بتواند به جايگاه اصلي خود نزديك شده و كارآيي در حل بحران‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي داشته باشد.
سخنگوي وزارت امور خارجه درباره حضور خبرنگاران براي پوشش خبري اين اجلاس بين‌المللي، افزود: همچنين در سه بخش خبرنگاران خارجي براي پوشش خبري اين اجلاس اعلام آمادگي كرده‌اند، در درجه اول خبرنگاراني كه در ايران دفتر دارند. همچنين خبرنگاراني كه همراه با هيات‌ها به ايران آمده‌اند و دسته سوم خبرنگاران آزادي هستند كه از رسانه‌هاي مهم درخواست حضور و پوشش خبري اين اجلاس را داده‌اند. ما پيش‌بيني مي‌كنيم حدودا بين 600 تا 700 خبرنگار خارجي و بيش از 400 خبرنگار داخلي اخبار اين اجلاس را منعكس كنند.
مهمان‌پرست با بيان اينكه بيش از هزار خبرنگار داخلي و خارجي اين اجلاس بين‌المللي را پوشش خبري مي‌دهند، گفت: با توجه به اهداف اوليه تشكيل جنبش فكر مي‌كنيم شعار امسال اجلاس بسيار مناسب بوده و با توجه به وضعيت دنياي امروز كه با آن درگير شده و مشكلات فراواني كه در عرصه جهاني به دليل زياده‌خواهي برخي از دولت‌ها و بي‌عدالتي حاكم بر روابط بين‌الملل وجود دارد اين شعار از اهميت بالايي برخوردار است. ما در شرايطي هستيم كه برخي از واژه‌ها كه همه بدان اتكا مي‌كنند از اهميت افتاده و برخي پشت اين واژه‌ها برخوردهاي دوگانه دارند.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان با اشاره به تحولات بيداري اسلامي در منطقه ادامه داد: موجي كه بيداري اسلامي در منطقه به راه انداخته و موج عدالت‌خواهي در دنياي غرب به اين دليل به پا خواسته كه دنياي امروز از بي‌عدالتي رنج برده و كشورهاي مستقل خواهان احترام به ارزش‌هاي خود هستند.
وي افزود: بايد اين كشورهاي مستقل براي اداره جهان مشاركت داشته باشند. بحران‌هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و سياسي در سراسر جهان وجود دارد، بايد جنبش غيرمتعهدها به عنوان بزرگ‌ترين مجموعه بعد از سازمان ملل با 120 عضو جايگاه خود را براي ايجاد نظم عادلانه برقرار كند كه اين موضوع تحرك بيشتر اعضاي جنبش را مي‌طلبد و بخصوص در دوران رياست سه ساله جمهوري اسلامي ايران سعي مي‌شود كه اين شعار بسيار زيبا حاكم شود و جنبش بتواند به اهداف اوليه خود نزديك شود.
مهمان‌پرست با اشاره به حل مشكلات پيش‌روي جهانيان گفت: جمهوري اسلامي ايران بر اين باور است كه براي حل مشكلات همكاري‌هاي منطقه‌اي نقش اصلي دارد به ويژه در منطقه خودمان كه يكي از مناطق حساس دنياست و در آن بحران‌هاي زيادي را شاهد هستيم. ايران همواره تاكيد دارد كه استفاده از كشورهايي كه بتوانند مسائل منطقه را درك كرده و به فرهنگ و خصوصيات منطقه آشنا هستند و انگيزه‌هاي سياسي خاصي ندارند مي‌تواند در برقراري صلح و امنيت در منطقه كمك كند.
سخنگوي وزارت امور خارجه با تاكيد بر نقش سازمان‌هاي منطقه‌اي در حل بحران‌ها، اضافه كرد: بايد با تاكيد بر نقش سازمان‌هاي منطقه‌اي مجددا اين سازمان‌ها را به جايگاه اوليه خود نزديك كنيم. زماني كه سازمان‌هاي منطقه‌اي تقويت شده و از حضور كشورهاي مستقل برخوردار شوند، در اين صورت مي‌توانند ايده‌ها و طرح‌هاي خوبي براي حل بحران‌ها ارائه كنند و با ارتباط و پيوند اين سازمان‌هاي منطقه‌اي، ما مي‌توانيم در سطح بين‌المللي نيز از نقش آنها بهره‌مند شويم و يك مجموعه تاثيرگذار در عرصه‌ي بين‌الملل داشته باشيم.
وي با اشاره به عدم كارآيي برخي از سازمان‌هاي بين‌المللي تاكيد كرد: متاسفانه برخي از قدرت‌هاي بزرگ دنيا به خصوص آمريكا و برخي از متحدان غربي‌اش چندان موافق با تقويت سازمان‌هاي منطقه‌اي نيستند زيرا اگر اين سازمان‌ها قوي شوند از نفوذ قدرت‌ها كاسته مي شود به همين دليل همه امكانات خود را به كار مي‌گيرند تا با نفوذ خود بتوانند اهداف سياسي را حاكم كنند. مسئوليت مهمي كه ما به ويژه در اجلاس غيرمتعهدها بر عهده داريم، اين است كه حتما بايد از ظرفيت‌هاي منطقه‌اي كشورهاي مستقل در مناطق مختلف دنيا استفاده كنيم، زمينه ارتباط آنها را فراهم كرده و با يك ساختار هدفمند، روابط اقتصادي آنها را تقويت كنيم.
مهمان‌پرست اضافه كرد: در حال حاضر اين جنبش 75 درصد از جمعيت دنيا را تشكيل مي‌دهد به همين دليل مي‌تواند نقش اصلي را در عرصه بين‌المللي داشته باشد اما عده‌اي معتقد هستند كه بعد از جنگ سرد ديگر نيازي به وجود اين جنبش نيست، اما ما در عمل شاهد هستيم كه اين مجموعه مي‌تواند در مسائل بسيار مهم بين‌المللي وارد شده و آن را حل كند و از حقوق كشورهاي مستقل دفاع كند.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان با اشاره به فعاليت‌هاي هسته‌يي ايران، گفت: از جمله فعاليت‌هاي مهم اين جنبش مي‌توان به حمايت از فعاليت‌هاي هسته‌يي صلح‌آميز ايران اشاره كرد، در واقع كشورها بايد از حق برخورداري از فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌يي برخوردار باشند. جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از كشورهايي كه هدف سياسي قدرت‌ها به ويژه آمريكا قرار گرفته بود با حمايت اعضاي جنبش توانست از حقوق خود بهتر دفاع كند، بخصوص زماني كه آمريكا و چند كشور غربي خود را نماينده جامعه جهاني اعلام مي‌كنند، نقش اعضاي جنبش معنادارتر مي‌شود.
وي افزود: البته به دليل تعداد زياد اعضا ممكن است نقطه نظرات متفاوتي وجود داشته باشد اما مسائل مهمي كه مورد اشتراك نظر همه كشورها باشد بايد در دستور كار قرار گيرد كه صلح پايدار و مديريت جهاني يكي از اين موضوعات است كه بايد اقداماتي انجام گيرد كه ساختار جنبش هدفمند‌تر، منظم‌تر و با ضمانت اجرايي بيشتر براي تحقق اهداف جنبش باشد.
مهمان‌پرست اضافه كرد: در همين راستا بايد اساسنامه جامعي تدوين شده و دبيرخانه دائمي داير شود. در حال حاضر دفتر هماهنگي اين جنبش در نيويورك قرار دارد اما اين بحث نبايد بدين‌گونه مطرح شود كه اين دفتر هماهنگي در يك كشور ابرقدرت است، بلكه اين دفتر بدين دليل در آنجا تاسيس شده كه مجمع عمومي سازمان ملل در آنجاست و نمايندگان تمام كشورها حضور داشته و امكان تشكيل جلسات و رايزني ميان اعضا وجود دارد.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان ادامه داد: ما فكر مي‌كنيم با توجه به شرايط جديد نياز بالاتري از يك دفتر هماهنگي وجود دارد و بايد يك دبيرخانه دائم با اعضاي دائمي ايجاد شود كه اين دبيرخانه بتواند با اعضاي فعال مصوبات را تصويب كرده، نقطه نظرات كشورها فراهم شود و سازوكارهاي جديدي براي همكاري‌هاي اقتصادي و هدفمند فراهم شود.
وي درباره الزام‌‌آور بودن تعهدات جنبش غيرمتعهدها افزود: وقتي كه اين جنبش براي اجراي مصوبات خود كه غالبا سياسي است، راهكارهايي را فراهم مي‌كند بايد زمينه اجرا و پيگيري‌هاي آن نيز فراهم شود و بدين شكل خود به خود مصوبات اين جنبش جايش را در عرصه‌ي بين‌المللي باز مي‌كند تا زماني كه اين جنبش صرفا بيانيه‌هاي سياسي صادر كرده و اعضا توجهي به اين بيانيه‌ها نداشته باشند شايد نتوانيم به اهداف اصلي جنبش نائل شويم.
سخنگوي وزارت امور خارجه با تاكيد بر اينكه اجلاس نم بزرگ‌ترين اجلاس سياسي در تاريخ ايران است، گفت: بيش از 60 كشور در سطح وزرا و بيش از 40 كشور در سطح سران در اجلاس بين‌المللي غيرمتعهدها در تهران شركت مي‌كنند.
مهمان‌پرست گفت: اميدواريم در طول رياست سه ساله جمهوري اسلامي ايران بتوانيم راهكارهايي را براي فعال‌تر شدن اين جنبش فراهم كنيم. اكنون جهان در شرايط حساسي قرار دارد كه اگر كشورهاي مستقل وارد صحنه عمل نشوند شرايط به گونه‌اي مي‌شود كه منافع آنها مورد تهديد قرار مي‌گيرد.
وي با اشاره به شرايط كشورها پس از جنگ جهاني دوم ادامه داد: شرايط كنوني جهان همانند شرايط پس از جنگ جهاني دوم است. در حال حاضر كشورهاي غربي به رهبري آمريكا حتي حاضر نيستند برخي از اعضاي شوراي امنيت را تحمل كنند به طور مثال در سوريه وقتي كشورهاي غربي به دنبال برخي از مداخلات خود حتي نظامي هستند، وقتي مي‌بينند كه دو عضو شوراي امنيت (روسيه و چين) قطعنامه‌هاي آنها را وتو مي‌كنند، اعلام مي‌كنند كه اين كشورها نبايد از اختيارات نامحدود برخوردار باشند و به دنبال تغييرات اساسي هستند.
سخنگوي وزارت امور خارجه با حضور در برنامه "نشست شانزدهم"در ادامه اظهاراتش افزود: حتي خود قدرت‌هاي بزرگ نيز به دنبال تغييرات اساسي در جهان امروز هستند. متاسفانه امروز كارآيي شوراي امنيت سازمان ملل بسيار پايين آمده و از اهداف اصلي خود دور شده است و حتي مردم به اين مجموعه ديگر كمتر اعتماد مي‌كنند اما اگر اين 120 كشور در قالب جنبش با يكديگر هم‌راي و همفكر باشند و مشتركا تصميم بگيرند حتما پيشنهادات آنها در عرصه بين‌المللي تاثيرگذار خواهد بود.
مهمان‌پرست درباره نگاه ابزاري برخي از كشورهاي غربي نسبت به مسائلي مانند حقوق بشر، خلع سلاح و دانش هسته‌يي خاطر نشان كرد: اين مساله نارضايتي كشورهاي مستقل را به همراه داشته است. قدرت‌هاي بزرگ با توسل به اين موضوعات خاص در مسائل كشورها دخالت كرده و آنها را از حقوق خود محروم مي‌كنند، اين‌ها از مسائلي است كه نياز به همفكري كشورهاي مستقل دارد و قرار است در اين جنبش مورد بحث قرار گيرد.
وي افزود: همه كساني كه از سلاح‌هاي كشتار جمعي و هسته‌يي برخوردار بوده و نقش تخريب‌كننده‌اي دارند، بايد متعهد به همه كنوانسيو‌هاي بين‌المللي باشند. يكي از موضوعات مهمي كه در اين اجلاس قرار است مورد بحث قرار گيرد، جايگاه كشورها در پيمان ان.پي.تي و تعهدات قدرت‌هاي صاحب تسليحات هسته‌يي براي عدم اشاعه و حق بهره‌مندي از دانش هسته‌يي براي اهداف صلح‌آميز است.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان با بيان اينكه مسائل مهمي در دستور كار اجلاس غيرمتعهدها قرار گرفته تا با همه اعضاي جنبش در ميان گذاشته شود، گفت: بايد كشورهاي مستقل در مناطق مختلف را فرا خوانيم تا در جنبش تحرك بيشتري ايجاد شود. اجلاس غيرمتعهدها بزرگ‌ترين اجلاس سياسي در تاريخ كشور ماست. تاكنون در هيچ زماني كنفرانسي در حد سران با حدود 120 عضو در تهران برگزار نشده است.
مهمان‌پرست با بيان اينكه بيش از 100 كشور اعلام حضور در اجلاس بين‌المللي غيرمتعهدها كرده‌اند، گفت: بيش از 60 كشور شركت‌كننده در سطح وزرا و بيش از 40 كشور در سطح سران حضور مي‌يابند كه حضور چنين هيات‌هايي نشان دهنده اين است كه اگر تمامي اعضا كنار هم باشند، رايزني‌ها و همفكري‌ها ميان اعضا وجود داشته باشد ما مي‌توانيم راه‌حل‌هاي خوبي داشته باشيم و اين نويد آينده بهتري براي همگان است.
وي درباره عضويت ثابت برخي از كشورها مانند چين و برزيل در جنبش نم، تصريح كرد: حضور اين كشورها حتي به عنوان عضو ناظر نيز مي‌تواند تاثيرگذار باشد. همچنين ما معتقديم برخي از كشورهاي جديد نيز مي‌توانند عضو باشند. با توجه به اينكه ساختار قدرت‌ها نسبت به زمان تاسيس اين جنبش تغيير كرده است، موضوعات مهم مشترك ميان اعضا وجود دارد. بايد كشورها به يكديگر نزديك شده و حقوق همه اعضا تامين شود.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي كشورمان با تاكيد بر اينكه بايد اعضاي جنبش به ظرفيت‌هاي خود پي ببرند، اضافه كرد: اگر تمامي اعضاي جنبش جمع شوند مي‌توانند به يك قدرت بزرگي تبديل شوند. اكنون اين انگيزه سياسي در ميان اعضا ايجاد شده است. با توجه به بيداري اسلامي كه در منطقه خاورميانه و خليج‌فارس و بيداري جنبش عدالت‌خواهي در غرب برپا شده است احساس مي‌كنيم وضعيت جديدي در جهان به وجود آمده كه مي‌تواند نقطه‌ي عطفي براي جنبش نم باشد.