فارس: در حالی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی معتقد است که نرخ سوخت باید طبق مصوبه ستاد هدفمندی افزایش یابد و مدعی است که دیگر سوخت قسطی نمیدهد که شرکت‌های هواپیمایی می‌گویند این افزایش نرخ سوخت غیرقانونی است.
موضوع افزایش نرخ سوخت هواپیما و چالش‌های اخیر شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با شرکت‌های هواپیمایی درباره افزایش نرخ سوخت و بدهی ایرلاینها بابت‌مابه‌التفاوت نرخ سوخت، موضوعی است که صنعت هوایی کشور در بخش مسافری را تحت تأثیر قرار داده است.
به ادعای ایرلان‌ها افزایش غیرمنطقی نرخ سوخت هواپیما و عدم افزایش منطقی قیمت بلیط هواپیما و عدم شناور سازی نرخ‌ها، موجب بروز ضرر و زیان زیادی برای آنها شده است.
بنابراین گزارش ایرلاینها مدعی هستند افزایش نرخ سوخت در کنار افزایش قیمت دیگر حامل‌های انرژی نظیر برق و گاز و نیز افزایش نرخ ارز، موجب افزایش هزینه‌های آنها شده و این در حالی است که نرخ‌های بلیت کنونی نه تنها هزینه‌های آنها را جبران نمی‌کند، بلکه موجب زیان آنها شده است.
از این طرف شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی نیز مدعی است در قالب اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها باید سوخت به نرخ آزاد برای پروازهای خارجی در گام اول و برای پروازهای داخلی در گام دوم محاسبه شود؛ اما ایرلاینها هم مدعی هستند به دلیل عدم افزایش نرخ بلیت هواپیما، قادر به پرداخت نرخ‌های جدید سوخت نیستند و اصلأ نرخ سوخت هواپیما از هر لیتر 200 تومان به بالاتر را قبل از اجرای گام دوم هدفمندی یارانه‌ها قبول ندارند.
در این راستا به سراغ رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی رفتیم تا از وی در این‌باره بیشتر جویا شویم.
سیدعلیرضا موسوی در بحث ایرلاینها و شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی بابت نرخ سوخت هواپیما و بدهی شرکت‌های هواپیمایی به شرکت ملی پخش، اظهار داشت: طبق قانون و توافقنامه مکتوب بین ایرلاینها و شرکت ملی پخش، قیمت سوخت باید برای شرکت‌های هواپیمایی فعلاً همان هر لیتر 200 تومان باشد.
توافق کتبی دریافت سوخت لیتری 200 تومان است/هنوز توافق دیگری نداریم
وی ادامه داد: از نظر ما تا امروز نیز قیمت سوخت 200 تومان است مگر با شرایطی که ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها همزمان با اجرای فاز دوم هدفمندسازی اجرا کند.
وی یادآور شد: در این‌باره قبلاً مقرر شد در ازاء هر نرخ سوختی که شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی مشخص می‌کند، ما نیز طرح خود را پس از بررسیها به تناسب افزایش نرخ بلیت هواپیما ارائه دهیم مبنی بر اینکه هر میزان افزایش قیمت سوخت چه تأثیری در نرخ بلیت هواپیما و هر ساعت صندلی پرواز در مسیرهای داخلی و خارجی دارد.
رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی خاطرنشان کرد: در این‌باره بررسیها انجام شده و متناسب با هر میزان افزایش نرخ سوخت، نرخ هر ساعت صندلی پرواز کاملاً مشخص است.
تسویه حساب مبالغ سوخت هواپیما با احتساب هر لیتر 200 تومان انجام شدوی تأکید کرد: ما معتقدیم نرخ سوخت هواپیما باید همزمان با اجرای گام دوم هدفمندسازی یارانه‌ها افزایش یابد ضمن آنکه همزمان با افزایش نرخ سوخت، باید نرخ هر ساعت صندلی پرواز نیز افزایش یابد، البته این توافق به صورت مکتوب با دولت انجام شده است.
وی خاطرنشان کرد: مقرر شده بود طی همان توافقنامه مکتوب که گفته شد نرخ سوخت هواپیما تا پایان سال 90 و تا زمانی که گام دوم هدفمندسازی یارانه‌ها اجرا نشده است همان 200 تومان باشد و حتی به 400 تومان نیز افزایش نیابد.
وی ادامه داد: در حال حاضر نرخ سوخت 200 تومانی با شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی تسویه شده است و درباره این قیمت، توافقنامه مکتوب با شرکت ملی پخش داریم و به آنها اعلام کرده‌ایم که برای ما، نرخ سوخت هواپیما فعلاً همان 200 تومان خواهد بود.
فعلاً تا زمان افزایش قیمت بلیت هواپیما نرخ سوخت 200 تومان استموسوی مدعی شد: این در حالی است که شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی هم‌اکنون اعلام می‌کند که معذوریت‌های قانونی دارد و نمی‌تواند آن قرارداد قبلی را اجرا کند و مدعی است که باید قراردادی تنظیم شود تا نرخ سوخت هواپیما برای ایرلاینها با قیمت هر لیتر 400 تومان محاسبه شود.
وی ادامه داد: در این راستا ما نیز به شرکت ملی پخش اعلام کرده‌ایم که این امکان وجود ندارد که ما سوخت را با قیمت هر لیتر 400 تومان خریداری کنیم، اما نرخ بلیت‌هایمان افزایشی نداشته باشد.
افزایش نرخ سوخت را تنها با افزایش منطقی نرخ بلیت قبول داریمموسوی با اشاره به اینکه مشخص نیست در گام دوم هدفمندسازی نرخ سوخت برای پروازهای داخلی نیز به هر لیتر یک هزار و 143 تومان افزایش یابد، گفت: البته ما در این‌باره بسته به میزان افزایش قیمت سوخت، میزان افزایش بلیت را محاسبه کرده و به دولت ارائه داده‌ایم.
وی تأکید کرد: قطعاً اگر نرخ سوخت افزایش پیدا کند باید قیمت بلیت هم افزایش یابد؛ با توجه به وجود انواع هواپیماهایی که در کشور در حال پرواز هستند، به ازای هر ساعت صندلی پرواز 30 الی 45 لیتر سوخت مصرف می‌شود که اگر به عنوان مثال هواپیمایی 100 صندلی پرواز داشته باشد در مسیر یک ساعته به طور میانگین 5 هزار لیتر سوخت مصرف می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل لازم است نرخ سوخت زمانی افزایش پیدا کند که همزمان با آن نرخ بلیت‌ها هم افزایش یافته است تا مشکلی برای صنعت پیش نیاید.
افزایش غیرمنطقی نرخ سوخت تنها ریشه صنعت هواپیمایی داخلی را میزندوی درباره افزایش نرخ سوخت در پروازهای خارجی ایرلاین‌های داخلی، یادآور شد: اگر قرار باشد در پروازهای خارجی شرکت‌های هواپیمایی داخلی سوخت با نرخ هر لیتر یک هزار و 143 تومان ارائه شود، صنعت هواپیمایی کشور از پا می‌افتد و در واقع این امر تیشه زدن به ریشه صنعت و واگذاری عرصه به شرکت‌های هواپیمایی خارجی است.
وی ادامه داد: شرکت‌های هواپیمایی خارجی با مشکلات شرکت‌های هواپیمایی داخلی مواجه نیستند و قطعاً با افزایش نرخ سوخت، رقابتی ناعادلانه شکل خواهد گرفت که بازنده این رقابت ایرلاین‌های داخلی خواهند بود.
وی ادامه داد: افزایش بدون برنامه‌ریزی، غیر تخصصی و غیرکارشناسی قیمت سوخت موجب رکود صنعت هواپیمایی کشور، اجحاف به شرکت‌های هواپیمایی داخلی، هدر رفتن سرمایه‌های ملی و بیکاری بخشی از دست‌اندرکاران صنعت خواهد شد.
فروش سوخت پروازهای خارجی با قیمت 1143 تومان از امروزموسوی یادآور شد: با وجود مصوباتی مبنی بر افزایش نرخ سوخت پروازهای خارجی از 28 اسفند‌ماه و تعیین نرخ هر لیتر سوخت 1143 تومان، تا به امروز نرخ یک هزار و 143 تومانی بابت سوخت پروازهای خارجی اعمال نشده است.
وی با اشاره به اینکه درباره عدم افزایش نرخ سوخت قبل از اجرای گام دوم هدفمندی مذاکراتی با شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی داشته‌ایم، گفت: مذاکرات ما درباره عدم افزایش نرخ سوخت به نتیجه نیانجامید و ظاهراً قرار است از اول اردیبهشت ماه (امروز) این قیمت‌ها اعمال شود.
وی خاطرنشان کرد: قطعاً این افزایش غیرمنطقی و غیرکارشناسی نرخ سوخت هواپیما بدون افزایش نرخ بلیت، موجب کنسل شدن بسیاری از پروازها خواهد شد.
وی اضافه کرد: شرکت ملی پخش مدعی است برای افزایش نرخ سوخت مصوبه ستاد هدفمندی را در اختیار دارد و در صورتی نرخ سوخت هواپیما را افزایش نمیدهد که ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها، مصوبه جدیدی را ابلاغ کند.
الزام پرداخت نرخ سوخت به صورت نقدی تنها جان مردم را به خطر میاندازدوی یادآور شد: افزایش قیمت سوخت باید با برنامه‌ریزی دقیق و تخصصی صورت بگیرد، زیرا این امر با ایمنی پرواز در ارتباط است.
وی با بیان اینکه در برخی فرودگاه‌ها بدون بررسی کارشناسی تصمیماتی اتخاذ می‌شود که کاملاً غیرتخصصی است، ادامه داد: بسیاری از فرودگاه‌ها در مناطق کوهستانی قرار داردند؛ جدیداً در فرودگاه شیراز اعلام شده است که سوخت‌گیری باید به صورت نقدی انجام گیرد در حالی که این امر کاملاً غیرممکن بوده و مشخص است تفکری غیرمتخصص در این‌باره تصمیم‌گیری کرده است.
وی یادآور شد: سوخت‌گیری خودروها به صورت نقدی امکان‌پذیر خواهد بود، اما هواپیما خودروی شخصی نیست که پول بنزین خود را نقداً پرداخت کند، اصلاً مگر می‌توان اینهمه پول نقد را در دست داشت و برای خرید بنزین هواپیما ارائه داد، هواپیما خودرو نیست که 50 لیتر سوخت بخواهد؛ هر هواپیما هزاران لیتر سوخت در باک خود جای میدهد که با احتساب قیمت‌های اعلام شده شرکت پخش، پس هر خلبان باید مقادیر بسیاری وجه نقد برای سوخت‌گیری هنگام پرواز در اختیار داشته باشد.
وی ضمن تأکید بر اینکه بیان سوخت‌گیری نقدی هواپیما مطلبی کاملاً غیرمنطقی است، گفت: اتخاذ این تصمیم‌ها کاملاً غیرمنطقی و غیرتخصصی است زمانی که مقرر شده است در فرودگاه شیراز سوخت به صورت نقدی ارائه شود، هواپیمایی که تصمیم دارد از تهران به شیراز رفته و از آنجا به تهران برگردد، در راستای عدم پرداخت نقدی نرخ سوخت، مجبور است در فرودگاه مهرآباد تهران، مقادیر زیادی سوخت در باک خود ذخیره کند بنابراین در این صورت هواپیما اضافه وزن خواهد داشت و زمانی که در شرایط اضطراری قرار گیرد و یا با درنظر گرفتن احتمال از دست رفتن یکی از موتورها، قطعاً هواپیما دچار سانحه خواهد شد.
وی اضافه کرد: اینگونه موارد با ایمنی پرواز و جان مردم سر و کار دارد، اما متأسفانه اتخاذ تصمیم‌ها توسط افرادی کاملاً غیرمنطقی و غیرتخصصی انجام می‌شود.
پروازهای تکلیفی ایرلاینها به اجبار سازمان هواپیمایی در ازاء تعهدات این سازمانوی ادامه داد: در بسیاری از مسیرها، سازمان‌های هواپیمایی کشوری به دلیل تعهداتی که به مجلس و استانداری‌ها میدهد، شرکت‌های هواپیمایی را مجبور می‌کند در برخی مسیرها پرواز انجام دهند.
وی ادامه داد: شرکت‌های هواپیمایی هم با توجه به نوع هواپیماها و مسیرهایی که امکان پرواز دارند، پروازها را انجام می‌دهند اما عمده پروازهای تکلیفی بر گردن ایرانایر است.
وی ادامه داد: شرکت هواپیمایی آسمان نیز به دلیل اینکه هواپیماهای کوتاه‌برد دارد، پس از ایرانایر اینگونه پروازهای تکلیفی را انجام میدهد.
پروازهای تکلیفی پر هزینه استمدیرعامل شرکت هواپیمایی زاگرس با بیان اینکه پروازهای تکلیفی، هزینه‌های خاص خود را دارد، اضافه کرد: در یک پرواز تکلیفی ممکن است یک هواپیما تنها 20 مسافر را جابه‌جا کند.
برنامه دولت برای تهاتر بدهی 450 میلیارد تومانی ایرلاینها به شرکت ملی پخششنیدهها حاکی از آن است که بدهی شرکت‌های هواپیمایی به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نقتی از 450 میلیارد تومان نیز عبور کرده است، که در کنار آن تهدیدهایی از سوی مسئولان نفتی مبنی بر توقف فروش بنزین به شرکت‌های هواپیمایی بدهکار مطرح شده است.
برای حل این مشکل، دولت تصمیم گرفت، بدهی این شرکت‌ها بابت سوخت را با مطالبات آنها تسویه و تهاتر کند.
در همین راستا، دولت مصوبه ای را به وزارت راه و شهرسازی ابلاغ کرد مبنی بر اینکه 100 میلیارد تومان از مطالبات شرکت هواپیمایی آسمان از دولت بابت قیمت‌های تکلیفی با تائید سازمان حسابرسی با مطالبات دولت از شرکت آسمان بابت هزینه سوخت تهاتر شود
پرورش: به شرکت پخش بدهی نداریم/حساب‌ها تهاتر میشودبنابراین گزارش مدیرعامل ایرانایر در آذر‌ماه 1390 در این‌باره به فارس گفته بود: پس از افزایش قیمت سوخت، افزایش قیمت بلیت هواپیما در پروازهای داخلی اعمال شد اما افزایش قیمت سوخت روی تمامی پروازها اعم از داخلی و بین‌المللی تأثیر دارد و همین امر موجب افزایش هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی داخلی در پروازهای خارجی شد.
پرورش گفته بود: پس از برگزاری جلسات با ستاد هدفمندی یارانه‌ها و وزارت راه و شهرسازی ستاد هدفمندی موافقت کرد که فعلاً سوخت با نرخ 200 تومان در فرودگاه‌ها ارائه شود و مابه‌تفاوت 200 تومانی سوخت 400 تومانی جزو بدهی ایرلاینها نوشته شود.
بنابه گفته پرورش ایرلاینها نیز درخواست داشتند نرخ سوخت از 28 تیر 200 تومان محاسبه شود و قبل از آن سوخت با نرخ 100 تومان حساب شده و مابه‌تفاوت 300 تومانی جزو بدهی آنها محسوب شود.
پرورش با بیان اینکه هما حساب‌هایی را با شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی دارد گفته بود: قرار شده است بدهی ما به شرکت نفت و طلب ما از دولت بابت پروازهای تکلیفی در اتاق تهاتر بررسی شود تا حساب‌ها صفر شود؛ از نظر من هما هیچ بدهی به شرکت ملی پخش ندارد.
وی با اشاره به اینکه قیمت بلیت هواپیما در پروازهای خارجی تابع شرایط رقابتی است، گفته بود: پروازهای بین‌المللی تحت تأثیر رقابت با شرکت‌های خارجی است و نمی‌توان قیمت‌ها را در آن افزایش داد زیرا تابع شرایط رقابتی است و در راستای جذب مشتری باید خدمات مطلوب با قیمت مناسب ارائه داد.
پرورش گفته بود: شرکت ملی پخش فرآورده نفتی در خصوص پرداخت بدیهی‌های ایرلاینها بابت مابه‌تفاوت قیمت سوخت بارها به شرکت‌های هواپیمایی تذکر داده است، اما واقعاً توانایی پرداخت این مابه‌تفاوت با وجود قیمت‌های کنونی بلیت‌های هواپیما برای شرکت‌های هواپیمایی وجود ندارد.
بنا به گفته پرورش اغلب شرکت‌های هواپیمایی معتقد هستند پرداخت این مابه‌تفاوت از توانایی آنها خارج است، زیرا افزایش نرخ بلیت هواپیما با افزایش نرخ قیمت سوخت متناسب نبوده است.
پرورش: ادعاهای شرکت ملی پخش برای بدهی هما به آنها مورد پذیرش ما نیستوی با بیان اینکه هما از سنوات قبل مبلغ 100 تومان به عنوان بهای سوخت پرداخت می‌کرده است، گفته بود: این در حالی است که برخی سال‌ها با وجود آنکه پرداخت مبلغ 83 تومان و یا 67 تومان در ازای یک لیتر سوخت برای هما مصوب شده بود، این شرکت هواپیمایی تا مدت‌ها مبلغ 100 تومان در ازای هر لیتر سوخت پرداخت می‌کرد زیرا عنوان می‌شد قیمت رسمی یک لیتر سوخت 100 تومان است.
آنچه بر صنعت هوایی مسافری پس از اجرای هدفمندی گذشتپس از افزایش نرخ سوخت شرکت‌های هواپیمایی در گام اول اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و عدم افزایش نرخ بلیت، زمزمه گلایه‌‌های شرکت‌های هواپیمایی به گوش می‌رسید.
اغلب ایرلاینها معتقد بودند آحرین افزایش نرخ بلیت (14 درصد) تنها در راستای جبران هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی بوده است و ربطی به اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها نداشت.
آنها مدعی بودند افزایش نرخ سوخت پس از اجرای گام اول هدفمندی یارانه‌ها هزینه‌ها آنها را افزایش داده است و این افزایش هزینه‌ها تنها با افزایش منطقی نرخ بلیت هواپیما جبران می‌شود.
به هر حال موضوع نرخ سوحت هواپیما در حال حاضر به چالشی بین شرکت‌های هواپیمایی و شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی تبدیل شده است.
به گزارش فارس ایرلاینها معتقد هستند که نرخ سوخت باید طبق آخرین توافق کتبی همان 200 تومان باشد و قادر به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ سوخت بدون افزایش قیمت بلیت نیستند، همچنین شرکت‌های هواپیمایی می‌گویند اگر قرار به افزایش نرخ سوخت چه در پروازهای داخلی و چه در پروازهای خارجی باشد، باید اولاً این افزایش قیمت سوخت در قالب گام دوم هدفمندسازی و همزمان با اجرای این گام اعمال شود ضمن آنکه متناسب با این افزایش قیمت، باید همزمان نرخ بلیت هواپیما نیز افزایش یابد.
اما در آن طرف این میدان جدال، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی مدعی است این افزایش نرخ سوخت طبق مصوبه ستاد هدفمندی یارانه‌ها است ضمن آنکه شرکت پخش اعلام کرده است چوب‌خط ایرلاینها پر شده و از این پس بنزین قسطی به شرکت‌های هواپیمایی نمیدهد و هر ایرلاینی که بنزین خواست باید وجه نقد پرداخت کند.
در این باره هم بحث بین شرکت‌های هواپیمایی و شرکت ملی پخش وجود دارد، شرکت‌های هواپیمایی مدعی هستند پرداخت نقدی پول بنزین هواپیما امری غیرتخصصی و غیر قابل اجرا است در حالی که شرکت ملی پخش مدعی است سوخت را تنها در ازاء دریافت وجه نقد ارائه میدهد.
از آن سو پس از افزایش نرخ سوخت پروازهای خارجی ایرلاین‌های داخلی از 28 اسفند‌ماه به 1143 تومان، شرکت ملی پخش اعلام کرد که این نرخ اعمال می‌شود اما با پی‌گیری‌های وزارت راه و شهرسازی این نرخ جدید تا امروز اعمال نشده بود اما ظاهراً صبر شرکت ملی پخش لبریز شده است و تصمیم دارد از امروز سوخت پروازهای خارجی را با قیمت هر لیتر 1143 تومان ارائه دهد.
شاید بتوان گفت به هر حال مردم بازنده این چالش‌های بین شرکت‌های هواپیمایی، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی و وزارت راه و شهرسازی هستند.
قطعاً لازم است دولت در آستانه اجرای گام دوم هدفمندی یارانه‌ها در این‌باره وارد عمل شده و هماهنگی‌های خاص را به طریقی اجرا کند تا این چالش که صنعت هوایی کشور را در بخش مسافری تحت تأثیر قرار داده، برطرف شود.
البته قطعاً قبل از اجرای گام دوم هدفمندی یارانه‌ها، بررسی تخصصی و فنی موضوع افزایش سوخت و پیشنهاد شرکت‌های هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر تناسب افزایش قیمت سوخت با افزایش قیمت بلیت، این مشکل را برای همیشه برطرف خواهد ساخت و شرکت‌های هواپیمایی خواهند توانست با وجود افزایش نرخ سوخت، در کنار افزایش نرخ بلیت، خدمات مناسبی را به مردم ارائه دهند.