دریابان علی شمخانی وزیر اسبق دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص سهم ارتش و سپاه در جنگ تحمیلی بویژه در عملیات آزادسازی خرمشهر اظهار داشت: ارتش در کتابهای خود می گوید ما جنگیدیم و سپاه هم در کتابهای خود می گوید که ما جنگیدیم ولی واقعیت این است که ترکیبی از ارتش و سپاه در دفاع مقدس جنگیدند که در بعضی از مراحل نقش یکی از آنها پررنگ تر از نقش دیگری بود.
وی خاطرنشان کرد: در حقیقت سپاه بدلیل اتصال به مردم و داشتن قدرت توسعه سازمانی و قدرت عملیاتی و همچنین بدلیل جوانی و شادابی نیروهایش مزیتهایی داشت که این مزیتها در کنار مزیتهای ارتش مثل داشتن امکانات و تجهیزاتی همچون بالگردهای هوانیروز و جنگنده های نیروی هوایی در جنگ تولید پیروزی می کرد.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی نیروهای مسلح درعین حال تصریح کرد: اما واقعیت این است که ارتش و سپاه نقش مساوی در جنگ و بویژه در فتح خرمشهر نداشتند.
وی در بخش دیگری از گفتگوی خود با مهر در خصوص علل سقوط خرمشهر گفت: ما در آن زمان منتظر جنگ نبودیم و آمادگی لازم را برای مقابله با ارتش بعثی نداشتیم، همچنین درگیر مسائل داخلی بودیم در حالیکه صدام از 22 بهمن 57 تا 31 شهریور 59 یعنی مجموعا طی 19 ماه نیروهای مسلح خود را آماده کرد تا ابتدا خرمشهر و سپس خوزستان را از ایران جدا کند اما به حول و قوه الهی به اهداف خود نرسید.
وزیر اسبق دفاع با بیان اینکه جنگ بازی شطرنجی است که هرکس بتواند حرکت دومی را سریعتر از حریف خود طراحی کند پیروز خواهد بود، گفت: براین اساس در آن زمان تنها قسمتی از خرمشهر سقوط کرد ولی بعد از 175 روز به لطف خدا و جانفشانی رزمندگان اسلام خونین شهراز اشغال دشمن بعثی درآمد.
وی افزود: در حقیقت عراق با اشغال خرمشهر بدنبال اثبات نقش محوری خود در منطقه بود درحالیکه ابهت عراق در روز آزادسازی خرمشهر کاملا فرو ریخت.
عضو شورای راهبردی روابط خارجی ایران در پاسخ به این سئوال خبرنگار مهر که آیا درست است که عشایر و طایفه های بومی خرمشهر به ارتش رژیم بعث عراق برای تصرف خرمشهر کمک کردند؟ گفت: کاملا این موضوع دروغ است.
وی با بیان اینکه من خود یک عرب هستم، گفت: شما نمی توانید یک عرب را در گروه های محارب جمهوری اسلامی ایران مثل منافقین و چریکهای فدایی خلق پیدا کنید چون هیچ عربی در این گروه های تروریستی وجود ندارد.
شمخانی خاطرنشان کرد: اما از قبل از پیروزی انقلاب بعضی ها به منظور مقابله با شاه وارد معادله ای با صدام شدند وقتی انقلاب پیروز شد اینها دو تیره شدند بعضی از آنها به انقلاب پیوستند که ما همین را می خواستیم یعنی در حقیقت برای مبارزه با استبداد گرایش خلق عربی پیدا کردند و بعضی ها هم ماندند که اینها مزدور بعثی بودند و ربطی به عشایر عرب نداشتند بلکه حتی توسط همان عشایر سرکوب شدند.
وی با اعلام اینکه خیلی از کسانیکه در خرمشهر شهید شدند عرب بودند بطوریکه صدام به هیچ وجه تصور نمی کرد که این افراد در مقابلش بایستند، گفت: بنابراین افرادی قبل از پیروزی انقلاب متصل به صدام بودند که اینها مبارزه با جمهوری اسلامی را ادامه دادند.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی نیروهای مسلح اضافه کرد: بدلیل عملکرد بد آقای مدنی در زمان استانداری که از بنی صدر هم بدتر بود چون می خواست این موضوع را به یک موضوع ملی تبدیل کند و از خود یک قهرمان ملی بسازد، این افراد از فرصت بوجود آمده سوء استفاده کردند.
وی ادامه داد: آقای مدنی در آن زمان کار تبلیغاتی زیادی بر روی این موضوع کرد ولی واقعیت این است که آنها ظرفیت لازم را نداشتند، از پشتوانه مردمی هم برخوردار نبودند و به شکل دسته و تیم کلا در خدمت اداره استخبارات ارتش بعث عراق بودند.