تاتا موتورز در سال ۲۰۰۷ اعلام کرد قصد دارد خودرویی بسازد که بدون نیاز به سوخت‌های فسیلی با استفاده از هوای فشرده حرکت کند. اما مزایای وسایل نقلیه با موتور هوا چیست؟ در مقایسه با وسایل نقلیه سنتی، APV ها چندین مزیت زیست محیطی را ارائه می دهند؛ انتشار صفر. با توجه به اینکه APV هیچ سوختی نمی سوزاند، APV ها هیچ انتشار گازهای گلخانه ای تولید نمی کنند و به هوای پاک تر و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک می کنند.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سایت Ecoticias هدف اصلی تاتا موتورز از این پروژه، ایجاد خودرویی بود که برای خانواده‌های کم‌درآمد در هند مناسب باشد. این خودرو قرار بود قیمتی حدود ۲۵۰۰ دلار داشته باشد که در آن زمان، قیمتی بسیار مناسب و مقرون به صرفه بود. این ایده که خودرویی با این قیمت بتواند به راحتی در دسترس مردم قرار گیرد و در عین حال از سوخت‌های پاک و تجدیدپذیر استفاده کند، ایده‌ای شگفت‌انگیز به نظر می‌رسید.
یکی از بزرگ ترین مزایای این خودرو، تولید صفر آلایندگی در هنگام رانندگی بود. هوای فشرده به‌عنوان سوخت، هیچ‌گونه گاز گلخانه‌ای یا آلودگی در اگزوز تولید نمی‌کند. در شرایطی که بحران تغییرات اقلیمی و نگرانی‌ها در مورد تخریب لایه اوزون به اوج خود رسیده بود، چنین خودرویی می‌توانست تأثیرات مثبت زیادی بر محیط‌زیست داشته باشد. این خودرو همچنین می‌توانست از هوای محیط به عنوان سوخت استفاده کند؛ یعنی سوختی که در هر کجا در دسترس است.
گای نگره، مهندس هندی و بنیان‌گذار MDI از دهه ۹۰ میلادی به دنبال ساخت خودرویی با انرژی هوای فشرده بود. او در سال ۲۰۰۴ اولین نمونه‌های این خودرو را ساخت و به نمایش گذاشت. در این فناوری، هوای فشرده از یک مخزن ذخیره‌سازی خارج می‌شود، از طریق یک سیستم پیچیده، این هوا به انرژی تبدیل می‌شود و پیستون‌ها و چرخ‌های خودرو را به حرکت در می‌آورد. این سیستم کاملاً بدون آلایندگی بود و می‌توانست یک راه‌حل اقتصادی و پایدار برای حمل‌ونقل به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه باشد.
با وجود جذابیت‌های فراوان این پروژه، چالش‌های فنی و اجرایی زیادی در مسیر آن قرار داشت. یکی از بزرگ ترین مشکلات، کمبود قدرت موتور خودرو بود. برای حرکت دادن یک خودرو با سرعت مناسب و توان کافی، نیاز به هوای فشرده با فشار بسیار زیاد داشتیم که در عمل، ذخیره‌سازی و استفاده از آن بسیار دشوار بود. علاوه بر این، مخازن هوای فشرده برای ذخیره انرژی به فضای زیادی نیاز داشتند و هزینه ساخت این سیستم‌ها بالا بود.
با گذشت زمان، هزینه‌های عملیاتی پروژه افزایش یافت. به طوری که قیمت خودرو سه برابر شد و این موجب شد که این طرح از جنبه اقتصادی غیرقابل دوام به نظر برسد. همچنین، مشکلات فنی متعدد و نیاز به تحقیق و توسعه بیشتر باعث شد که تاتا موتورز از این پروژه دست بکشد. بسیاری از کارشناسان همچنین اعلام کردند که تکنولوژی هوای فشرده به دلیل محدودیت‌های ذخیره‌سازی انرژی و کمبود توان عملیاتی نمی‌تواند در آینده‌ای نزدیک به یک راه‌حل پایدار برای حمل‌ونقل تبدیل شود.
اگرچه این پروژه شکست خورد، اما ایده خودروهای هوای فشرده هنوز در دنیای فناوری مطرح است. در حال حاضر، خودروهای الکتریکی و هیبریدی گزینه‌های برتری برای حمل‌ونقل پایدار هستند. با وجود این، پژوهش‌ها در زمینه هیدروژن، بیو سوخت‌ها و حتی خودروهای خورشیدی ادامه دارد و شاید روزی شاهد پیشرفت‌هایی در این فناوری‌ها باشیم که ایده خودروهای هوای فشرده را به واقعیت تبدیل کند.
چالش‌های فنی و اقتصادی
هرچند که خودروهای هوای فشرده به دلیل چالش‌های فنی و اقتصادی نتوانستند به یک انتخاب رایج تبدیل شوند، اما تلاش‌ها برای پیدا کردن راه‌حل‌های پایدار در حمل‌ونقل همچنان ادامه دارد. در دنیای امروز که بحران تغییرات اقلیمی به شدت تهدید می‌کند، توسعه خودروهای دوستدار محیط‌زیست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صنعت خودروسازی باید همچنان به تحقیق و توسعه در زمینه سوخت‌های پاک و انرژی‌های تجدیدپذیر ادامه دهد تا به یک تحول اساسی در حمل‌ونقل پایدار برسیم.