اسپیره (نام علمی: Spiraea crentata)، گیاهی از خانواده Rosaceae است که در مناطق معتدل نیمکره شمالی رشد می‌کند. این گیاه به‌طور طبیعی در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی می‌روید و به دلیل ویژگی‌های زینتی خود در باغ‌ها و فضا‌های سبز بسیار محبوب است.
به گزارش راز بقا، اسپیره به‌طور خاص برای گل‌های زیبای خود شناخته می‌شود که در رنگ‌های سفید، صورتی و گاهی کرم به صورت خوشه‌ای ظاهر می‌شوند. اما در کنار زیبایی ظاهری، این گیاه خواص درمانی زیادی نیز دارد که در طب سنتی از آن بهره‌برداری می‌شود.
اسپیره یک درختچه یا بوته است که معمولاً ارتفاع آن بین ۳۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر متغیر است. برگ‌های آن دندانه‌دار و با رنگ سبز تیره هستند و گل‌های معطر آن در فصل تابستان شکوفا می‌شوند. گل‌ها معمولاً در خوشه‌های بزرگ و سفت قرار دارند که رنگ‌های سفید یا صورتی دارند. این گیاه به آفتاب مستقیم نیاز دارد و در خاک‌های مرطوب و خوب زهکشی‌شده به خوبی رشد می‌کند.
اگرچه گیاه اسپیره بیشتر به‌عنوان یک گیاه زینتی شناخته می‌شود، خواص درمانی این گیاه نیز از زمان‌های قدیم در طب سنتی به کار رفته است. این گیاه دارای ترکیباتی است که می‌توانند در درمان بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات جسمی کمک‌کننده باشند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین خواص درمانی اسپیره پرداخته می‌شود.
یکی از اصلی‌ترین خواص گیاه اسپیره، خاصیت ضدالتهابی آن است. این گیاه به دلیل وجود ترکیبات ضد التهابی در خود، می‌تواند به‌طور مؤثری در کاهش درد و التهاب بدن کمک کند. از این رو در درمان بیماری‌هایی مانند آرتروز و روماتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. اسپیره می‌تواند به تسکین درد‌های مفصلی و عضلانی کمک کند و التهاب در مفاصل را کاهش دهد.
اسپیره در طب سنتی برای درمان مشکلات گوارشی به‌ویژه التهاب معده، زخم معده و اسهال استفاده می‌شود. برگ‌ها و گل‌های اسپیره دارای خواص ضدعفونی‌کننده هستند که می‌توانند به پاکسازی دستگاه گوارش و کاهش التهاب در معده و روده کمک کنند. نوشیدن دمنوش اسپیره ممکن است به درمان مشکلات هضمی کمک کند و از بروز ناراحتی‌های معده جلوگیری کند.
اسپیره به‌عنوان یک گیاه ضدعفونی‌کننده طبیعی شناخته می‌شود. این گیاه می‌تواند به درمان زخم‌ها، آکنه و مشکلات پوستی کمک کند. عصاره اسپیره دارای خواص ضد باکتریایی است که می‌تواند عفونت‌های پوستی را درمان کند. استفاده از اسپیره در محصولات پوستی می‌تواند به بهبود التهابات پوستی و همچنین تسکین حساسیت‌ها و آلرژی‌های پوستی کمک کند.
اسپیره در طب سنتی به‌عنوان یک تب‌بر طبیعی شناخته می‌شود. این گیاه می‌تواند به کاهش تب کمک کند و درد‌های ناشی از تب را تسکین دهد. همچنین اسپیره در درمان درد‌های عصبی مانند سردرد و درد‌های میگرنی نیز مؤثر است. ترکیبات موجود در اسپیره می‌توانند به آرامش سیستم عصبی کمک کنند و از بروز درد‌های ناشی از استرس و تنش عصبی جلوگیری کنند.
اسپیره دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. این ترکیبات می‌توانند سلول‌ها را از آسیب‌های رادیکال‌های آزاد محافظت کنند و به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن کمک کنند. همچنین مصرف اسپیره به‌طور منظم می‌تواند در تقویت انرژی بدن و بهبود وضعیت کلی سلامت مؤثر باشد.
اسپیره در طب سنتی برای درمان بیماری‌های تنفسی نظیر برونشیت و سرماخوردگی نیز استفاده می‌شود. این گیاه به دلیل خواص ضد التهابی و ضدعفونی‌کننده‌ای که دارد، می‌تواند به تسکین سرفه و مشکلات تنفسی کمک کند. دمنوش اسپیره می‌تواند راه‌های تنفسی را باز کند و به بهبود جریان هوا در ریه‌ها کمک کند.
جالب است بدانید که مواد مؤثره موجود در اسپیره شباهت‌هایی با آسپرین دارند. نخستین‌بار در قرن ۱۹ میلادی از درخت اسپیره ترکیباتی مشابه با آسپرین استخراج شد. شاخ و برگ این گیاه برخی ویژگی‌های مشابه با آسپرین به‌ویژه خاصیت ضد التهابی خفیف را دارا هستند. اما برخلاف آسپرین، اسپیره دارای خواص درمانی برای مشکلات مربوط به معده‌های اسیدی نیز است.
این گیاه به‌ویژه برای درمان مشکلاتی مانند سوزش سر دل و زخم معده مؤثر است. استفاده از شاخه‌های گلدار اسپیره می‌تواند به کنترل ترشحات اسیدی معده کمک کند و معده را ترمیم نماید. اسپیره به‌طور طبیعی برای کاهش التهاب در بدن و تسکین ناراحتی‌های معده مفید است. علاوه بر این، اسپیره با دانه‌های کرفس برای کاهش التهاب استفاده می‌شود.
در مقاله‌های جدید به بررسی ترکیبات فنولیک و فعالیت‌های بیولوژیکی استخراج‌شده از گیاه اسپیره بسیار پرداخته شده‌است. مطالعات فیتوشیمیایی نشان داد که ترکیبات فنولیک مختلفی در استخراج‌های آبی-اتانولی این گیاه شناسایی شده است، از جمله اسید‌های فنولیک مانند کلروژنیک و گنتیسی، فلاونوئید‌هایی مانند کوئرستین و کائمپفرول، و گلیکوزید‌های فلاونوئید مانند هایپروسید و ایزوکوئرستترین. همچنین، ترکیبات خاصی مانند پ-کوماریک اسید و لوتئولین در استخراج ار گیاه اسپیره یافت شدند. از سوی دیگر، اسپیره دارای ترکیبات خاصی مانند آویکیولارین و آسترگالین بود.
در ارزیابی‌های بیولوژیکی، استخراج اسپیره تأثیرات ضدسرطانی قابل توجهی بر سلول‌های سرطانی پروستات، کبد و سینه داشت و فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالایی از خود نشان داد. این اثرات احتمالاً به دلیل محتوای بالای فلاونوئید‌ها است. در نهایت، نتایج نشان می‌دهند که اسپیره ممکن است پتانسیل بسیار زیادی بر سلول‌های سرطانی داشته باشد.
اسپیره به‌صورت‌های مختلفی قابل مصرف است. دمنوش اسپیره یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای بهره‌برداری از خواص درمانی این گیاه است. برای تهیه دمنوش اسپیره، می‌توان مقداری از گل‌ها یا برگ‌های خشک‌شده گیاه را در آب جوش ریخته و به مدت ۵-۱۰ دقیقه دم کرد. این دمنوش می‌تواند برای درمان مشکلات گوارشی، کاهش تب، یا تسکین درد‌های عضلانی استفاده شود.
همچنین اسپیره به‌صورت عصاره یا کپسول در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد که می‌توان از آن برای درمان برخی بیماری‌ها استفاده کرد.
اگرچه اسپیره گیاه مفیدی است، اما مصرف آن باید با احتیاط انجام شود. افراد مبتلا به مشکلات فشار خون یا زخم معده باید قبل از مصرف اسپیره با پزشک مشورت کنند. همچنین مصرف زیاد اسپیره ممکن است باعث بروز عوارض جانبی مانند تهوع و دل‌درد شود.