یکی از بزرگترین چالشهای محیطزیستی و انسانی در دنیای امروز تخریب زمین و سوءاستفاده از منابع طبیعی است که نهتنها به اکوسیستمها آسیب میزند، بلکه رفاه انسانها و امنیت غذایی آینده را تهدید میکند.
به گزارش تجارت نیوز، یک مطالعه جدید نشان میدهد تخریب زمین در سطح جهانی بهسرعت در حال گسترش است و این روند در حال حاضر به تهدیدی جدی برای پایداری سیاره ما تبدیل شده است. این گزارش علمی بر لزوم تغییر در نحوه مدیریت زمین و استفاده بهینه از منابع طبیعی تاکید دارد تا از بحرانهای محیطزیستی و انسانی جلوگیری شود. در این راستا، مقامات و کارشناسان در تلاشاند این مشکلات را به طور جدی در اجلاسهای بینالمللی مطرح کنند و راهکارهایی برای اصلاح این وضعیت بیابند.
مطالعه جدید نشان میدهد تخریب زمین به میزان یک متر مربع در سال در حال گسترش است و این روند تهدید بزرگی برای اکوسیستمها و منابع طبیعی است. به طور دقیقتر، مساحت اراضی تخریبشده اکنون به 15 متر مربع رسیده، که این مساحت بیشتر از وسعت قطب جنوب است.
این تخریبهای گسترده فارغ از اینکه تخریب جنگلها و کاهش ظرفیت اکوسیستمها برای جذب دیاکسید کربن را به همراه دارد، امنیت غذایی، تنوع زیستی و همچنین شرایط زندگی انسانها را در معرض خطر قرار میدهد. گزارش اخیر تاکید میکند تخریب زمین بهشدت تلاشها برای مقابله با بحرانهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی، حفاظت از طبیعت و تأمین منابع غذایی پایدار را تضعیف میکند.
این مطالعه بهویژه به نقش اساسی زمین در حفظ پایداری جهانی اشاره دارد و از سیاستگذاران میخواهد تا توجه بیشتری به استفاده مسئولانه از زمین داشته باشند. تا پیش از این، زمینها قادر بودند به طور طبیعی یکسوم از گازهای دیاکسید کربن تولیدی انسانها را جذب کنند، اما در دهه گذشته به دلیل جنگلزدایی و تغییرات اقلیمی، این ظرفیت به میزان 20 درصد کاهش یافته است. در این میان، فعالیتهای کشاورزی ناپایدار بهویژه در زمینههای جنگلزدایی، فرسایش خاک، کاهش ذخایر آب و آلودگی اکوسیستمها، بیشترین سهم را در تخریب زمینها دارند.
تخریب زمین بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک دنیا بیشترین آسیب را به جوامع کمدرآمد و گروههای اجتماعی-اقتصادی وارد میکند. یکسوم از جمعیت جهانی هماکنون در مناطق خشک زندگی میکنند و این مناطق بهشدت تحت تاثیر تغییرات اقلیمی و تخریب زمین قرار دارند. کشورهای آفریقایی و مناطقی مانند جنوب آسیا، شمال چین، دشتهای مرتفع و کالیفرنیا در ایالات متحده از جمله نقاط داغ تخریب زمین به شمار میروند. این تخریبها بهخصوص در مناطق فقیرتر که منابع طبیعی کمتر و شرایط زندگی ضعیفتری دارند، موجب افزایش فشار بر معیشت مردم و تشدید فقر و مهاجرت میشود.
زنان و کودکان بهویژه در این مناطق در معرض تهدیدات بیشتری هستند. زنان به دلیل افزایش حجم کار و مشکلات بهداشتی در معرض خطر بیشتری قرار دارند، در حالی که کودکان با افزایش خطر سوءتغذیه و افت تحصیلی روبهرو هستند. این تخریبها همچنین فشارهایی را بر نظامهای بهداشتی و آموزشی وارد میآورد که میتواند بهطور مستقیم بر کیفیت زندگی و آینده نسلها تأثیر بگذارد.
گزارش جدید به اهمیت اتخاذ یک رویکرد جامع برای مقابله با تخریب زمین اشاره دارد و بر لزوم پیوند بین مسائل زیستمحیطی و اجتماعی-اقتصادی تأکید میکند. برای جلوگیری از تشدید این بحران، سیاستگذاران باید به طور جدی به نقش زمین در پایداری جهانی بپردازند و آن را به عنوان پایهای اساسی برای تحقق اهداف توسعه پایدار در نظر بگیرند. در این راستا، کنوانسیون سازمان ملل برای مبارزه با بیابانزایی (UNCCD) در تلاش است مسیرهای جدیدی برای مدیریت پایدار زمین پیدا کند.
این کنوانسیون تاکید دارد باید بهطور همزمان به تبعات محیطزیستی و اجتماعی استفاده از زمین پرداخته شود و از زمین به مثابه ابزاری برای مقابله با بحرانهای محیطزیستی استفاده شود. تنها از طریق مدیریت مسئولانه زمین است که میتوان به اهداف پایداری جهانی دست یافت و از بحرانهایی مانند فقر، مهاجرت و درگیری جلوگیری کرد.
به نقل از گاردین، تخریب زمین یک بحران جهانی محسوب میشود که نیازمند اقدام فوری و تغییرات اساسی در نحوه مدیریت منابع طبیعی و استفاده از زمین است. این بحران نهتنها تهدیدی جدی برای اکوسیستمها و محیطزیست است بلکه میتواند به بحرانهای اجتماعی و اقتصادی بزرگی منجر شود. برای جلوگیری از این روند و حفظ پایداری سیاره زمین، ضروری است که کشورها و سیاستگذاران توجه بیشتری به نقش زمین در توسعه پایدار داشته باشند. در نهایت، تنها از طریق همکاری جهانی و اصلاحات اساسی در نحوه استفاده از زمین میتوان به یک آینده پایدار و امن برای نسلهای آینده دست یافت.