مطالعات مربوط به انرژی خورشیدی ظرفیت تولید برق خورشیدی را تا سال ۲۰۳۵ یک تراوات تخمین می‌زند که نیاز به استفاده از ۵.۷ میلیون هکتار زمین دارد و در تضاد با گسترش کشاورزی است، زیرا همان ویژگی‌هایی که یک زمین را برای تولید انرژی خورشیدی مناسب می‌کند شامل تابش فراوان نور خورشید و زمین مسطح، برای کشاورزی نیز جذاب است.
به گزارش ایمنا، هم‌مکانی پنل‌های خورشیدی و کشاورزی موسوم به اگری‌ولتاییک، راهکاری است که می‌تواند رقابت کاربری زمین را بین کشاورزی و انرژی خورشیدی دوستانه‌تر کند. استفاده هم‌زمان از زمین برای هر دو صنعت می‌تواند به نفع کشاورزان باشد و هزینه‌های تولید برق خورشیدی را نیز کاهش دهد.
نخستین پارک اگری‌ولتاییک (Agrivoltaics) سوئد واقع در سواحل این کشور در سال ۲۰۲۳ راه‌اندازی شد و هدف از ایجاد آن ترکیب کشاورزی و تولید انرژی از طریق پنل‌های خورشیدی است. این روش به کشاورزان این امکان را می‌دهد که در کنار کشت محصولات، به تولید انرژی تجدیدپذیر بپردازند.
پنل‌های خورشیدی در این پارک به گونه‌ای نصب شده‌اند که روی زمین سایه ایجاد کنند و با حفظ رطوبت خاک و کاهش دما، شرایط بهتری برای رشد گیاهان فراهم آورند. این ابتکار در راستای تلاش‌های سوئد برای رسیدن به اهداف پایداری و افزایش تولید انرژی تجدیدپذیر طراحی شده است که نه‌تنها به کاهش وابستگی به منابع انرژی فسیلی کمک می‌کند، بلکه به بهره‌وری بیشتر زمین‌های زراعی و بهبود امنیت غذایی نیز منجر می‌شود.
در حال حاضر تولید برق در این پارک بزرگ تحت مالکیت و اداره Svea Solar در حال انجام است و یک قرارداد خرید برق (PPA) با یک کشاورز محلی منعقد شده است که در مزرعه زیر پنل‌های خورشیدی، دانه‌های کلزا، لیمو و گندم را به‌صورت چرخشی تولید می‌کند.
پارک خورشیدی ۶ مگاواتی، واقع در شهر گولسپانگ در غرب سوئد، ۱۳ هکتار وسعت دارد و در مجموع ۸۶۸۰ پنل در این پارک نصب شده است، برای مقاومت در برابر فشار باد و برف زیاد این منطقه، سیستم به‌صورت ردیاب دوطرفه ۲P طراحی شده است. پنل‌های خورشیدی در این سیستم به‌صورت دینامیک در طول روز به سمت خورشید می‌چرخند و جذب نور بیشتری را ممکن می‌سازند، به این ترتیب کارایی سیستم تولید انرژی خورشیدی را به حداکثر می‌رسانند. این ردیاب دوطرفه طوری طراحی شده است که به‌جای چرخش حول یک محور، می‌تواند در دو محور حرکت کند و زاویه پنل‌ها نسبت به نور خورشید در بهترین حالت تنظیم شود.
مقاومت این سیستم در برابر فشار باد و برف یکی از ویژگی‌های کلیدی آن است؛ ساختار سیستم ردیاب به‌گونه‌ای است که وزن پنل‌ها را توزیع می‌کند و برای مقابله با بارهای جانبی ناشی از باد بسیار مقاوم است. استفاده از مواد باکیفیت و مهندسی دقیق در طراحی این سیستم، آن را به یک انتخاب مناسب برای مناطق با شرایط جوی سخت تبدیل کرده است و نتیجه آن افزایش استحکام و پایداری سیستم در برابر فشار برف‌های سنگین این منطقه است.
کار روی این پروژه نوامبر سال گذشته آغاز و اواخر سپتامبر سال جاری افتتاح شد. راه‌اندازی این پارک در زمان ساخت و بهره‌برداری، مشاغلی را در منطقه ایجاد کرده است و منجر به رونق اقتصاد محلی خواهد شد. تولید انرژی تجدیدپذیر و همکاری با کشاورزان محلی می‌تواند به تقویت زنجیره تأمین و اقتصاد محلی کمک کند.
مدیرعامل پارک‌های خورشیدی Svea Solar معتقد است که این پروژه نمونه‌ای از موفقیت یک اکوسیستم محلی و بسیار مدرن و پایدار است و برای توسعه این پروژه در حال گفت‌وگو با مالکان زمین‌های کشاورزی حاصلخیز دیگری است تا سیستم‌های مشابهی را اجرا کند. پارک Svea Solar در ماه اوت، یک قرارداد همکاری با Sveaskog، بزرگترین مالک جنگل سوئد، برای توسعه پروژه خورشیدی دو گیگاواتی در سراسر کشور به مدت پنج سال امضا کرد.
موفقیت این پروژه می‌تواند الگوی خوبی برای دیگر مناطق سوئد و حتی کشورهای دیگر باشد که به دنبال توسعه راه‌حل‌های مشابه برای ترکیب راهکارهای تولید انرژی تجدیدپذیر و کشاورزی هستند. قراردادهای خرید برق از کشاورزان در حال افزایش است و می‌تواند به رونق کسب‌وکارهای محلی و استراتژی‌های پایداری کمک کند. حمایت از این پروژه‌ها گامی بزرگ در راستای تعهد سوئد به استفاده از انرژی‌های پاک است و راه را برای برنامه انتقال سبز هموار می‌کند.
با توجه به روند روبه‌رشد اگری‌ولتاییک، می‌توان انتظار داشت که مدل‌های مشابه در سایر مناطق جهان نیز به اجرا درآید، به‌ویژه در مناطقی که زمین‌های مناسب برای کشاورزی و تولید انرژی خورشیدی به‌طور هم‌زمان در دسترس است. این نوع پروژه‌ها می‌تواند به‌عنوان بخشی از استراتژی‌های جهانی برای مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی و ایجاد امنیت غذایی در نظر گرفته شود.
تکنولوژی اگری‌ولتاییک به کشاورزان این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به افزایش فضاهای زراعی، هم‌زمان به تولید انرژی و رشد محصولات کشاورزی بپردازند؛ ابتکاری که نه‌تنها به بهینه‌سازی استفاده از زمین در آینده پرجمعیت کمک می‌کند، بلکه به کاهش تأثیرات منفی کشاورزی بر محیط زیست نیز منجر می‌شود.