ناخنک یا اکلیل الملک یکی از گیاهان دارویی می‌باشد که ظاهر آن شبیه به یونجه و شنبلیله است. ناخنک را به دلیل شکل میوه این گیاه که هلال شکل بوده و شبیه به ناخن است به این نام می‌شناسند. از دیگر نام‌های ناخنک می‌توان به مواردی از جمله ناخنه، شبدر عطری، یونجه زرد، صابع الملک، گیاه قیصر، شاه افسر، اکلیل الملک اشاره کرد.
به گزارش غفاری دایت، تمام بخش‌های گیاه ناخنک مورد استفاده دارویی قرار می‌گیرند. برای آنکه از خواص دارویی این گیاه دارویی بهره‌مند شویم باید در زمانی که این گیاه دارویی گل دارد آن را جمع آوری کرده و در سایه حرارت کمتر از ۴۰ درجه سانتی گراد و به تدریج آن را خشک کرد. ناخنک یا اکلیل الملک یک گیاه معطر است. خواص دارویی این ناخنک شبیه به بابونه و فراسیون است می‌توان از این گیاهان در مواقع لزوم به عنوان جانشین این ناخنک استفاده کرد.
در این مطلب که در ارتباط با خواص ناخنک است به بررسی خواص ناخنک در طب سنتی، خواص ناخنک برای سردرد، خواص ناخنک برای پیشگیری از غلظت خون، خواص ناخنک برای بانوان، خواص ناخنک برای افزایش شیر مادر، خواص ناخنک برای طحال، خواص ناخنک برای جلوگیری از سنگ کلیه، خواص ناخنک برای تسکین درد‌های عصبی، خواص ناخنک برای روماتیسم، خواص ناخنک برای خلط سینه، خواص ناخنک برای پوست، طرز تهیه دمنوش ناخنک، و در نهایت مضرات ناخنک می‌پردازیم.
طبع ناخنک طبق نظر ابوعلی سینا و طب سنتی گرم و خشک است. از جمله خواص ناخنک که طب سنتی برای آن در نظر می‌گیرد، می‌توان به مدر و قاعده آور بودن ناخنک و همچنین کمک برای ازدیاد ترشح شیر و اسپرم اشاره کرد. مصرف دوازده گرم از عصاره ناخنک یا اکلیل الملک همراه با تخم آن با دوشاب برای ورم آلات داخل شکم مفید است. از دیگر خواص ناخنک می‌توان به جلوگیری از ریزش مو و رفع و درمان شوره سر اشاره کرد. در ادامه به بررسی برخی از خواص ناخنک می‌پردازیم.
یکی از خواص ناخنک یا اکلیل الملک کمک به درمان سردرد و سرگیجه است. برای بهره مندی از خواص ناخنک برای سردرد می‌توانید ضماد تهیه شده از تخم گیاه ناخنک را با سرکه و روغن گل سرخ مخلوط کنید و ترکیب حاصل را روی سر خود گذاشته و با پارچه یا روسری بپوشانید. یک راه دیگر برای بهره‌مندی از خواص ناخنک در درمان سردرد و سرگیجه این است که از دم‌کرده گیاه ناخنک برای شست و شوی سر استفاده کنید. با این‌کار علاوه بر درمان سردرد از ابتلا به آلزایمر و سکته مغزی نیز جلوگیری می‌شود.
یکی دیگر از خواص ناخنک این است که گیاه ناخنک یک درمان موثر برای غلظت خون است. غلظت خون موجب لخته شدن خون و بسته شدن رگ‌های خونی می‌شود و ممکن است منجر به سکته قلبی شود. گیاه ناخنک از طریق رقیق کردن خون موجب کاهش نفوذ پذیری مویرگ‌ها می‌شود و از تشکیل لخته خون و حملات قلبی جلوگیری می‌کند. مصرف دمنوش ناخنک می‌تواند موجب بهبود قولنج و گرفتگی عضلانی شود.
یکی از دیگر از خواص ناخنک کمک به تنظیم قاعدگی و درمان نامرتب بودن قاعدگی است. علاوه بر این گیاه ناخنک موجب رفع عفونت‌های مجاری ادراری شده و از این طریق درد‌های قاعدگی را کاهش می‌دهد. از دیگر خواص ناخنک می‌توان به رفع اختلالات یائسگی اشاره کرد. مصرف جوشانده ناخنک در صبح و عصر در سنین یائسگی می‌تواند به تسکین علائم یائسگی کمک کند. نوشیدن این جوشانده تا درمان کامل باید ادامه پیدا کند.
مصرف گیاه ناخنک توسط خانم‌های باردار موجب افزایش تولید شیر در آن‌ها برای نوزاد می‌شود. از دیگر خواص ناخنک این است که توانایی پاکسازی کبد را دارد به همین علت در صورت مصرف توسط مادر نوزاد، خواص ناخنک وارد شیر مادر شده و زردی نوزاد را درمان می‌کند.
کمک به درمان ناراحتی‌های طحال از دیگر خواص ناخنک است. برای بهره‌مندی از این خواص ناخنک باید به میزان ده گرم از گیاه ناخنک را همراه با پنج گرم افسنطین ترکیب کرده و به این ترکیب ناخنک و افسنطین یک لیوان آب اضافه کرده و آن را بجوشانید. دمنوش تهیه شده را دوبار در روز در فاصله بین وعده‌های غذایی استفاده کنید تا تاثیر فوق‌العاده ناخنک را در درمان ناراحتی‌های طحال مشاهده کنید.
پیشگیری از بروز سنگ کلیه یکی دیگر از خواص ناخنک است. ناخنک ادرار آور است و با افزایش تعداد دفعات ادرار موجب تحرک بیشتر و در نتیجه جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه می‌شود. در صورت ابتلا به سنگ کلیه با اندازه کوچک می‌توانید با مصرف جوشانده گیاه ناخنک سه مرتبه در روز موجب دفع سنگهای ریز کلیه و مثانه شوید.
از دیگر خواص ناخنک می‌توان به تسکین درد‌های عصبی اشاره کرد. از ناخنک می‌تواند به عنوان یک آرام بخش اعصاب استفاده کرد. گیاه ناخنک می‌تواند به موجب آرامش روح و روان شده و به داشتن خوابی راحت کمک کند. ناخنک همچنین موجب تنظیم ضربان قلب می‌شود و از این طریق موجب کاهش استرس و اضطراب می‌شود. برای تسکین سردرد‌های عصبی خود می‌توانید از گیاه ناخنک یا اکلیل الملک استفاده کنید.
تسکین درد‌های روماتیسم و درد‌های مفصلی از دیگر خواص ناخنک است. برای بهره‌مندی از خواص ناخنک برای تسکین درد‌های روماتیسم می‌توانید روغن ناخنک را در محل درد بمالید و این کار را تا زمان بهبود کامل ادامه دهید. (روغن ناخنک را می‌توانید از عطاری تهیه کنید.) یک راه دیگر برای تسکین درد روماتیسم استفاده از ضماد ناخنک است. دو قاشق ضماد ناخنک را در نصف لیوان عرق دارچین به مدت ۱ ساعت قرار داده و بعد از خیس خوردن آن را بر روی موضع‌های مدنظر قرار دهید. انجام این کار در هنگام شب و پیش از خواب موجب تسریع بهبودی می‌شود.
دمنوش ناخنک یکی از بهترین درمان‌‌های طبیعی برای درمان و رفع خلط سینه است. علاوه بر اینکه رفع خلط سینه از خواص ناخنک است، رفع خلط بلغم و صفرا نیز از دیگر خواص ناخنک یا اکلیل الملک است.
یکی از خواص ناخنک جلوگیری از ایجاد جوش و آکنه است. شستن پوست صورت با جوشانده ناخنک موجب زیبایی و شادابی پوست می‌شود.
برای تهیه دمنوش ناخنک باید به میزان سی گرم از مغز گیاه ناخنک را با پنج گرم آویشن، پنج گرم از بسفایج و پنج گرم بادیان ترکیب کرده و به آن‌ها یک لیتر آب اضافه کنید و اجازه دهید برای مدت زمان ده دقیقه بجوشد. سپس این دمنوش را از صافی رد کرده و مورد استفاده قرار دهید.
گیاه ناخنک در کنار خواص و فواید فراوانی که برای سلامتی دارد، در صورت زیاده روی در مصرف آن می‌تواند عوارض و مضراتی را نیز به همراه داشته باشد. افراط و زیاده‌روی در مصرف ناخنک موجب استفراغ می‌شود. علاوه بر این زیاده روی در مصرف ناخنک می‌تواند منجر به آسیب به بیضه‌ها می‌شود و به همین علت توصیه می‌شود که ناخنک همراه با مویز، انجیر و عسل و به مقدار معین مصرف شود. مقدار ایمن مصرف ناخنک یا اکلیل الملک به این صورت است که ده گرم از تخم ناخنک و هشتاد گرم از عصاره گیاه ناخنک قابل استفاده است.