عصر ایران؛ حسین هوشمند- انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا همواره به صورت حزبی بوده است و کاندیدای دو حزب اصلی این کشور یعنی دموکرات و جمهوری خواه، کاندیدای اصلی محسوب می شدند و برای پیروزی در انتخابات شانس داشته اند. دلیل بروز این مسئله هم ساختار انتخابات و قدرت این دو حزب است. اما ساختار این انتخابات که به ضرر احزاب سوم شکل گرفته چگونه است؟ آیا کاندیداهای دیگری هم به غیر از کلینتون و ترامپ در انتخابات حضور دارند؟

ساختار حزبی انتخابات

در آمریکا فعالیت دیگر احزاب ممنوع نیست و حتی احزاب کوچک و بدون فعالیت خاصی از جمله حزب سوسیالیست یا حزب کمونیست هم وجود دارند. احزاب بسیاری وجود دارند که در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا معرفی می کنند، اما شانسی برای پیروزی در انتخابات ندارد. دلیل این مسئله چیست؟ مهمترین نکته ای که برای پیروزی دو حزب اصلی وجود دارد، سازماندهی آنها است. این دو حزب دهه ها است که به شکل فعلی وجود دارند، اعضای زیادی دارند، در همه ایالت ها و شهرهای بزرگ و کوچک دفتر دارند. پول زیادی دارند و ساختار منسجمی دارند.

پس نکته اول قدرت و انسجام بالای دو حزب اصلی است که موجب می شود آنها بیشترین شانس را برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری داشته باشند. قسمت عمده ای از این قدرت و انسجام بالا هم به خاطر پول شکل گرفته است. این دو حزب حامیان مالی زیادی دارند و با تامین بودجه شان می توانند به فعالیت هایشان ادامه دهند. اما احزاب کوچک توانایی مالی محدودی دارند و نمی توانند خودشان را به مردم معرفی کنند.

نکته مهمی دیگری که وجود دارد ساختار خود انتخابات ریاست جمهوری است. عامل تعیین کننده این انتخابات آرای الکترال است. به این گونه که هر کدام از کاندیداها که بتواند اکثریت آرای یک ایالت را از آن خود کند، تمام آرای الکترال آن ایالت (به جز ایالت مین و نبراسکا) را هم به دست می آورد.

هر ایالت هم بسته به میزان جمعیتش دارای آرای الکترال است. به طور مثال کالیفرنیا با بیشترین جمعیت، بیشترین آرای الکترال (55) را دارد و ایالت هایی کم جمعیتی همچون آیداهو و ورمانت 3 رای الکترال دارند. مجموع آرای الکترال در تمام 50 ایالت به علاوه منطقه واشینگتن دی.سی به 538 عدد می رسد. هر کدام از کاندیداها که بتواند به عدد 270 الکترال کالج دست پیدا کند، برنده انتخابات خواهد بود. پس این آرای الکترال به معنای امتیاز و جایزه ای برای پیروز هر ایالت خواهد بود که آن را کسب می کند.

این ترکیب 538 هم از 435 عضو مجلس نمایندگان، 100 عضو مجلس سنا و 3 الکترال کالج منطقه کلمبیا، به دست آمده است. به طور مثال داکوتای شمالی به این دلیل 3 الکترال کالج دارد که همانند تمام 50 ایالت، دو سناتور دارد و به خاطر جمعیت کمش 1 نماینده در مجلس نمایندگان دارد.

بنابراین کاندیدای مستقل اگر بتواند در ایالتی آرای بالایی را هم به دست بیاورد، نمی تواند در مجموع الکترال کالجی به دست بیاورد، مگر این که در ایالتی اول شود که با وجود دو کاندیدای اصلی، کار سختی است.

حضور کاندیدای سوم در انتخابات

در طول دوره های مختلف انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، همیشه کاندیداهای دیگری هم به جز کاندیدای دموکرات و جمهوری خواه حضور داشته اند. از احزاب مهمی که در چندین دوره انتخابات اخیر ریاست جمهوری، کاندیدا معرفی کرده اند می توان به حزب آزادی خواه، سبز، اصلاح، قانون اساسی و عدالت اشاره کرد. در بعضی از دوره ها این کاندیداهای احزاب سوم توانسته اند در انتخابات تاثیرگذار باشند. به طور مثال راس پرو در انتخابات سال 1992 با رای بالایی که به دست آورد توانست موجب پیروزی بیل کلینتون در انتخابات شود.

راس پرو در انتخابات سال 1992 که در پایان دوره اول ریاست جمهوری جورج بوش پدر برگزار شد، کلینتون کاندیدای دموکرات ها بود. راس پرو که به صورت مستقل در انتخابات شرکت کرده بود توانست بیش از 19 میلیون رای (19 درصد آرا) کسب کند. این در حالی بود که کلینتون بیش از 44 میلیون رای (43 درصد آرا) و بوش پدر 39 میلیون رای (37 درصد آرا) را کسب کرده بودند. البته در پایان پرو نتوانست آرای الکترال کسب کند چون در هیچ کدام از ایالت ها نتوانست نفر اول شود.

اما این بهترین عملکرد یک کاندیدای سوم در انتخابات آمریکا بود که توانست آرای بسیار زیادی کسب کند. این نکته هم قابل ذکر است که پرو شخصی سیاسی نبود و یک تاجر ثروتمند بود و با استفاده از ثروت شخصی اش توانست به این جایگاه برسد. این میزان آرای پرو نقش بسیار مهمی در شکست بوش پدر ایفا کرد و موجب پیروزی کلینتون در انتخابات شد. در این انتخابات آندره مارو از حزب آزادی خواه هم حضور داشت که تنها 290 هزار رای به دست آورد.

در انتخابات سال 1996 هم پرو مجدداً کاندیدا شد، این بار وی با بلیط حزب اصلاح در انتخابات شرکت کرد اما آرای اش از دوره قبل کمتر شد و به 8 میلیون (8 درصد آرا) رسید. کلینتون با کسب 47 میلیون رای (49 درصد آرا) توانست بر باب دال جمهوری خواه با 39 میلیون رای (40 درصد آرا) به پیروزی دست یابد. در این انتخابات رالف نیدر از حزب سبز با کسب 685 هزار رای و هری براون از حزب آزادی خواه با کسب 485 هزار رای در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

در انتخابات سال 2000، بار دیگر کاندیدای حزب سوم توانست نقش تاثیرگذاری بر روند انتخابات داشت. رالف نیدر از حزب سبز توانست با کسب 2 میلیون 800 هزار رای (2.74 درصد آرا) پس از جورج دبلیو بوش با 50 میلیون و 456 هزار رای (47.87 درصد آرا) و ال گور با 50 میلیون و 999 هزار رای (48.38 درصد آرا) قرار بگیرد. این آرای نیدر که پایگاه رای دهنده مشترکی با ال گور داشت موجب شد تا در رقابت بسیار نزدیک گور و بوش نقشی به ضرر گور داشته باشد و برخی از رای دهندگان مردد و مستقل که می توانستند به گور رای بدهند به نیدر رای بدهند و به این ترتیب در ایالت های به شدت رقابتی همچون فلوریدا که فاصله بوش و گور به تنها چند صد رای رسیده بود، تاثیرگذار باشد. در این انتخابات کاندیداهای دیگری از جمله پت بیوکنن از حزب اصلاح با کسب 448 هزار رای و هری براون با 384 هزار رای و هاوارد فیلیپس از حزب قانون اساسی با کسب 98 هزار رای در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

در انتخابات سال 2004، نیدر به صورت مستقل شرکت کرده بود و مایکل بدناریک از حزب آزادی خواه، مایکل پروتکا از حزب قانون اساسی و دیوید کوب از حزب سبز حضور داشتند که آرایی از 400 هزار تا 100 هزار داشتند.

در انتخابات سال 2008، نیدر به صورت مستقل، باب بار از حزب آزادی خواه، چاک بلدوین از حزب قانون اساسی و سینتیا مک کینی از حزب سبز حضور داشتند که آرایی از 700 هزار تا 100 هزار کسب کردند.

در انتخابات سال 2012، گری جانسون که در انتخابات مقدماتی جمهوری خواهان رقابت را به میت رامنی واگذار کرده بود از طرف حزب آزادی خواه کاندیدای انتخابات شد و توانست 1 میلیون 250 هزار رای (1 درصد آرا) را کسب کند. پس از وی جیل استاین از حزب سبز با کسب 469 هزار رای قرار گرفت. به غیر از این دو کاندیداهایی همچون ویرجیل گودی از حزب قانون اساسی و راکی اندرسون از حزب عدالت هم در انتخابات حضور داشتند.

کاندیداهای حزب سوم انتخابات 2016

در انتخابات امسال علاوه بر کلینتون و ترامپ، گری جانسون (فرماندار سابق نیومکزیکو) از حزب آزادی خواه و جیل استاین (پزشک و فعال اجتماعی) از حزب سبز هم در انتخابات حضور دارند. از لحاظ پایگاه رای دهنده حزب آزادی خواه متمایل به جمهوری خواهان و حزب سبز متمایل به دموکرات ها هستند.

با توجه به این که کلینتون و ترامپ از محبوبیت بالایی برخوردار نیستند و در دورن حزب خود با مخالفانی روبرو هستند، در این دوره اقبال به کاندیداهای حزب سوم می تواند افزایش پیدا کند. در نظرسنجی های صورت گرفته در انتخابات، جانسون به طور میانگین دارای 4 تا 6 درصد آرا و استاین دارای 1 تا 3 درصد آرا است.

البته احتمال این که جانسون یا استاین بتوانند در ایالتی اول شوند و رای الکترال کسب کنند، کم است، اما شاید برای اولین بار از سال 1968، یک کاندیدای مستقل بتواند رای الکترال کسب کند و آن کاندیدای مستقل ایوان مک مولین 40 ساله، عضو سابق سازمان سیا و مدیر سابق بخش سیاسی فراکسیون حزب جمهوری خواه در مجلس نمایندگان است. از آنجایی که مک مولین اهل یوتا است می تواند در این ایالت که ایالت سنتی جمهوری خواهان است، ترامپ را شکست دهد. در نظرسنجی جدید راسموسن در یوتا، ترامپ 32 درصد آرا، مک مولین 29 درصد و کلینتون 28 درصد آرا را در اختیار دارند.

در انتخابات امسال کاندیداهای دیگری از جمله دارل کاستل از حزب قانون اساسی و کن کراس از حزب اصلاح هم حضور دارند.

باید تا سه شنبه شب منتظر ماند و دید امسال هم مانند انتخابات 1994 و 2000، کاندیداهای مستقل می توانند بر نتیجه انتخابات تاثیرگذار باشند؟

تماشاخانه