عصر ایران - بعد از انتشار گزارش تولید آبلیموهای غیر بهداشتی توسط شرکت دستچین که در روند تولید آن از مواد شیمیایی و مضر به جای آبلیمو استفاده شده بود، سؤالات زیادی از سوی کاربران و مخاطبان مبنی بر اینکه چگونه می توان در روز روشن کارخانه ای که تمام مجوز های لازم را برای کار دریافت کرده بود به دور از چشم دستگاه های مسؤول اقدام به تولید آبلیموی غیر بهداشتی کند؟ به وجود آمد.
در روند رسیدگی به این پرونده توسط سازمات تعزیرات حکومتی مشخص شد علاوه بر کم کاری برخی از دستگاه ها در زمینه نظارت، عدم ارائه گزارش توسط مسؤول فنی این کارخانه نیز نقش زیادی در پنهان ماندن این تخلف داشته است.
اما مسئول فنی کیست که می تواند چنین نقش مهمی را در هر کارخانه ایفا کند؟
مسئول فنی کیست و چه وظیفه ای دارد؟
مسؤول فنی شخصی است که به عنوان ناظر بهداشتی در کارخانجات تولیدی و یا شرکت هایی که مبادرت به واردات محصولات غدایی و بهداشتی می کنند فعالیت دارد و در صورتی که با تخلفی مواجه شد باید موضوع را به دانشگاه های علوم پزشکی اطلاع دهد.
این مسؤولیت در حالی بر دوش مسؤولان فنی گذاشته می شود که این افراد هیچگونه رابطه استخدامی با دولت نداشته و صرفا از سوی مدیر کارخانه و یا شرکت وارد کننده استخدام و حقوق دریافت می کنند و این همان نکته ای است که باید به آن توجه شود.
مسؤول فنی هایی که به جای گزارش، تخلف آن را مخفی کردند!
مرتضی خدایی رئیس شعبه ویژه رسیدگی به جرائم پزشکی و بهداشتی سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران در گفت و گو با خبرنگار عصر ایران حضور مسؤول فنی در شرکت های وارد کننده و کارخانجات تولیدی را الزامی ذکر کرده و می گوید: در حالی که حضور مسؤول فنی در این مکان ها الزامی است اما آنچه که ما در روند رسیدگی به پرونده های متعدد با آن برخورد داشتیم این است که حضور برخی از این افراد فقط یک حضور مجازی بوده و عملا بعضی از مسؤولان فنی به جای نظارت بر روند تولید و یا واردات کالا عملا به عنوان کارمند کار فرما به دنبال کارهای غیر مرتبط با وظیفه خود در شرکت هستند.
وی می افزاید: در پرونده های متعددی با این مسأله مواجه بودم که بعد از اعلام تخلف بهداشتی کارخانه از سوی بازرسان بهداشت پس از احضار مسؤول فنی، وی به جای اینکه خود مدعی تخلف باشد از صاحب شرکت متخلف دفاع کرده و در صدد توجیه تخلف برآمده است.
خدایی می گوید: زمانی که از هر کدام از مسؤولان فنی متخلف در زمینه عدم ارائه گزارش سؤال کردم با یک پاسخ مواجه شدم، همگی این افراد در پاسخ مشترک عنوان کردند که اگر تخلف کارفرما را گزارش می کردیم ممکن بود شغل خود را از دست بدهیم.
مسؤول فنی که اجناس تاریخ گذشته را به بازار عرضه کرد
رئیس شعبه ویژه رسیدگی به جرائم پزشکی و بهداشتی سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران در ادامه به یکی از پروندهایی که توسط وی مورد رسیدگی قرار گرفته بود اشاره می کند و می گوید: پرونده ای را داشتم که در آن مسؤول فنی تخلفات متعددی را مرتکب شده بود به طوری که مسؤول فنی همزمان عنوان مدیر فروش شرکت را نیز بر عهده داشت و با همدستی کارفرمای خود کالاهای تاریخ گذشته را به جای معدوم کردن به عنوان کالای سالم و بهداشتی روانه بازار کرده و به فروش هم رسانده بود!
خدایی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه راهکار پیشنهادی شما برای جلوگیری از اینگونه تخلفات چیست چنین می گوید: این موضوع نیاز به کار کارشناسی دارد اما واقعیت این است که مسؤولان فنی نباید وابستگی مالی و حقوقی با کارفرما و یا مسؤول شرکت داشته باشند و در این مورد باید تدبیری اندیشیده شود.
وزارت بهداشت: بر کار مسؤولان فنی نظارت می کنیم
اظهارات رئیس شعبه ویژه رسیدگی به جرائم پزشکی و بهداشتی سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران مبنی بر نداشتن رابطه استخدامی مسئولان فنی را با امیر حسین بیگلری مدیر حوزه ریاست اداره کل نظارت و ارزیابی فرآورده های غذایی ، آرایشی و بهداشتی که وظیفه نظارت بر مسئولان فنی شرکت های وارد کننده کالا را بر عهده دارد در میان گذاشتیم.
وی با بیان اینکه بر روند کار این افراد نظارت داریم می گوید: مسؤولان فنی مطابق با شرح وظایف خود مبنی بر نظارت بر کیفیت محصولات وارداتی از زمان ورود تا زمان مصرف گزارش های خود را به ما ارائه می دهند.
وی با بیان اینکه بالغ بر 2 هزارو 500 شرکت وارد کننده مواد غذایی و بهداشتی در کشور داریم می افزاید: تمامی این شرکتها دارای مسؤول فنی هستند.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه مسؤولان فنی در این شرکت ها چگونه حقوق و مزایا دریافت می کنندمی گوید: این افراد بر اساس قانون اداره کار با کار فرما قرارداد دارند و حقوق و مزایای خود را از کارفرمای خود دریافت می کنند.
بیگلری در مورد میزان تخلفات مسؤولان فنی در حوزه شرکت های وارد کننده می گوید: تخلفات بسیار ناچیز است و حتی به اندازه عدد انگشتان دست هم نمی رسد.
وی در مورد اینکه بیشترین تخلفات مسؤولان فنی را چه موضوعاتی تشکیل می دهد گفت: بیشترین تخلفات مربوط به عدم حضور این افراد در شرکت است . زیرا مطابق قرار داد آنها باید به صورت دائمی در محل کار خود حضور داشته باشند.
بیگلری در مورد چگونگی نظارت بر مسؤولان فنی که در کارخانجات مشغول فعالیت هستند می گوید: وظیفه نظارت بر این افراد بر عهده دانشگاه های علوم پزشکی است و اگر تخلفی انجام شود همکاران من در دانشگاه ها با آن برخورد خواهند کرد.
بیگلری در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چرا مسئولان فنی با دولت رابطه استخدامی ندارند و آیا گرفتن حقوق از کسی که باید بر روند کار وی نظارت داشته باشند باعث بروز مشکل نخواهد شد چنین توضیح می دهد: استخدام این افراد از سوی دولت امکان پذیر نیست زیرا مطابق قانون برنامه پنجم توسعه دولت مکلف به کوچک سازی خود است و لذا ایجاد سازوکار استخدام این افراد و پرداخت حقوق و نظارت بر حضور و غیاب آنها مخالف با این اصل قانونی است. لذا پیگیر هستیم تا با راه اندازی انجمن صنفی مسؤولان فنی مشکلات و خواسته های آن ها را از این طریق پیگیری کنیم. ما باید در این زمینه جنبه نظارتی خود را فعال تر کنیم که در این موضوع با کمبود نیرو مواجه هستیم.
مطابق اظهارات این مقام مطلع در وزارت بهداشت امکان برقراری رابطه مالی و استخدامی مسؤولان فنی با دولت امکان پذیر نیست و حال این پرسش مطرح می شود که زمانی که یک مسؤول فنی تمامی حقوق ، پاداش و یا اضافه کار خود را باید از صاحب کارخانه و یا شرکتی بگیرد که وظیفه نظارت بر آن را بر عهده دارد چگونه می تواند به وظیفه خود به عنوان نماینده حاکمیت به درستی عمل کند؟!
نظارت بر روند تولید محصولات غذایی و بهداشتی و حتی آرایشی که مستقیما بر سلامت مردم تاثیر گذار است یک اصل مهم از سوی دولت است و بجاست که مسؤولان در این زمینه جدیت بیشتری به خرج دهند تا شاهد تشکیل شدن پرونده ای مانند شرکت دستچین نباشیم که در آن 550 تن آبلیموی غیر بهداشتی تولید شد و 220 تن آن روانه بازار گردید.
در پایان این اظهارات قاضی سازمان تعزیرات حکومتی را یادآور می شویم که گفت:زمانی که از هر مسؤول فنی متخلف پرسیدم چرا تخلف را گزارش نکردی؟ جواب داد: اگر بر خلاف میل صاحب کارخانه فعالیت می کردم از کارم اخراج می شدم... .
هر چند این گزارش به معنای نادیده گرفتن زحمات همه مسوولان فنی نیست ولی به لحاظ مبنایی و منطقی، باید برای این چالش مهم حوزه بهداشت و سلامت چاره ای اندیشید. سلامت مردم، موضوعی نیست که با توجیه و بی اعتنایی از کنارش گذشت.
2- وقتي كالاي غير مجازي كشف يا ضبط مي شود يا مصرف كننده اي از مصرف يك كالا متضرر مي شود (ضرر جاني نه مالي ) و شكايت مي كند روند رسيدگي به اين شكايت انقدر طولاني است كه بعضا بعد از 5سال وقتي تمام اثار وعلايم از بين رفته تازه دادگاه تشكيل مي شود ومي خواهد حكم دهد .
اين تازه زماني است كه نفر ذي نفوذي در پرونده وجود نداشته باشد
3- در ايين نامه هاي بهداشتي وپزشكي و دامپزشكي امكان نظارت يك نفر فني بر چند كارگاه كوچك وجود دارد در حالي كه سازمانهاي متولي اين امور به خاطر ايده آل گرايي ،مديران كارگاه هاي كوچك را ملزم به استخدام مسول فني مي كنند كه نمي توانند حقوقش را بدهند بنابراين چيزي كه در عمل اتفاق مي افتد يك قرارداد سوري بين كارگاه ومسول فني بسته مي شود وبه سازمان مربوطه داده مي شود ولي در عمل مسول فني مربوطه ماهانه يك چهارم يا كمتر مبلغ قرار داد را مي گيرد و در ماه يك بار به محل كارگاه مراجعه وفرم هاي مربوطه را پر نموده وبه سازمان مربوطه ارسال مي شود . يعني توليد بدون حضور مسول فني انجام مي شود .
تازه بعضی ها هم اصلا سر کار نمیرن