سنگال كشورى است ساحلى در منتهى اليه غربى قاره آفريقا در كناره شرقى اقيانوس پهناور اطلس، كه از شمال و شمال شرق با كشور موريتانى، در جنوب با گينه و گينه بيسائو و در غرب با كشور مالي همسايه است والبته در دل خود كشورى كوچك به نام گامبيا را نيز جاى داده است كه از همه طرف آن را محصور ساخته و تنها كشور همسايه آن محسوب مى شود.
با چنين پيش زمينه اى از سنگال بود كه به ديدار رهبران شيعيان آن رفتيم تا از زبان او بشنويم وضعيت شيعه را در اين كشور فقير آفريقايى كه سالها مستعمره فرانسوى ها بوده است...
سرانجام لحظه ديدار فرا رسيد. بر خلاف آنچه فكر مى كردم با مردى بلند قد و تنومند و البته سياه پوست مواجه شدم كه بسيار جوان به نظر مى رسيد و با لباسى زيبا بر تن به گرمى از ما استقبال نمود. پس از مختصرى خوش و بش و احوالپرسى ابتدا به سراغ کامپيوتر کيفی خود رفت و پس از خاموش كردن آن آماده شنيدن پرسش هاى فراوان ما شد.
آنچه در پى مى آيد حاصل گفتگوى دو ساعته ما با رهبر شيعيان كشور سنگال است كه البته برخى از سؤالات ما يا بدون پاسخ ماند و يا خيلى كوتاه و مختصر خاتمه يافت.
* خواهش مى كنم در ابتدا و به عنوان اولين سؤال كمى از بيوگرافى خودتان براى ما بگوييد تا شناخت بيشترى از رهبر شيعيان سنگال پيدا كنيم و بتوانيم در ادامه پرسش هاى خود را بهتر مطرح نمائيم؟
- نام من «شريف محمد على حيدره» است. اصالتاً از كشور موريتانى اما متولّد سنگال هستم. پدر من ادريس پسر عبدالله پسر كامل پسر حسن مُنّى فرزند امام حسن مجتبى عليه السلام است كه با حدود سى پشت به امام حسن مجتبى عليه السلام مى رسيم. اكنون 47 سال از عمر من مى گذرد.
*آنگونه كه به ما گفته اند شما عليرغم آنكه خود را منتسب به خاندان اهل بيت عليهم السلام مى دانيد، پيش از اين بر مذهب اهل سنّت و مالكى بوده ايد. علّت گرويدن شما به مذهب حقّه تشيّع چه بود و چه حادثه اى منجر شد تا شما پس از سالها راه حقيقت را بيابيد؟
-بله؛ البته من زمانى كه كوك بودم نيز دور از مذهب اهل بيت عليهم السلام نبودم. مثلاً ديوان امام على عليه السلام را من قبلاً در كودكى نديده بودم، اما وقتى كه سالها بعد اين كتاب را ديدم، متوجه شدم كه اين اشعار را از كودكى حفظ هستم. اما آشنايى من با اهل بيت عليهم السلام و مذهب شيعه با انقلاب ايران و علاقمند شدن من به امام خمينى (ره) آغاز شد. من از كوچكى تمامى انقلابات را پيگيرى مى كردم تا اينكه با انقلاب ايران و رهبر آن امام خمينى (ره) آشنا شدم و سبب گرايش من به مذهب اهل بيت عليهم السلام شد. همه خانواده و كسانى كه به من نزديك هستند، مى دانند كه من از 15 سال پيش به مذهب تشيّع گرويدم اما از طريق رسانه ها و به صورت عمومى دو الى چهار سال است كه مذهب خود را علناً اعلام كرده ام.
*چرا اينقدر دير به صورت عمومى و رسانه اى تغيير مذهب خود را اعلام نموديد؟ آيا تقيّه مى كرديد يا علت ديگرى داشت؟
- اين موضوع علل مختلفى داشت. يكى از علتها آن بود كه من دنبال نكاتى مى گشتم تا بحث و تحقيقاتم در مورد مكتب اهل بيت عليهم السلام تكميل شود، لذا خواستم تا به صورت تدريجى اعلام كنم تا هم تحقيقاتم تكميل شود و هم اطرافيانم اين آمادگى را داشته باشند تا با اعلام رسمى من، آن را بپذيرند.
* پس با اين حساب شما تا 32 سالگى مذهب غير شيعه داشتيد. آيا در آن مدت نيز فعاليت هاى مذهبى داشتيد؟
- من پيش از شيعه شدن، مذهب مالكى داشتم اما در آن زمان فعاليت نداشتم بر خلاف الآن كه مؤسسات آموزشى داريم. اما با اين حال چون از خانواده شريف و سيد بوديم مردم به ما مراجعه مى كردند.
* چه مراجعاتى؟ آيا مثلاً مسايل فقهى خودشان را ازشما مى پرسيدند؟
- ببينيد! بيشتر مردم آنجا خودشان شيعه هستند و نمى دانند، زير آنها اهل بيت را دوست دارند و وقتى مى شنوند كسى از خاندان اهل بيت است براى تبرّك و تفقّه مردم به آنها مراجعه مى كنند زيرا اين افراد معمولاً در خانواده هاى دينى بزرگ شده اند. مثلاً اگر در جايى وقت نماز شد و مردم فهميدند كه يك نفر در وسط آنها سيد است حتى اگر آن فرد كوچك باشد او را براى امامت جماعت به جلو مى برند يا اگر در جايى مناسبتى باشد و بدانند كه شخص سيدى مى تواند مراسم را اداره كند فقط به خاطر احترامى كه به سادات و خاندان پيامبر دارند، او را به رياست انتخاب مى كنند.
* شما علت تشيّع خود را علاقه مند شدن به انقلاب اسلامى ايران و حضرت امام خمينى (ره) دانستيد اما دقيقا ذكر نكرديد كه چه حادثه اى منجر به تغيير مذهب و شيعه شدن شما گرديد؟
-بهتر مى دانم كه اين سؤال را پاسخ نگويم. حق هر شخصى است كه وقتى از او سؤال مى شود به بعضى از آنها پاسخ نگويد!
* اما اين سوال مهمى است زيرا ممكن است اين ابهام و نامعلوم بودن علّت اصلى و اتفاق مهمى كه منجر به شيعه شدن شما گرديد، موجب بروز شبهات و سؤالات متعددى براى ديگران شود؟
- پاسخ اين سؤال خيلى آسان است. اگر كسى دنبال حقيقت باشد آن را پيدا خواهد كرد. من از خانواده اهل بيت هستم. رفتم تحقيق كردم و متوجه شدم كه مذهب تشيع بر حق است لذا پس از تحقيق و روشن شدن حقيقت به اين مذهب گرويدم.
- وقتى شما مذهب تشيّع را پذيرفتيد، برخورد اطرافيان با شما چگونه بود؟ آيا مشكلى هم براى شما پيش آمد؟
* خير، مردم برخوردشان عادى و طبيعى بود وعكس العمل بدى نشان ندادند و گاهی اگر عكس العملى هم مشاهده مى شد، خيلى قوى نبود.
* آيا مردم در آنجا كاملاً از آزادى مذهب برخوردار هستند؟
- مردم در آنجا آزادى كامل مذهب دارند و حكومت نيز بى طرف است.
* آيا مردم سنگال شما را به عنوان رهبر شيعيان كشور خود مى دانند؟
-در آنجا افرادى هستند كه مرا به عنوان رهبر شيعيان مى دانند اما همه به عنوان رهبر نمى شناسند. علمايى هستند كه آفريقايى مى باشند ولى آيا آنها مثل من فكر مى كنند. پيروان من مى دانند كه من رهبرشان هستم اما بقيه نمى دانند كه آيا من رهبرشان هستم يا نه؟
*تعداد مردم سنگال چند نفر است و از اين تعداد چند درصدشان مسلمان و چه تعدادى شيعه هستند؟
-من به طور دقيق نمى توانم بگويم كه تعداد مردم سنگال چقدر است اما حدود 14 ميليون نفر مى باشند كه البته در آنجا شيعيان در اقلّيت هستند.
*شما به عنوان رهبر شيعيان سنگال چه فعاليت هايى در راستاى گسترش مذهب تشيع داشته ايد؟
-فعاليت ها زياد است. اول اينكه من تا كنون چند كتاب نوشته و منتشر كرده ام و در دو سال گذشته كنفرانس ها و سخنرانى هاى زيادى برگزار كرده ام. برخى از افرادى كه با من كار مى كنند در صدا و سيما هستند و عده اى ديگر نيز در روزنامه ها كار مى كنند و در كل فعاليت هاى فشرده اى داريم. خود من از 27 سال پيش در حال گشت هستم. خانواده من در پايتخت سنگال هستند. پدرم در جنوب و من هم دائم با هواپيما در سفر هستم و محدود به مكان خاصى نيستم.
* ممكن است راجع به تأليفات خود بيشتر براى ما توضيح دهيد؟
-همانطور كه مى دانيد امكانات آنجا فردى است من كتابهاى زيادى نوشته ام اما كتاب هايى كه چاپ شده است چهار كتاب مى باشد كه علت اصلى آن نبود امكانات است.
* لطفاً برخى از عناوين كتابهايى كه تأليف نموده و منتشر كرده ايد را براى ما بيان كنيد؟
- يكى از كتابهاى منتشر شده ام «حقايق روشن براى زندگى پيامبر اسلام» به زبان فرانسه و عربى و كتاب ديگرم درباره عاشورا است به نام «آيا عاشورا روز جشن است يا روز اندوه» كه اين كتاب هم به زبان عربى و فرانسه چاپ شده است.
* مگر در آنجا مردم روز عاشورا را جشن مى گيرند؟ علت اين كار آن ها چيست؟ آيا با علم و آگاهى چنين كارى را انجام مى دهند؟
- در آنجا اين روز را مردم عوام جشن مى گيرند و نمى دانند كه براى چه جشن مى گيرند. فقط مى دانند كه اين روز، روز عيد است و اول سال قمرى مى باشد؛ لذا امام حسين عليه السلام و جريانات آن را نمى شناسند و اين كار آنها عملى سنتى وتقليدى است. اما شايد رهبرانشان بدانند و آگاه باشند كه البته سكوت كرده اند.
*شما در كشور سنگال چه مؤسسات آموزشى داريد؟
- يك سازمان خيريه داريم كه حكومت آن را قبول دارد به نام «مزدهره» كه كارهاى خير را تحت عنوان اهل بيت عليهم السلام انجام مى دهد. همچنين يك مؤسسه آموزشى داريم كه افرادى را تربيت مى كند براى تبليغ. در حال حاضر 50 نفر در آنجا تحصيل مى كنند تا براى كار تبليغ آمده شوند.
* آيا در كشور سنگال بين شيعه و سنى وحدت وجود دارد؟
- در آنجا بين شيعيان و سنّيها هيچ مشكلى نيست. حتى در كنفرانس هايى كه برگزار مى كنيم هم علماى شيعه حضور دارند و هم علماى اهل سنّت و يكى از اهداف ما نيز همين است كه آنها را هم به اين برنامه ها دعوت كنيم.
* آيا آنها نيز شيعيان را به برنامه هاى خودشان دعوت مى كنند؟
- كسى تا به حال مرا دعوت نكرده است اما اينكه آيا دوستان ديگر را دعوت كرده باشند اطلاعى ندارم!
*در كشور سنگال، حكومت دست چه كسانى مى باشد؟
- قدرت در آنجا دست كسانى است كه مردم آنها را انتخاب مى كنند، زيرا حكومت آنجا بر پايه دموكراسى است و با رأى مردم قدرت در اخيار حاكمان قرار مى گيرد.
*وهابيّت در آنجا چه وضعيتى دارد؟ آيا آنها نيز به فعاليت مشغول هستند؟
-بله، آنها خيلى قوى و گسترده كار مى كنند به طور صريح نمى توانم بگويم اما كشورهاى بسيارى حامى آنها هستند كه بيشتر از سوى كشورهاى عربى اسلامى حوزه خليج فارس تقويت مى شوند. نماينده وهابيهاى آنجا كتابى بر عليه كتاب من نوشته كه منتشر نيز شده است.
*آيا جمهورى اسلامى ايران نيز در آنجا فعاليت دارد؟
-گمان مى كنم كه در آنجا يك مركز حوزه علميه دارد كه طلاب سنگالى در آن مشغول به تحصيل هستند و به آنان مسكن و شهريه مى دهند. مسؤول آن نيز روابط خوبى با همه مردم دارد.
* مراجع تقليد شيعه در آن جا چه وضعيتى دارند؟ آيا شناخته شده هستند و فعاليتى مى كنند؟
- بله، آيت الله خامنه اى رهبر ايران، آيت الله سيستانى و نيز سيد فضل الله از بارزترين مراجع شيعيان آنجا هستند.
* وضعيت مساجد شيعيان و حسينيه ها در كشور سنگال چگونه است؟ آيا آمارى در اين خصوص داريد؟
-آمار دقيقى ندارم اما تعداد آنها خيلى كم است.
* بيشر از اين وقت شما را نمى گيرم فقط در پايان اگر صحبتى داريد، بيان بفرمائيد؟
-مطلب خاصى ندارم. تنها تشكر مى كنم از شما و دوستانتان و اين مطلب كه ما نياز به پشتيبانى و حمايت داريم. كمك رسانى براى ساختن مساجد و حسينيه ها تا به عنوان محورى براى شيعيان و همبستگى بيشتر بين مسلمانان باشند.
منبع: شیعه نیوز