همشهری تندرستی: مردها کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند و نسبت به بیماری‌شان سهل‌انگار‌تر از خانم‌ها هستند. آقایان معمولاً زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که درد حسابی کلافه‌شان کرده باشد و البته متأسفانه گاهی این سهل‌انگاری برایشان گران هم تمام می‌شود. چراکه تأخیر در مراجعه به پزشک گاهی ممکن است بیماری را به مراحل پیشرفته و خطرناک برساند. یکی از بیماری‌هایی که مردها را تهدید می‌کند و تلبته تشخیص زودهنگام آن هم در درمانش بسیار سودمند است. سرطان پروستات نام دارد. بیماری‌ای که موضوع گفت‌وگی ما با دکتر محسن طاهری، جراح و متخصص کلیه و عضو علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این شماره است.
اگر بیش از 40 سال دارید!اگر سن شما بالای 40 سال است و در خانواده‌تان سابقه سرطان پروستات داشته‌اید، درنگ نکنید و برای یک معاینه ساده به پزشک مراجعه نید. در اینجا روش‌هایی را که برای تشخص بیماری استفاده می‌شود توضیح می‌دهیم:
معمولاً معاینه فیزیکی اولین اقدامی است که برای تشخیص سرطان پروستات به کار می‌رود. پروستات طبیعی و سالم در معاینه قوام نرم دارد و فاقد توده است. به این روش معاینه رکتال می‌گویند. در این روش، پزشک از داخل مقعد بیمار، غده پروستات را معاینه می‌کند. وجود غده‌ای بزرگ، سفتی پروستات یا وجود توده‌ای در آن، در برخی موارد می‌تواند نشانه هشدار دهنده سرطان باشد.
امروزه با سونوگرافی از طریق مقعد، از نقاط مشکوک پروستات نمونه‌برداری می‌شود. اگر در نمونه‌برداری مشخص شد که سرطان است باید بررسی شده و مشخص شود بیماری در کدام مرحله قرار دارد.
روش دیگری که برای تشخیص سرطان پروستات وجود دارد، آزمایش PSA آنتی ژنی است که تنها در غده پروستات تولید می‌شود و به عبارت دیگر «آنتی‌ژن اختصاصی پروستات» است. فقط پروستات در بدن این اده را ترشح می‌کند و این ترشح می‌تواند به وسیله مایع منی و خون نمایانگر ابتلا به سرطان پروستات نیست. گاهی ممکن است فرد دچار مشکل بزرگی خوش‌وخیم پروستات باشد.
گاهی ممکن است فرد دچار مشکل بزرگی خوش‌خیم پروستات باشد. برای فردی که PSA در آزمایش خون فرد نمایانگر ابتلا به سرطان پروستات نیست. گاهی ممکن است فرد دچار مشکل بزرگی خوش‌خیم پروستات باشد. برای فردی که PSA بالای چهار دارد، یک دوره آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود. بعد از مدتی دوباره چک می‌شود که پایین نیامده بود، بیوپسی انجام می‌شود.
نکته: وقتی معاینه فیزیکی، بیوپسی حاکی از ابتلای فرد به سرطان باشد، با سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی، عکسبرداری از ریه و اسکن استخوان، می‌توان بررسی کرد که این امر محدود به غده پروستات است یا اینکه به کل بدن سرایت کرده یا از طریق موضعی به روده‌ها رسیده است.
وارثت را جدی بگیریمواثت: اگر فردی از خانواده سرطان پروستات باشد، دیگر اعضای خانواده باید مورد بررسی قرار گیرند؛ چراکه سابقه ارثی مانند دیگر سرطان‌ها در سرطان پروستات عامل مهمی در ابتلا به این بیماری است. مردانی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به پروستات هستند باید بعد از 40 سالگی مورد آزمایش PSA یا معاینه فیزیکی قرار گیرند.
میزان بالای تسوسترون: رشد پروستات به هورمونی تحت‌عنوان تستوسترون بستگی دارد. این هورمون باعث ایجاد صفات ثانویه جنسی در مردان می‌شود. افزایش میزان ترشح تستوسترون در خون در مردان می‌شود. افزایش میزان ترشح تستوسترون در خون در موارد لازم است از مصرف بعضی مواد غذایی که در افزایش تستوسترون تأثیر می‌گذارد، خودداری شود. همچنین گاهی پزشک داروهایی را برای کاهش تستوسترون تجویز می‌کند.
از جراحی تا هورمون درمانیجراحی: اگر هنور سرطان محدود به غده‌پروستات است و در بدن به صورت متاستاز یا موضعی گسترش پیدا نکرده، جراحی خوبی است. در این وضعیت می‌توان با جراحی رادیکال پروستات را برداشت. اما اگر محدود به غده نباشد هورمون درمانی می‌تواند تستوسترون را مهار کند.
هورمون درمانی: اگر سرطان پیشرفت کرده باشد دیگر تنها محدود به غده پروستات نباشد از هورمون درمانی استفاده می‌شود. از آنجا که هورمون تستوسترونبه رشد سرطان غده پروستات کمک می‌کند به بیماران داروهای ضدتستوسترون مانند قرص استروژن داده می‌شود.