زایمان در آب

روش زایمان درآب از چه زمانی و با چه هدفی وارد ایران شد؟

این روش از حدود 5 سال پیش از سوی یک دانشجوی دکترا به عنوان موضوع پایان‌نامه‌اش مطرح شد و بعد از آن با پیگیری‌هایی که انجام دادیم تصمیم گرفتیم امکانات اولیه این کار را در این مرکز راه‌اندازی‌ کنیم و با آموزش به برخی از متخصصان در انجام این زایمان کمک گرفتیم تا زنان زایمان راحت‌تری را تجربه کنند چرا که ایرانی‌ها به خاطر هوای خشکی که در آن زندگی می‌کنند خیلی با آب ارتباط ندارند و از آب هراس دارند، به همین خاطر نخستین‌ زایمان در آب بسیار سخت بود چرا که اطرافیان احساس می‌کردند این کار خطر زیادی برای سلامتی مادر و جنین دارد ولی بعد از زایمان دیدند که هیچ مشکلی به وجود نیامد و زایمان بسیار راحت اتفاق افتاد. هدف اصلی ما هم از این کار این است که بتوانیم دردهای زایمان را برای مادر کاهش داده و برای او خاطره‌ای خوش ایجاد کنیم. البته این زایمان بدون درد نیست بلکه درد کمتری دارد و نباید توقع داشته باشند که هیچ دردی برایشان به وجود نیاید.

زایمان در آب به چه صورتی انجام می‌شود و چه امکاناتی برای این کار لازم است؟

زایمان در آب به 2 صورت است؛ روش اول «سیر لیبر در آب» (خانم باردار هنگام دردهای فعال زایمانی وارد آب شده و تحمل درد برایش آسان‌تر می‌شود) است و روش دوم به دنیا آوردن کودک در آب است. در روش دوم یعنی زایمان در آب، خانم باردار در آب می‌ماند و زایمان به طور کامل در آب انجام می‌شود به‌طور‌‌ی که نوزاد زیر آب به دنیا می‌آید. این روش امکانات خاصی نیاز ندارد و تنها وجود وان و آب برای این کار کافی است اما آنچه در این زایمان اهمیت دارد حضور یک متخصص و ماماست.

خانم باردار چه زمانی وارد آب شود؟

ورود زودهنگام در ابتدای لیبر مادر را خیلی آرام می‌کند، اغلب سیر لیبر آهسته می‌شود. اگر چنین حالتی رخ دهد خانم باردار باید از آب خارج شود تا سیر لیبر ادامه یابد. مفیدترین کاری که در این هنگام یک خانم باردار برای تسهیل لیبر می‌تواند انجام دهد این است که در طول لیبر فعال باقی بماند. برخی خانم‌های باردار به طور متناوب قدم می‌زنند، دوش می‌گیرند و سپس وارد آب می‌شوند. زایمان در آب اگرچه یک انتخاب مطلوب برای خیلی از خانم‌های باردار است ولی با این وجود انتخابی است که همه زایمان‌ها را دربر نمی‌گیرد. وقتی خانم‌های باردار به وان زایمان در آب دسترسی داشته باشند، خیلی از آنها بی‌تردید وارد آن می‌شوند و در آن احساس امنیت می‌کنند و نوزادشان را در آن به دنیا می‌آورند.

مزایای زایمان در آب برای مادر و کودک چیست؟

یکی از مزایای مهم این روش احساس سبکی و شناوری مادر باردار در آب است که هم اجازه تحرک می‌دهد و هم امکان تغییر وضعیت برای مادر فراهم می‌شود و این به فعال بودن مادر در روند زایمان کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد در روش زایمان در آب مشکلات تهدیدکننده زندگی یا سلامتی در زنان زائو یا نوزادان مشاهده نشده و همچنین در این روش کاهش خونریزی، نیاز کمتری به استفاده از مسکن است و تجربه زایمان نیز رضایت‌بخش‌تر است. تاثیر روش زایمان در آب در میزان نیاز به انجام اپیزیوتومی (برش) در یک مطالعه آینده‌نگر روی 2 هزار زایمان نشان می‌دهد که نیاز به اپیزیوتومی در یک‌سوم موارد نسبت به زایمان در خشکی کاهش یافته است. در مطالعه دیگر میزان اپیزیوتومی از 80 درصد در زایمان‌های معمولی به 15 درصد در زایمان در آب رسیده است. مزایای فیزیولوژیک این روش برای مادر نیز شامل مواردی همچون کاهش چشمگیر درد، افزایش انقباضات مؤثر، افزایش گردش خون و اکسیژن‌رسانی رحم، کاهش استرس هورمون‌ها، کاهش مداخلات پزشکی از جمله سزارین، کاهش نیاز به مسکن‌ها و ضددردها، کاهش قابل توجه طول مدت لیبر (پیشرفت سریع‌تر دیلاتاسیون سرویکس)، افزایش آستانه درد، ذخیره انرژی و جلوگیری از هدر رفتن انرژی مادر جهت مرحله دوم زایمان می‌شود.

آیا این روش برای نوزادان هم مفید است؟

مزایای زایمان در آب برای نوزاد نیز مربوط به عواملی همچون ورود ملایم و آسان‌تر نوزاد به محیط خارج از رحم، ایمن‌تر بودن در مقایسه با روش‌های دیگر، ایجاد یک محیط حد واسط و جلوگیری از برخورد نوزاد با استرس‌های ورود ناگهانی به محیط خارج از رحم، افزایش جریان خون بهتر نوزاد به واسطه جریان خون بهتر مادر، کاهش نیاز به تحریک‌های تهاجمی جهت شروع تنفس و استفاده بهتر و سریع‌تر از شیر مادر است.

نوزاد چگونه زیر آب تنفس می‌کند؟

این یکی از ابتدایی‌ترین سوالاتی است که بیشتر مردم می‌پرسند. درک اینکه چگونه یک نوزاد برای نخستین‌ بار نفس می‌کشد، کمک می‌کند تا هرگونه ترس در ارتباط با ‌خطرناک بودن زایمان در آب از بین برود. زمانی که جنین در رحم قرار دارد، هیچ تماسی با هوا نداشته و نیازی به نفس کشیدن ندارد بنابراین ریه‌های جنین هنوز کار نمی‌کنند تا اینکه متولد می‌شود و شروع به نفس کشیدن می‌کند. یک جنین در رحم توسط خون اکسیژنه که از طریق جفت و بندناف از مادرش دریافت می‌کند، تنفس می‌کند. قلب جنین، خون اکسیژنه را به سراسر بدنش پمپ می‌کند. زمانی که خون از اکسیژن خالی و پر از مواد زائد می‌شود، از طریق بندناف و جفت به مادر بازمی‌گردد، خون تصفیه می‌شود و دوباره توسط مادر اکسیژن می‌گیرد و به جنین داده می‌شود. فقط تماس پوست نوزاد تازه متولد شده با هوا نیست که روند فیزیولوژیک پیچیده‌ای که منتهی به نخستین‌ تنفس می‌شود را فعال می‌کند. تصور می‌شود که تغییر در فشار و دمای هوا که احتمالاً توسط لب‌ها و بینی نوزاد حس می‌شود، مکانیسم تنفس را فعال می‌کند. در طول چند ثانیه اول بعد از تولد، هنگامی که نوزاد زیر آب قرار دارد، او مطمئناً نمی‌تواند شروع به تنفس کند و اکسیژن را از طریق بندناف از مادرش دریافت می‌کند. ورود نوزاد در آب، محیطی مشابه دوران بارداری که جنین در داخل مایع آمینوتیک است را فراهم می‌کند بنابراین تنفس نوزاد مشابه دوران بارداری است، در حالی که تماس نوزاد با هوا و تغییر دما موجب شروع تنفس نوزاد می‌شود. از این زمان به بعد نوزاد دیگر نباید داخل آب قرار گیرد و بلافاصله از آب خارج می‌شود.

آیا امکان عفونت در زایمان در آب برای نوزاد و مادر وجود دارد؟

در سال 1950 به زنان گفته می‌شد حمام کردن در روزها و مراحل آخر بارداری خطر دارد چون سرویکس (دهانه رحم) در حال باز شدن است و رحم ممکن است توسط میکروب‌های آب عفونی شود. اگر پارگی کیسه آب قبل از لیبر رخ می‌داد، بیشتر پزشکان توصیه می‌کردند خانم‌ها حمام نکنند تا زایمان شروع شود و پیشرفت کند اما امروزه تنها احتیاطی که باید صورت گیرد این است که مطمئن شوند آب تمیز است. برخی از آب کاملاً تصفیه شده و تمیز استفاده می‌کنند. آب معمولی شهری معمولاً مناسب و کافی است و نیازی به مواد افزودنی ندارد.

موارد اورژانس چگونه زیر آب رسیدگی می‌شوند؟

پزشکان و ماماهایی که هنگام زایمان در آب حضور دارند به دقت سیر پیشرفت زایمان و وضعیت نوزاد را طی زایمان دقیقاً مانند هر زایمان دیگری مانیتور می‌کنند. اگر مورد اورژانسی پیش بیاید، وضعیت بررسی و تصمیم گرفته می‌شود چه اقدامی انجام دهند. ممکن است لازم باشد مادر از وان خارج شود یا به آهستگی تغییر وضعیت بدهد.

تاکنون چند نفر در این مرکز زایمان در آب انجام داده‌اند و برای مراجعه به این مرکز برای زایمان در آب، انجام چه کارهایی ضروری است؟

تماشاخانه

ماجرای مسمومیت گیلانی‌ها/ آیا آب آلوده است؟ (فیلم)

قتل‌های رزن، قاتل کیست؟/ چه کسی این پنج جوان را به قتل رساند؟ (فیلم)

فیلم های دیگر