شرق: باز هم يک موعد جديد درباره برجام؛ ١٢٠ روز ديگر، يعني اواخر ارديبهشت سال بعد، بايد منتظر اقدام بعدي دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريکا، درباره برجام بود. ترامپ اواسط روز جمعه در واشنگتن در بيانيهاي اعلام کرد براي آخرينبار تعليق تحريمهاي هستهاي را تمديد ميکند؛ ولي اين آخرينبار خواهد بود. او اينبار شروطي براي ديگر شرکا گذاشته که موضوعاتي مانند دسترسي کامل به هر مکاني که بازرسان بينالمللي ميخواهند، تحريم برنامه موشکي ايران و دائميکردن زمان محدوديتهاي هستهاي پذيرفتهشده در برجام به بهانه دستنيافتن به سلاح هستهاي از مهمترين آنهاست. ترامپ علاوه بر طرح اين شروط و خطونشانکشيدن درباره موعد بعدي، افراد و شرکتهايي را به بهانههاي حقوقبشري و همکاري با برنامه موشکي ايران، وارد فهرست تحريمهاي وزارت خزانهداري آمریکا کرده است.
اين اقدام واشنگتن از سوي ايران و اتحاديه اروپا با واکنشهايي مواجه شد. محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران، بعد از بيانيه ترامپ در صفحه توييتر خود نوشت: «مذاکره مجدد بر سر توافق هستهاي انجام نخواهد شد و آمريکا بايد مانند ايران کاملا به تعهدات خود عمل کند». وزارت خارجه ايران نيز در بيانيهاي تأكيد کرده است: «برجام بههيچعنوان قابل مذاکره مجدد نيست». همچنين تأكيد شده: «جمهوري اسلامي ايران هيچ اقدامي فراتر از تعهدات خود در برجام انجام نخواهد داد، هيچ تغييري در اين توافق را نه اکنون و نه در آينده نخواهد پذيرفت و اجازه نميدهد هيچ ارتباطي بين برجام و هر موضوع ديگري برقرار شود».
اين بيانيه واردکردن نام آيتالله آمليلاريجاني را در فهرست تحريمها «اقدامي خلاف اصول آمره حقوق بينالملل و نقض تعهدات دوجانبه و بينالمللي ايالات متحده» دانسته که «حتما با واکنش جدي جمهوري اسلامي پاسخ داده خواهد شد و مسئوليت تمامي تبعات اين اقدام خصمانه، بر عهده دولت ايالات متحده خواهد بود». اتحاديه اروپا نيز بعد از بيانيه ترامپ در بيانهاي کوتاه بر تعهد خود به ادامه اجراي کامل و مؤثر برجام تأكيد و اعلام کرد با اعضاي اتحاديه براي ارزيابي مشترک بيانيه آمريکا و پيامدهاي آن، هماهنگي خواهد کرد. وزارت امور خارجه آلمان نيز پس از اعلام شروط رئيسجمهور آمريکا براي ماندن در برجام، اعلام کرد برلين خواهان ادامه اجراي توافق هستهاي و متعهد به آن است. معاون وزير امور خارجه روسيه نیز با تأكيد بر اينکه مسکو و اتحاديه اروپا به توافق هستهاي متعهد ميمانند، گفت: «روسيه با هر تلاشي براي تضعيف توافق کنوني با ايران مخالف است». شامگاه جمعه دونالد ترامپ دو نفر يعني آيتالله آمليلاريجاني و غلامرضا ضيائي، رئيس زندان رجاييشهر کرج و چند شرکت ايرانی، چيني و مالزيايي را در فهرست تحريمهاي خود قرار داد. فرد يا شرکتهايي که وارد فهرست تحريمهاي وزارت خزانهداري آمريکا ميشوند، امکان سرمايهگذاري در آمريکا، دايرکردن حساب و همچنين خروج اموالشان از بانکهاي آمريکايي را ندارند.
تحريميها
شرکت پشتيباني و نوسازي بالگردها و هليکوپترهاي ايران: این شرکت در سال ١٣٤٨ تأسيس شده است؛ شرکتي با نام اختصاري «پنها» و بخشي از سازمان صنايع هوايي ايران. تعميرات و نوسازي هليکوپترهاي ايران هدف اصلي اين شرکت است. بزرگترين پشتيبان تعميرات سنگين ناوگان بالگردهاي کشور، تعميرات ردهپويي در قالب N.M.P. (مرکز مهندسي تعمير و نگهداري)، H.D.M.P (مرکز تعميرات اساسي سنگين)، N.I.C.P (مرکز کنترل موجودي و تدارکاتي ناوگان) و R.F.E.C (مرکز تحقيقات و ساخت). پنها در سال ۱۳۵۲، چندين بالگرد از آمريکا خريداري کرد. در سال ۱۳۵۵، اداره لجستيکي هليکوپترهاي نيروهاي مسلح به شرکت پشتيباني و نوسازي هليکوپترهاي ايران تبديل شد. بعد از پيروزی انقلاب اسلامي، هزارو ٤٠٠ کارمند آمريکايي آنجا را ترک کردند. در سال ۱۳۵۸، تعميرات اساسي بالگردهاي سنگين برای جلوگيري از فرستادن اين نوع بالگرد به خارج از کشور، در صنايع پنها ايجاد شد. در سال ۱۳۵۹، مسئوليت پشتيباني بالگردهاي تجاري توانير بر عهده اين صنايع گذاشته شد. پنها در سالهاي اخير ساخت موتورهاي پيستوني را آغاز کرده است که بعد از مدتي آنها موفق به ساخت نخستين موتور ۱۰۰ سيسي براي هواپيماهاي بدون سرنشين شدند.
سازمان صنايع هوايي ايران: سازمان صنايع هوايي ايران، در سال ۱۳۴۵ در راستای طرحريزي، کنترل و اداره صنايع هوايي نظامي ايران تأسيس شد. هماکنون اين سازمان مسئول اداره پنج سازمان هوايي ايران است: صها، هِسا، پنها، صنايع هوايي قدس و صنايع شهيد بصير.
مرکز ملي فضاي مجازي و شوراي عالي فضاي مجازي: دو شرکت فعال در حوزه مخابرات و آیتی است که زير نظر نهاد رياستجمهوري فعاليت ميکنند. رصد روزانه شبکههاي اجتماعي يکي از وظايف اين دو نهاد است. اعضاي حقيقي شوراي عالي فضاي مجازي عبارتاند از: حميد شهرياري، سيدسعيدرضا عاملي، مسعود ابوطالبي، کاتميار ثقفي، رسول جليلي، رضا تقيپور، مهدي اخوان بهابادي، عزتالله ضرغامي، محمد سرافراز و محمدحسن انتظاري. در متن فرمان مقام معظم رهبري، اعضاي حقيقي و حقوقي به مدت سه سال تعيين شدهاند. اعضاي حقوقي عبارتاند از: رئيسجمهوري، رئيس مجلس شوراي اسلامي، رئيس قوه قضائيه، رئيس سازمان صداوسيما، دبير شورا و رئيس مرکز ملي فضاي مجازي، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزير علوم، تحقيقات و فناوري، وزير آموزشوپرورش، وزير اطلاعات، وزير دفاع، معاون علمي و فناوري رئيسجمهور، رئيس کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، رئيس سازمان تبليغات اسلامي، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، فرمانده ناجا و دادستان کل کشور. مرکز ملي فضاي مجازي در هفدهم اسفند ١٣٩٠ بر اساس حکم مقام معظم رهبري زير نظر شوراي عالي فضاي مجازي کشور تأسيس شده است.
«اين شورا (شوراي عالي فضاي مجازي) وظيفه دارد مرکزي به نام مرکز ملي فضاي مجازي کشور ايجاد نمايد تا اشراف کامل و بهروز نسبت به فضاي مجازي در سطح داخلي و جهاني و تصميمگيري نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با اين موضوع از حيث سختافزاري، نرمافزاري و محتوايي در چارچوب مصوبات شوراي عالي و نظارت بر اجراي دقيق تصميمات در همه سطوح تحقق يابد. نکات اساسي در مورد وظايف شوراي عالي و مرکز ملي فضاي مجازي با تأكيد بر توجه جدي به آن، در پيوست اين حکم ابلاغ ميگردد». رئيس مرکز ملي فضاي مجازي، ابوالحسن فيروزآبادي است. او در اولين جلسه دوره دوم شوراي عالي فضاي مجازي به پيشنهاد حسن روحاني، رئيسجمهوري و رئيس شورا با رأي اکثريت اعضاي شورا بهعنوان دبير شوراي عالي فضاي مجازي و رئيس مرکز ملي فضاي مجازي انتخاب شد. اولين جلسه اين مرکز در تاريخ ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ با حضور محمود احمدينژاد تشکيل شد.
مرتضي رضوي، رئيس شرکت ارتباطات موج سبز: نه جستوجوي اينترنتي ميتواند به شناخت اين شرکت کمک کند، نه سايت ثبت شرکتها کمکي در احراز هويت اين شرکت ميتواند باشد و نه کسي درباره رئيس اين شرکت اطلاعاتي دارد. اما اسم شرکت نشان ميدهد که آنها در حوزه مخابرات و فناوريهاي IT فعاليت ميکنند.
سازمان دفاع سايبري و جنگ الکترونيک سپاه پاسداران انقلاب اسلامي: از آبانماه سال ١٣٨٩ زير نظر سازمان پدافند غيرعامل که خود يکي از زيرشاخههاي نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران است، کار خود را شروع کرده است.
شرکتپردازان سيستم نماد آرمان: اين شرکت در حوزه واردات کالا، خدمات مشاوره در زمينههاي فني، اقتصادي و واردات کالا از کشورهاي اروپايي و آسيايي فعاليت ميکند. در وبسايت شرکت آمده است: «به منظور تأمين هرچه سريعتر و مطمئنتر کالاهاي موردنياز مشتريان و رفع مشکلات واردات و حمل کالا، بالاخص کالاهاي صنعتي، اين شرکت اقدام به تأسيس دفاتري در کشورهاي چين، هنگکنگ، مالزي و آلمان كرده است». اين شرکت در زمينه تأمين کالا محدوديتي در نوع، کاربرد و کشور توليدکننده نداشته و کليه کالاهاي وارداتي خود را در بستهبندي اصلي (Original) تحويل مشتريان داده و خود را ملزم به تأمين رضايت حداکثري مشتريان محترم ميداند.
شرکت ارتباطاتي گرينويو: اين شرکت در کوالالامپور، پايتخت مالزي واقع شده است. يازدهم شهريورماه مقامات دولتي آمريکا مدعي شدند فناوريهايي با مصارف «دوگانه» از سوي يک شرکت در ايالت مينهسوتا به واسطه يک شرکت مالزيايي به طور غيرقانوني به ايران رفته است. در ادعانامه مربوطه نام يک شرکت مالزيايي و دو نفر از کارمندان سابق شرکت مينهسوتايي آمده بود که متهم به ارسال اين فناوري به شرکتي در ايران شدهاند. بر اساس ادعانامه اين شرکت متهم شده که وسايل ارتباطي ديجيتالي به شرکتي به نام «گرينويو تلهکاميونيکيشن» در مالزي فروخته که از آنجا به ايران فرستاده شده است.
«ژو يوکان» و «شي اوهوا»: هر دو تبعه چيني هستند که در ليست تحريمهاي جديد آمريکا قرار دارند.
شرکت «بوچ وانگ سراميک»: شرکتي چيني که در حوزه سراميک ضدحرارت فعاليت دارد و به دليل همکاري با ايران تحريم شده است. سراميک ضدحرارت در ساخت موشک مورد استفاده قرار ميگيرد.